Vera - 01.09.1984, Blaðsíða 28
99
„Kvennabarátta hefur
aldrei verið auðveld...
— segir Drude Dahlerup stjórnmála-
frœðingur í viðtali við Veru
Ljósmyndir: Svala Sigurleifsdótlir
Á vegum jafnréttisráðs Norrœnu ráðherranefndarinnar
er nú unnið að ýmsum rannsóknum á þátttöku og stöðu
kvenna í stjórnmálum á Norðurlöndum. Fyrstu niður-
stöður eru farnar að líta dagsins Ijós því s.l. haust kom út
bókin „Det uferdige demokratiet" (Hið ófullkomna lýð-
rœði) sem gefur ágœtt yfirlit yfir stöðuna í dag. En það er
ekki nóg að kortleggja ástandið eins og það er, það þarf
að breyta því.
Viðmælandi okkar, Drude Dahlerup, vinnur einmitt að
rannsókn sem gœti auðveldað konum róðurinn. Það sem
hún fœst við um þessar mundir er að kanna hvaða hindr-
anir standa í vegi fyrir því að konur fái aukin áhrifá inni-
hald og form stjórnmálanna. Jafnframt er hún að kanna
hvort konur geti leitað nýrra leiða til að auka áhrif sín.
Hún var stödd hér á landi fyrir skömmu til að viða að sér
efni og VERA notaði þá tœkifœrið og spjallaði við hana.
Drude Dahlerup er enginn nýgræðingur í kvennapóli-
tík. Hún er ein af ,,gömlu rauðsokkunum” sem svo eru
kallaðar og árið 1973 kom út bók eftir hana um sósíal-
isma og kvenfrelsi á 19. öld. Auk þess hefur hún skrifað
fjölda greina og ritgerða í blöð og tímarit um dönsku
kvennahreyfinguna og þátt kvenna í dönskum stjórn-
málum. Það lá því beint við að spyrja hana hver sé hin
eiginlega danska kvennahreyfing.
„í rauninni má segja að kvennahreyfingin í Danmörku sé allt í
senn kvennarannsóknir, kvennabókmenntir, kvennaráðgjöf,
kvennaathvörf, kvennahópar innan verkalýðshreyfingarinnar
o.s.frv. Rauðsokkahreyfingin er ennþá til en það er ekki lengur
jafnaðarmerki milli hennar og hinnar nýju kvennahreyfingar.
Hinn gamli kjarni sem var í Rauðsokkahreyfingunni er nú dreifður
vítt og breitt en hver um sig vinnur kvennaþólitískt á sínum vett-
vangi. Það sem hefur gerst á undanförnum árum er að kvenna-
hreyfingin hefur breiðst út eins og hringir á vatni. Hún miðast t.d.
ekki eingöngu við Kaupmannahöfn heldur eru starfandi kvenna-
hópar um allt land sem er óskaplega mikilvægt aö mínu mati. En
hin stóra samstæða hreyfing er ekki til staðar lengur.”
Og Drude heldur áfram:
„Stundum grátum við „þessar gömlu” fögrum tárum af sökn-
uði eftir þeim tíma þegar kvennahreyfingin var ein samstæð
hreyfing. Sumar segja að nú sé kvennahreyfingin dauð, en þar
skjátlast þeim. Við verðum að átta okkur á því að það er frá and-
stæðingum kvennahreyfingarinnar komið að hún sé dauð, og
þeir bæta því gjarnan við að hún sé dauð vegna þess að það sé
ekki þörf fyrir hana lengur. Þeir vitna svo til þess aö kvennahreyf-
ingin hafi líka liðið undir lok eftir að konur fengu kosningarétt um
og eftir fyrri heimsstyrjöldina, sem er reyndar ekki rétt. Kvenna-
hreyfinginerekki dauð nú fremur en þá, hún hefur bara breytt um
form. Þetta er hreyfing en ekki samtök og í því felst að hún er stöð-
ugum breytingum undirorpin. Hún breytist með breyttu efna-
hagsástandi og breyttum manneskjum. Eitt form tekur við af
öðru.”
28