Vera - 01.09.1984, Blaðsíða 15

Ég ætla aö byrja þessi skrif mín í Veru á einskonar
opnu bréfi til húsmæðra og þá aðallega þeirra sem eru
með mörg börn. Bæði er þetta efni sem ég þekki sjálf
og að auki ber ég þessar konur sérstaklega fyrir brjósti.
í bráðum níu ár er ég búin að vera með smábörn sjálf
og hef að sjálfsögðu átt margar góðar stundir, en oft hef
ég lika veriö að gefast upp. Auðvitað gefst maður ekki
upp, en eitt er það sem gerir mig ofsalega reiða og það
er að hafa ekki leyfi til að vera þreytt. Ég er orðin hund-
leiö á að vera þreytt og útjöskuð og þurfa að biðjast
afsökunar á því í ofanálag. Og halda jafnvel að ég sé
afbrigðileg því allt virðist vera i lagi hjá hinum, allavega
á yfirborðinu. Svo kemst maður aðeins undir yfirborðið
og þá er fátt í lagi. Það er í sjálfu sér ágætt að fólk gangi
ekki um vælandi, uppfullt af sjálfsmeðaumkun og vol-
æði, en mér finnst allt í lagi að ræða málin og viður-
kenna þaö hver fyrir annarri að hlutskiptið sem átti að
vera okkar frá upphafi (eöa svo sagði mamma) er i raun-
inni tómt basl.
Svo er ekki nóg með að við megum ekki vera þreyttar,
viðeigum líkaað veraþakklátar. ,,Því þettaer júalltorð-
ið sjálfvirkt í dag. Þið þurfið eiginlega ekkert að gera."
Setningar í þessum dúr hef ég heyrt of oft, og þið hljótið
að hafa heyrt þær lika. Hafið þiö t.d. ekki flestar heyrt
vitnað í ömmur ykkar og langömmur og fengið í leiðinni
smáromsu um það hvað þið hafiö þaö gott, og hvað þið
getiðveriðþakklátar. Fyrirjat.d. sjálfvirku þvottavélina,
heita vatnið og rafmagnið, ryksuguna og jafnvel dósa-
matinn. Og svo fyrir börnin og eiginmanninn að sjálf-
sögðu.
Það er samt ekki búið að mér vitandi að finna upp
sjálfvirka þvottahengjara, eða sjálfvirkan bleiuskiptara,
eða sjálfvirkan barnahuggara svo dæmi séu tekin. Eða
sjálfvirkan eiginmann. Og sjálfvirku heimilistækin gera
fjandakornið ekkert nema maður sjálfur sveittist með
þau í höndunum. Og svo þegar maöur eftir erfiða daga
tekur á móti manninum sínum, þreyttur, vonlaus og
þvældur, útældur og skitinn, og með súrmjólk í hárinu
og grátandi börn á handleggnum, á maður að vera
þakklætið holdi klætt. Væntanlega ekki síst fyrir það að
hann (eiginmaðurinn) skuli yfirleitt koma heim eða vilja
mann, eins og maður lítur nú út.
Þetta vill stundum veröa einn allsherjar Pollýönnu-
leikur — það gæti allt verið svo miklu verra.
Svo er það eitt enn. Vinkona mín ein, (barnlaus) sagð-
ist einhverntíma ekki þola þetta rugl um sektarkennd í
tíma og ótíma, sektarkennd yfir hverju? Ja, það er von
hún spyrji. Og hennar gæfa að þurfa að spyrja. Því sekt-
arkennd verður maður sér auðveldlega út um þegar
maður á börn. Ef við vinnum úti bregðumst við þeim
gjörsamlega, ef við erum heima, skapvondar og þreytt-
ar, bregðumst viö þeim líka. Það sem við gerum ekki
hefðum við einmitt átt að gera, hitt sem við gerum hefði
mátt gera betur. Afleiðing af öllu saman — botnlaus
vanmáttarkennd.
En svo er þetta allt tímabundið. Eftir nokkur ár ertu
aftur orðin frjáls og getur gert hvað sem er. Og það er
heilmikið til í þvi. En reyndu að segja manni með tann-
pínu að verkurinn sé bara tímabundinn. Vari i tíu ár eða
svo. Tæki hann ekki umsvifalaust gleði sína á ný? Tíu
ár er langur timi, sérstaklega þegar horft er fram á við.
Og lítil huggun meðan á baslinu stendur. Lágmarks-
krafa er að fá að vera þreyttur þegar maður er það og
þurfa ekki að hafa hugfast hverja stund að allt var
erfiðara hér áður fyrr. Ömmur okkar og langömmur
voru hetjur en ég segi það persónulegafyrir mig, ég hef
ekki áhuga á að vera hetja á sama hátt og þær. Kannski
einhvern veginn öðruvísi.
Ég ætlaði ekki að vera neikvæð í þessum pistli, það
get ég svarið, og sennilega verða einhverjar konur,
þessar sem ,,allt leikur I höndunum á” hneykslaðar.
Það verður bara að hafa það. Við hinar ættum að láta
meira í okkur heyra. Ekki til að mæla upp í hver annarri
óánægju, heldur aðallega til að engin okkar sitji ein
heima i eldhúsi og telji sér trú um aö hún sé afbrigðileg.
Engin okkar þarf að þjást af vanmáttarkennd.
Við erum nefnilega hetjur!
Eitt í lokin. Það varð mér sérstakt fagnaðarefni nú í
vikunni að ég fór á þrjá staði til að kaupa Veru, en blaðið
var uppselt á öllum stöðunum.
Húrra fyrir því. Bið að heilsa í bili.
YkkarEdda.
15