Vera - 01.09.1984, Qupperneq 6

Samband íslenskra bankamanna
FÉLAGATALA: 2970
HLUTFALL KYNJA:
konur 68%, karlar 32%
LÁGMARKSLAUN:
13.721,04 — 14.127,55
MEÐALLAUN KVENNA ÁN
STARFSALDURSÁLAGS: 16.450
MEÐALLAUN KARLA ÁN
STARFSALDURSÁLAGS: 20.327
MISMUNUR: 19.1%
HLUTFALL KYNJA í:
a) Aöalstjórn: konur 42,8%,
karlar 57,2%
b) Trúnaðarmannaráði:
konur 80%, karlar 20%
c) Samninganefnd:
konur 33,3%, karlar 66,6%
LAUNALIÐUM SAMNINGA HEFUR
VERIÐ SAGT UPP
KRÖFUR: að fá eitthvað upp í þá kaup-
máttarrýrnun sem verið hefur
Matthildur Björnsdóttir
37 ára/ fráskilin/ 2 börn
Bakgjaldkeri í Landsbankanum
Ég hef unniö í banka í rúmlega 10 ár.
Starf mitt felst í því aö gera upp eftir gjald-
kera, ég geng ásamt öðrum frá öllum
pappírum sem gjaldkerar fá í hendur yfir
daginn. Auk þess vélrita ég ýmislegt smá-
legt, geng frá pósti og raða saman alls-
kyns blöðum fyrir bankastjóra. Þótt þetta
viröist nokkuð fjölbreytt starf er þetta þurr
og andlaus rútínuvinna.
Ég er í 8. launaflokki 1. þrepi og hef þar
á ofan 9% álagningu eftir 10 ára starf. Um
s.l. mánaðamót fékk ég 18.139.92 í heild-
arlaun. Ráðstöfunartekjur mínar eftir að
búið var að draga af mér voru um 17.500
en auk þess fæ ég 7500 kr. á mánuði í
meðlag og mæðralaun. Mér gengur illa að
láta enda ná saman, þótt ég hafi það ef-
laust gott miðað við margar aðrar. Sára-
sjaldan kaupi ég mér föt, ég geng alltaf í
sömu fötunum. í mörg ár gekk ég í fötum
af móður minni. Börnin mín ganga í fötum
af öðrum börnum. Ég spara mikið í mat,
kaupi aldrei kex, sælgæti eða þvílíkan
munað. Mér finnst það hart, að þótt ég
gæti ýtrasta sparnaðar fer alltaf helmingur
af tekjum mínum og vel það í mat og hrein-
lætisvörur — 13—14.000 kr. á mánuði.
Það þætti án efa gott á neytendasíðu DV,
eða hvað heldur þú? Ég er næstum hætt
að bjóða fólki í mat og bíl get ég hvorki
keypt né rekið á þessum launum. Ég á
skuldlausa kjallaraíbúö en fasteignagjöld
og viðhald kemur í stað húsaleigu. Auðvit-
að er betra að eiga íbúð en að leigja og vita
aldrei hvenær maður þarf að flytja út.
Mér hefur tekist furðanlega að nýta
þessar krónur enda er ég þekkt fyrir að
vera mjög útsjónarsöm. Ég stefni alltaf að
því að geta gert eitthvað fyrir sjálfa mig
svo að ég hafi eitthvað til að hlakka til, t.d.
að skreppa til útlanda. En óneitanlega er
það erfiðara en áður, því að kjörin hafa far-
ið hríðversnandi allt frá myntbreytingunni
— það var lúmsk aðferð til að klípa af laun-
unum okkar. Og ekki bötnuðu kjörin við
efnahagsaðgeröir ríkisstjórnarinnar s.l.
sumar!
Auðvitað er það ekkert náttúrulögmál að
konur séu svona lágt launaðar. Mér finnst
konur sofa þyrnirósarsvefni. Þegar þær
sækja um vinnu eru þær svo auðmjúkar að
þær spyrja ekkert út í launin, þær eru svo
þakklátar fyrir það eitt að fá vinnu. Það
fyrsta sem karlar spyrja er: ,,Hvað fæ ég í
laun?” Þeir gera kröfurtil að geta séð fyrir
heimili og börnum. Konur halda að þær
séu lítils virði og giftar konur líta margar á
sig sem aukafyrirvinnu. Ég var ábyggilega
svona sjálf. Sem betur fer eru til konur sem
hafa áhuga á kjaramálum þótt flestar sem
ég þekki hugsi lítið um þau mál.
Vinnuveitendur og þessir herramenn
sem semja fyrir okkur eru úr tengslum við
fólkið sjálft. Þeir eru á góðum launum en
ættu að prófa að lifa á mínum svo ekki sé
minnst á laun iðnverkakonu. Það er þjóð-
arskömm að ætla manneskju að lifa á
12—13.000 kr. á mánuði. Að mínu mati
ættu lágmarkslaun að vera á bilinu
25—30.000 kr. á mánuði. Og réttast væri
að hver einasta kona færi til síns atvinnu-
rekanda og legði spilin á borðið fyrir hann
og segði: ,,Svona mikið fæ ég í laun og
þetta á ég eftir þegar búið er að draga af
mér, treystir þú þér til að lifa af þessu?”
Þeir eiga bara að reikna út hvað það kostar
að reka heimili og ganga síðan út frá því.
Og mér finnst að fólk eigi að hafa kost á því
að vera heima hjá börnum sínum ef það
kýs það. Þá ætti hið heimavinnandi skil-
yrðislaust að fá helming af launum maka
síns og skatturinn miðaður við það, því að
heimavinnandi fólk sparar þjóðfélaginu
mikinn pening. Og bættu því svo endilega
við að mér finnst fáránlegt að barnabætur
skuli lækka er barnið hefur náð 7 ára aldri,
eins og það kosti eitthvað minna að fram-
færa barn eftir þann aldur!
Við þurfum hugarfarsbreytingu. Karlar
eru ekki bara fyrirvinnur, konur eru það
líka og eiga að líta á sig sem slikar. Ef ég
væri í sambúð eða gift kæröi ég mig ekki
um að vera sett á óæðri bás, ég vildi vera
jafngild fyrirvinna og maðurinn minn.
Við konur verðum að hvetja hver aðra
til baráttu, verðum að sýna hver annarri
fram á að jafnréttisbarátta er nauðsynleg-
Ennþá eimir mikið eftir af því að konur loki
eyrum fyrir jafnréttisbaráttu því að þaer
halda að kvennabaráttukonur séu ofstaek-
isfullar rauðsokkur. Konur og karlar eiga
að vera jöfn innan og utan heimilis. Jafh'
réttisbarátta hefur það í för með sér aö
mannleg samskipti verða auðugri og betri-
6