Vera - 01.12.1989, Síða 14

byggingu og forminu sem hún hefur
valið til að koma boðskapnum á fram-
færi. 'i'ungumálið sem hún notar er
gegnsýrt af pýramída-heimspekinni
og mjög karl-legt. Guð, sá sem er
alvaldur, er karlkyns, faðirinn. Fólki
finnst óþægilegt að heyra guð kven-
kenndan. Hin heilaga þrenning, fað-
irinn, sonurinn og heilagur andi, allt
er þetta karlkyns. Upphaflega, á
hebresku er andi ,,ruah“, kvenkyns-
orð sem er þýtt á grísku og svo á okk-
ar mál sem karlkyns. í keltneskri
kristni er það villigæsin sem er tákn
heilags anda. Hugsaðu þér ef við not-
uðum orðið önd í staðinn: dýrð sé
föðurnum, syninum og heilagri önd
— finnurðu hvernig þessi breyting
hittir þig, eins og hún svipti hulunni
af?
Við erum búnar að vera að tala um jól-
in. Hugsaðu um orðin sem fylgja
þeim: það er talað um „sigur ljóssins
yfir myrkrinu", um „endurlausnar-
ann“, um „fæðingu frelsarans“!
Vissulega eru þetta orð sem bera með
sér djúpan sannleika fyrir þau sem
hrærast í þessum textum, en ég efast
um að þau snerti raunveru leik-
manna. Þetta eru læstir frasar, sem
eru bara orðnir einhvers konar seitl-
andi hljómur jóla-annríkisins, ekki
orð sem koma við reynslu okkar eða
fá okkur til að hugsa. Ég efast um að
konur setji þau í samband við sitt eig-
ið líf eða sína eigin baráttu fyrir frels-
inu.
Þú talar mjög gjarnan um
kvennaguöfrœöl og frelsisbar-
áttu kvenna í einu oröi. Ertu ekki
aö skilja útundan þœr konur,
sem ekki telja sig þátttakendur
þar?
Það er hlutverk presta að túlka orð
Biblíunnar og styðja fólk í leitinni að
svörum við spurningunum sem gera
okkur mennsk. Það verður ekki gert
í eitt skipti fyrir öll. Prédikun sem var
flutt á miðöldum yfir bændasam-
félagi á ekki erindi núna. Trúin á er-
indi við nútímakonur og satt best að
segja skil ég ekki þær sem segja enga
þörf fyrir kvennaguðfræði, fyrir ný-
sköpun út frá nýjum aðstæðum og
nýrri reynslu. Þeim konum finnst,
held ég, að allt sé í stakasta lagi. Þeim
hlýturþáaðlíða mjög vel. Ég er móð-
ir tveggja barna, ég á von á því þriðja.
Ég vil betri heim fyrir börnin mín og
öll þau börn sem eru að fæðast og
vaxa úr grasi. Ég get ekki afneitað
reynslu minni og draumum, þá væri
Ljósmynd: Anna Fjóla
Gísladóttir
„Ég get ekki afneit-
aö reynslu minni og
draumum, þá vœri
ég mjög firrt. Kirkjan
hefur afneitaö
reynslu okkar öldum
saman en inntak trú-
arinnar á erindi viö
okkur og því erindi
vil ég miöla öörum.“
14
ég mjög firrt. Kirkjan hefur afneitað
reynslu okkar öldum saman en inntak
trúarinnar á erindi við okkur og því
erindi vil ég miðla öðrum. Ég get ekki
aðskilið tilveru mína og systra minna
frá trúariðkuninni, haft skoðanir
mínar á heiminum í einu hólfi og
trúna í öðru. Fyrir mér er þetta heild.
Sú skynjun er hluti af trú minni á guð,
nánd hans — eða hennar.
Eru kvennaguöfrœöingar einlit-
ur hópur?
Nei, þegar ég tala um kvennaguð-
fræði (feminist theology) á ég við þær
konur — og karla! — sem endurskoða
hefðina og skoða kjarna hins kristna
átrúnaðar, fagnaðarboðskapinn um
Jesú óháðan táknum og kenningum
hefðarinnar. Konur verða að lesa orð-
ið upp á nýtt og nota sín eigin gler-
augu, sína eigin reynslu til að túlka
það. Síðan eru konur sem telja sig
hafa komist að þeirri niðurstöðu að
kristinn átrúnaður sé svo gegnsýrður
af feðraveldinu, — eins og Mary Daly
hefur sagt, að „the medium is the
message“, þ.e. miðillinn sjálfur er
boðskapurinn. Sem sagt að kristni
geti ekki orðið lykill kvenna að sjóð-
ur trúarlífsins og mennskunnar. Þess-
ar konur leita til gamalla gyðja, forns
átrúnaðar og reyna jafnvel að skapa
nýjar gyðjur og eru fráhverfar kristni
að öllu leyti. Þetta eru þeirra niður-
stöður. Sjálf tel ég kjarna kristninnar
vera þann lykil og að við verðum að
skoða þann kjarna upp á eigin spýtur
til að skilja hann og meðtaka.
Hvaö myndi þig langa til aö gera
svo þaö gœti oröiö?
Ég hef áhuga á að safna saman kon-
um, sem telja kristnina geyma sjóði
handa okkur. Ég myndi vilja ræða
með þeim um trú, um helgisiði. Ég
held það gæti verið alveg óskaplega
skemmtilegt og reynsluríkt. Það er
ekki hægt að afskrifa kristnina, hún
er svo stór þáttur í menningu okkar.
En til þess að hún verði konum styrk-
ur, þurfum við að móta hana á annan
veg. Við þurfum að tala eigin tungu,
forma okkar eigin helgisiði, líturgíu
sem snertir líf okkar og fyllir trúna
nýrri merkingu. Það er fyrir mér dýr-
mætur hluti af lífinu að rækta trúna
en til þess þurfum við lykla til að
túlka tilveru okkar svo ráðleysinu
linni.
.... Þetta voru spennandi samræður
sem þó urðu að taka endi svo VERA
kæmist aftur í bæinn fyrir háttinn!
Frumlegar hugmyndir kvennaguð-
fræðinnar rúmast auðvitað aldrei all-
ar í einu stuttu viðtali, en hver veit
nema VERA haldi þræðinum áfram á
lofti sfðar meir. Gleðileg jól!
Ms.