Ljósmæðrablaðið - 15.07.1999, Blaðsíða 9

Alþjóðlegur dagur Ijósrrueðra 5. maí
Umönnun Ijósmóður — gruncUallar umönnun
Viðkvæmasti tími í lífi kvenna og barna er tímabilið
í kring um fæðinguna. Konur eru gjarnan áhyggju-
fullar, þreyttar, með verki eða líkamlegar og andleg-
ar tilfinningar sem þær hafa aldrei fundið áður. Ef
þær leita eftir hjálp, verður hjálpin að vera til staðar
— nú þegar, upplýst og samúðarfull — einhver sem
veit hvað skal gera: Ljósmóðir.
Starfa ljósmæðra, um allan heim, er minnst á Al-
þjóðlegum degi ljósmæðra hinn 5. maí, ár hvert. Á
þessu ári var áherslan lögð á mikilvægi ljósmæðra í
grunnumönnun — fyrsta aðstoð, ráðgjöf og meðferð
fyrir þá sem á þurfa að halda.
Ljósmóðurstarfið er faggrein þar sem gæði grunn-
umönnunar skipta mjög miklu máli:
• Grunnumönnun er aðgengileg — ljósmæður vinna
í og þekkja það samfélag sem þær starfa í; kon-
urnar, stuðningskerfin og hvar hægt er að nálgast
þjónustu fæðingalækna ef þörf er á frekari aðstoð.
• Grunnumönnun er alltaf tiltæk — hægt er að ná til
ljósmæðra allan sólarhringinn: þannig þurfa þær
— og vilja — hafa það, því vandamál mæðra og
barna koma ekki eingöngu upp á skrifstofutíma.
• Grunnumönnun er ekki of dýr — ljósmæður í öllum
þjóðfélögum reyna að hafa þjónustu sína eins ódýra
og framast er unnt, hvernig sem þær fá borgað.
Grunnumönnun er samhæfð, kunnáttusamleg,
sveigjanleg og samúðarfull — þeir sem leita hennar
eru oft uggandi um sjálfa sig og fjölskyldu sína og
þurfa huggun og viðeigandi ráðstafanir. Þess vegna
kjósa barnshafandi konur og konur með ungbörn
ljósmóður til að annast sig.
Markmið Alþjóðlegra samtaka ljósmæðra (ICM)
er „Öruggari barneign um allan heim“: stórkostleg
lækkun mæðradauða, þar sem nú deyja um 600.000
konur ár hvert vegna barnsnauðar. Oft er álitið að
þessi markmið þýði að bæta þurfi bráðaþjónustu —
björgunaraðgerðir — og því miður eru það þær að-
gerðir sem oftast er gripið til. Hins vegar má færa
sönnur á að þar sem konur hafa greiðan aðgang að
ljósmæðrum, deyja færri úr barnsnauð og fleiri börn
ná að halda lífi.
Þannig er starf ljósmæðra við grunnumönnun:
Hvatning til heilbrigðari lífsstfls bamshafandi kvenna,
upplýst ráðgjöf þar sem við á, reglulegt eftirlit á með-
göngu, greining mögulegra vandamála og tilvísun til
viðeigandi aðila, hvatning og huggun í fæðingu, að-
stoð við fæðingu, fækkun vandamála og fylgikvilla
hjá móður og barni, ungbarnaskoðun, stuðningur við
brjóstagjöf, umönnun og eftirlit með vellfðan móður
og barns eftir fæðingu. Allt þetta og margt fleira —
sem tekið er sem sjálfsögðum hlut í mörgum þjóðfé-
lögum — getur verið sú líflína sem bjargar móður og
barni frá bylgju vandkvæða sem geta byrjað sem
smávægileg óþægindi en endað með tortímingu fjöl-
skyldunnar.
Styðjið ljósinæðumar ykkar — bætið mæðraumönnun
í þjóðfélaginu
Haldið upp á Alþjóðlegan Dag Ljósmæðra
Dagný Zoega, Ijósmóðii;
þýddi úr dreifiriti ICM:
The International Day ofthe Midwife 1999
LJÓSMÆPRADLAÐIÐ
9