Birtingur - 01.06.1967, Blaðsíða 41
ar stefnu, hafi látið í veðri vaka, að hann
mundi hætta að skrifa fyrir kvikmyndir. Áleit
hann, að framtíðin heyrði til hinum nýja stíl,
sem var gjörólíkur hans eigin.
Beitiskipið Potemkin fjallar um atburði,
er gerðust nær tuttugu árum áður. Sjóliðarn-
ir á Potemkin gera uppreisn gegn yfirboð-
urum sínum, vegna þess að þeim er ætlað
fæði, sem maðkur hefur lagzt á. Þeir fá kaf-
teininn til að athuga einn kjötskrokkinn.
Hann setur upp gleraugu og rannsakar fæð-
una nákvæmlega. Nærmynd er tekin af kjöt-
inu, og sjá áhorfendur greinilega hvernig
óteljandi maðkar skríða um kjötskrokkinn
eins og maurar í mauraþúfu. Kafteinninn
segist ekkert hafa við fæðuna að athuga. Síð-
an gengur hann burt og ítrekar um leið orð
sín. Þetta atriði er í senn bitur ádeila á valda-
mennina, umburðarleysi þeirra og einstak-
lingshyggju. Við skulum taka annað atriði til
samanburðar. Einn sjóliðanna er að þvo mat-
ardisk. Allt i einu tekur hann eftir því að
eftirfarandi tilvitnun úr Faðirvorinu hefur
verið grafin á diskinn: „Gef oss í dag vort
daglegt brauð.“ Honum verður hugsað til
möðkuðu fæðunnar, og í bræði sinni yfir
skilningsleysi yfirvaldsins reiðir hann diskinn
til höggs og rekur hann af öllu afli í borðið,
svo að hann mölbrotnar. Á þetta atriði leggur
Eisenstein mikl áherzlu með því að nota rnjög
Úr „Beitiskipinu Potemkin”.
Nærmynd úr kvikmynd Eisestcins, „Verkfall”.
birtingur