Vera - 01.10.1998, Qupperneq 15

hvers konar söfnunarárátta? Eða kannski
sitt lítið af hverju? Einhvern æðri tilgang
virðast þessi skrif alla vega hafa því margir
sálfræðingar hvetja þá sem til þeirra sækja
til að fara að skrifa dagbók og einn liðurinn í
meðferð alkóhólista og annarra fíkla felst í
því að skrifa dagbók samviskusamlega á
hverju kvöldi, að minnsta kosti fyrsta árið.
Til að forvitnast nánar um sálfræðilegt gildi
þess að skrifa dagbók leituðum við til Bald-
vins. H. Steindórssonar sálfræðings og
spurðum hann hvaða tilgangi þessi skrif
þjóna.
BHS: „Það að skrifa dagbók er einfaldasta
leiðin til að halda utan um líf sitt. Það sem
háir mörgum sem eiga í vandræðum með
sjálfa sig mest er agaleysi og óreiða, sem
valda því að einföldustu hlutir eru drjúgir við
að koma okkur í vandræði. Dagbókin er lið-
ur í nokkurs konar kerfi þar sem fólk setur
sér markmið, hefur yfirsýn yfir verkefni og
setur þeim stað í tíma og rúmi.“
Blm: Þú ert að tala um svona dagbók
einsog bisnessmenn halda til að lenda
ekki í því að lofa sér á marga staði á sama
tíma og svoleiðis. Ég er að tala um gömlu
góðu dagbókina, þar sem við segjum
„Kæra dagbók! IVIér líður hræðilega í dag,
o.s.frv." Hafa slík skrif ekkert gildi í með-
ferð?
BHS: „Já, sú dagbók. Ég misskildi þig. Því
miður held ég að þeim sem halda svona
hefðbundna dagbók hafi fækkað mikið. En
það eru gömul sannindi að það er hollt að
stunda sjálfsskoðun og ég ráðlegg oft þeim
sem til mín koma að skrifa niður hugsanir
sínar, gera markvissa vettvangskönnun í lífi
sínu og reyna að sjá út frá því hverju vanlíð-
an þeirra og vandamál tengjast. Stundum
læt ég fólk líka skrifa dagþók aftur í tímann,
þ.e. skrifa sig afturábak inn í fortíðina og
skoða sjálft sig út frá henni. En þá erum við
auðvitað ekki að tala um dagþók í hefð-
bundnum skilningi."
Blm: En hvers vegna að skrifa? Er ekki al-
veg nóg að tala um hlutina?
BHS: „Það er miklu auðveldara að halda
utan um hugsunina ef þú skrifar hana niður
og það veitir meira aðhald. Það er líka miklu
erfiðara að vera óheiðarlegur við sjálfan sig
þegar þú skrifar hlutina niður, alveg einsog
það er erfiðara að vera óheiðarlegur í bréfi til
einhvers heldur en í samtali, nema auðvitað
að þú skrifir bréfið með þeim ásetningi.“
Blm: Er dagbókin þá nokkurs konar bréf til
sjálfs þín?
BHS: „Já, bréf til sjálfs þín, sjálfsspeglun
sem veitir svipað aðhald og það að stunda
daglega íhugun. Að skrifa dagbók kostar
jafnframt ástundun en slík ástundun er okk-
ur oft býsna erfið. Að biðja fólk um að skrifa
dagbók er tilraun til að fá það til að vinna
með sjálft sig í samhengi og þú sérð það ef
þú skoðar ýmsar þækur um það hvernig ná
megi árangri ( lifinu að þar er oftast lögð
áhersla á gildi þess að skrifa dagbók. Ekki
bara til að spegla sjálfan sig heldur sem út-
tekt og fókussering á þá hluti sem viðkom-
andi hefur sett sér að byrja að ástunda.
Dagbókarskrifin hjálpa til við að viðhalda
viljanum til að ná settum markmiðum og
varða leiðina að þeim. Þú manst hvernig
Þórbergur lýsir því hvernig hann fór að því
að reyna að aga sjálfan sig. Það er að miklu
leyti það sem þetta snýst um.“
Blm: En bæði ég sjálf og flestir sem ég
þekki til nota dagbækur yfirleytt sem svona
grátöxl, skrifa aldrei nema þegar þeim líð-
ur illa og eru að springa. Hefur það ekkert
gildi?
BHS: „Vissulega. Það hefur mjög mikið gildi.
I einu ríki í Suður-Ameríku er börnum gefin
askja full af agnarlitlum brúðum til að hafa
hjá sér í rúminu á kvöldin og þau eru hvött til
þess að segja hverri og einni brúðu frá því
sem er að angra þau á hverjum tíma áður en
þau fara að sofa. Það er þetta með lögmál-
ið um að létta á sér. Þetta getur skipt sköp-
um fyrir líðan Þarnanna, bæði á meðan þau
eru lítil og tala við brúðurnar og eins þegar
þau eru orðin fullorðin því þá hafa þau þró-
að með sér þá hefð að segja jafnóðum frá
því sem amar að. Það er mjög algengt að
fólk setjist við skriftir þegar það er í einhverri
krísu og það dugar því vel að losa um með
því að treysta pappírnum fyrir vandamálum
sínum. Það fylgir því alltaf hreinsun og hug-
arléttir að tjá það sem er að brjótast um í
manni og oft á fólk erfitt með að treysta öðr-
um eða að koma sér að því að ræða um
hlutina og þá grípur það til pennans, sem
betur fer.“
Blm: Það er nefnilega það. Þakka þér fyrir
spjallið, Baldvin. Og þið stelpur, upp með
pennana! Bridget Jones má fara að passa
sig! ■
b æ k u r
íslensk kvennasaga
Nýlega kom út á vegum Kvennasögusafns íslands bókin
Ártöl og átangar í sögu íslenskra kvenna. Uppistaða
bókarinnar er rit sem Anna Sigurðardóttir, stofnandi
Kvennasögusafnsins, gaf út árið 1976 og miðaði við árabilið
1746 til 1975. Guðrún Dís Jónatansdóttir sá um að færa
bókina til nútímans og fara lengra aftur í tímann. Henni til
halds og trausts var Erla Hulda Halldórsdóttir, forstöðukona
Kvennasögusafnsins.
í bókinni er mikið af upplýsingum um merka áfanga í sögu
íslenskra kvenna og fróðleikur um konurnar sem þar komu
við sögu. Af kaflaheitum má sjá að víða er komið við, en
bókin skiptist í eftirfarandi kafla: Brautryðjendur, Skólar og
menntun, Störf og embætti, Listir og menning, íþróttir,
Samtök og félög, Blöð og tímarit, Merkir atburðir og Lög og
reglugerðir. Þessi bók er nauðsynleg lesning fyrir fólk sem
vill skilja samhengi sögunnar og mikilvægi áframhaldandi
jafnréttisbaráttu.
Ártöl og áfangar í sögu
íslenskva kvenna
Kvcnnasftgusof.n (slands
15