Birtingur - 01.06.1968, Síða 48

sem hvergi hafa verið hneppt í samband við
það sem MacLuhan kallar Gutenbergs-menn-
inguna sem hann segir að nú sé liðin og við
séum nú orðin að fjölmiðlunartækjamannkyni.
En Sora Lucia söng okkur alveg aftur í forn-
sögulegan tíma með ofvaxið höfuð og margai
undursamlegar undirhökur og náði dýpstu
bassatónum, og speki hennar var analfabetísk,
sprottin af óleturlæsu næmi og eldvígðri lífs-
þekkingu og ást. Eitt kvöld segjum við: Sora
Lucia viltu ekki syngja fyrir okkur.
Og það var svört nótt úti og þvert yfir götuna
var strengur og á honum héngu þrír bláir
sokkar og eitt hvítt lak. Hún hristi sitt stóra
höfuð. Þá var allrasálnamessa á morgun. Og
Sora Lucia fann að hinir dauðu stigu upp úr
gröfum sínum og hristu úr kjúkum sínum
þurra moldina sem var að eigna sér þá og gera
að sínu, og þeir liðu upp úr gröfunum líkt og
við séum að hlusta á nótt á Svörtufjöllum eftir
Mússorgskí, og harmurinn átti hin kringlóttu
augu Soru Luciu sem voru skert af hálfmána-
lagi augabrúnanna og hún söng ekki í heilan
mánuð árlega. Ég vissi að þetta var Sora Lucia
í Trastevere sem nú er dauð en ég hugsaði:
Babúska.
Allt það fólk sem Gorkí segir okkur frá í sjálfs-
ævisögu sinni, hann færir það svo nálægt okk-
ur og kemur okkur alveg í bland við það og
lætur okkur finna lyktina og sjá litbrigðin í
reyknum og heyra tónblæinn, og verða svo
þungt um hjartað þegar við stöndum yfir
tataranum dansglaða sem er að deyja á eldhús-
gólfinu með tvær breiðar ljósrákir frá glugg-
anum sem önnur kemur á höfuðið og hin á
fæturna og skjálg augun einblínandi í svart
rjáfrið og blóðið sem rennur undan bakinu á
honum, og við skynjum ljósrákirnar styttast
meðan maðurinn blánar allur og blóðfroðan
föla þverr á vitum hans, og ljósið er eftir í
gluggakistunni einsog fingurgómar sem hefur
verið slegið á, í staðinn koma þrjú kerti sem
syngja tatarann til heljar með gulum ljós-
deplum.
En Babúska lagðist á gólfið og fór höndum
um dauða manninn, og andaði í augun á hon-
um og reis síðan þungt ægileg í augum og
segir: Farið burt bölvaðir af guði.
Ég man ekki hvort það voru mín fyrstu kynni
af Gorkí þegar Sverrir Kristjánsson las sjálfs-
ævisöguna í útvarpið en þegar ég fór þessu
sinni að hugsa um Gorkí þá kom mér fyrst í
hug Sverrir að lesa, og lesa hvað? spurði ég
sjálfan mig og sá þá fyrir mér brennandi húsið
og tryllta hesta í eldinum og Babúsku sem
kemur og sefar óttasleginn hestinn sem er
þrisvar sinnum stærri en hún og leiðir hann
út úr eldinum, og fannst ég heyra rödd Sverris
að fara með þennan texta en þá var hann ekki
búinn að taka eins mikið í nefið og núna.
4 6
BIRTINGUR