Birtingur - 01.01.1956, Qupperneq 33

GUNNAR BJÖRLING:
I.
Hvaðan?
enn úr draumi
þeir
og eru hljóffir
svara ei
þeir ná ei þangaff
effa sitja þar
ég skrifa og
á reikning sjáaldranna
ég opna einhvem glugga
effa dyr
ég veit ei hvenær
þeir
fara
Þaff er sem ég
tr-
úi
I.
Varifrán?
att drömifrán
de
och ár tysta
svarar ej
de nár ej bortát
eller sitter dár
jag skriver och
pá öppenögons konto
jag öppnar nágot fönster
eller dörr
jag vet ej nár
de
gár
Det er ett jag
tr-
or
árin og lézt í New York í september 1945.
Eftir dauða hans kom í ljós að hann átti varla
fyrir útförinni sinni. Risu nú margir upp á-
kaflega hneykslaðir, sem áður höfðu' ekki lit-
ið við honum og ásakaði nú hver annan.
Skrifaði útgefandi Bartóks, Ralph Hawkes,
mjög hreinskilna grein til þess að verja sig,
því margir höfðu ráðizt á hann. Sagði hann
Bartók hafa verið of stoltan til þess að þiggja
nokkra ölmusu af útgefendum sínum. Hann
vildi vinna fyrir brauði sínu. En fáir vildu
heyra verk hans eða flytja þau á þeim ár-
um og oftast var svarið neitandi, ef nafn
Bartóks var nefnt. Þetta breyttist allt eftir
dauða hans, þá fóru flestir af þeim sem harð-
astir voru áður að flytja verk hans af mikl-
um áhuga. Það sannaðist á Bartók, sem Art-
hur Honegger sagði: ,,Nú á dögum krefst
fólk þess framar öllu af tónskáldi að það sé
dautt.“
Nú, 10 árum eftir dauða Bartóks, er hann
eitthvert mest leikna tónskáld þessarar ald-
ar, og vinsældir hans aukast stöðugt. Hann
er að verða klassískur, og menn ættu að hafa
það í huga, ef þeim hrýs hugur við mishljóm-
um hans, að á þessum síðustu og verstu tím-
um, þegar tólftónamúsík, punktmúsík og kon-
kret músík er að sliga alla tónlistarsköpun í
heiminum, eru Bartók og samtímamenn hans
af ungum tónlistarmönnum álitnir hrein-
ustu steinaldarfyrirbrigði, sem engum ætti
að standa stuggur af.
27