Ljósmæðrablaðið - 15.12.2008, Blaðsíða 13

Reynsla af Cytotec-
gangsetningum á 23-A
i maí á þessu ári voru gerðar breytingar
á aðferðum til að gangsetja fæðingar
á fæðingardeild Landspítala (LSH).
Margar ljósmæður sem ekki vinna á
LSH hafa spurt mig um þessa aðferð og
fannst okkur í ritnefndinni tilvalið að
kynna þessa nýju aðferð héma í Ljós-
mæðrablaðinu. í blaðinu er dagbók frá
ljósmæðranema um þetta efni, einnig
skrifar Berglind Steffensen læknir um
þessa breytingu.
Til margra ára hefur verið notað
Prostin 3 mg gefíð PV á 6 klst fresti en
eftir breytingamar er nú eingöngu notað
T. Cytotec (Misoprostol). Ekki var
einhugur meðal ljósmæðra í vor þegar
þessi aðferð var tekin upp, mörgum
fannst þetta vera keyrt í gegn með
miklum flýti meðan að erfíðar gengur
að ná samkomulagi um aðrar verklags-
reglur, s.s. um komurit sem hafa verið
í vinnslu í 2 ár en ekki er enn búið að
samþykkja.
Fyrirkomulagið er með þeim hætti
að kona í eðlilegri meðgöngu er í
skoðun á sinni heilsugæslustöð. Þegar
komið er að 41. viku meðgöngu er
konunni boðið að gerð sé innri skoðun
(á heilsugælustöðvum), metin legháls-
hæfni og reynt að losa um belgi. Þann
sama dag pantar ljómóðirin gangsetn-
■ngu með tölvupósti á LSH. Gangsetn-
■ngastjóri hefúr svo samband við konu
til að gefa henni tíma. Frumbyijur
koma inn til gangsetningar að kvöldi
til en ijölbyrjur að morgni. Gefín er T.
Cytotec 50 microgr. (hálf 100 microgr.
tafla) undir tungu (s.l.). Ekki þarf að
gera innri þreyfíngu ef konan hefur ekki
haft neina samdrætti frá belgjalosunni.
Hrafnhildur Ólafsdóttir
Ijósmóðir á fæðingargangi
Konan fær töflu á ljögurra tíma fresti
mest 4 sinnum (mest 200 microgr.) eða
þangað til að sótt hefst eða vatnið fer.
í verklagsreglum kemur fram að ekki
þarf að setja konu í rit eða gera innri
skoðum fyrir hverja töflu ef konan er
verkjalaus. Konur í áhættumeðgöngu
eru metnar af fæðingalækni og hann
ákveður gangsetningadag í samráði
við gangsetningarstjóra. Þær fá líka
T. Cytotec 50 micorgr. s.l. Cytotec er
notað við famköllun fæðingar hjá öllum
konum nema konum með ör á legi (t.d.
fyrri keisara). Þess má geta að nú er
farið að bjóða konum sem áður hafa
farið í keisara að gangsetja þær með
ballon. Það er gert þannig að grófum
þvaglegg er þrætt upp legháls og blásin
upp með 20-50 ml, togað þéttingsfast á
30 mín fresti þar til balloninn dettur út
og er þá gert belgjarof.
Nú höfum við notað Cytotec í
bráðum 6 mánuði og mér fínnst vera
almenn ánægja með hana, a.m.k. hjá
þeim ljósmæðrum á fæðingagangi og á
meðgöngudeild sem starfa eftir þessum
nýju verklagsreglum. Að mínu mati er
stærsti kosturinn sá að það fækkar innri
þreyfíngum sem fylgdi því að nota Prost-
iníð, konurnar voru oft orðnar aumar að
neðan loksins þegar þær voru komnar af
stað í fæðingu. Einnig er okkar tilfinn-
ing að við séum að nota minna af Syntoc-
inon-dreypi svo að konumar eru ekki
eins bundnar við slöngur og monitor.
Einstaka kona liefur gengið í gegnum
það sem við köllum „sprengjufæðingu“
þ.e. að konan fari nánast í hríðarstorm og
fæði á skömmum tíma. Þetta hefur verið
oftast hjá íjölbyrjunum og rætt hefur
verið hvort við eigum ekki að skoða þær
milli Cytotec gjafanna, sérstaklega ef
þær hafa verið með einhverja óreglulega
og/eða verkjalausa samdrætti. Sjálfsagt
þarf alltaf að endurskoða verklagsreglur
m.t.t. reynslu og fræðilegra heimilda.
Jólakveðja til Ijósmæðra
og fjölskyldna þeirra
Heilsugæslustöðin
Ólafsfirði
\
Ljósmæðrablaðið desember 2008 13