Dagblaðið Vísir - DV - 14.01.2004, Blaðsíða 17
DV Fréttir
MIÐVIKUDAGUR 14. JANÚAR 2004 1 7
Reglugerðafargan frá Evrópusambandinu er risavaxið að umfangi. 13 til 14 manns
eru í fullu starfi við að þýða tilskipanir eða forskrift frá EES.
Hildur Pétursdóttir Stendur hér við rekkana sem áður voru troðfullir afpappírum tengdum reglugerðafargani frá Evrópusambandinu. Nú erþað að mestu rafrænt.
.1 1 j’l
\ S. ****** | ^ '-zdjjL
l sÆ ■ ;
Oft heyrist talað um reglugerðafargan og ótal
tilskipanir sem flæða hingað til lands frá Evrópu-
sambandinu. fslensk stjórnvöld tóku á sínum tíma
ákvörðun um að það sem til okkar friðar heyrir
vegna EES-samningsins skuli þýtt og á vegum ut-
anríkisráðuneytisins er þýðingamiðstöð sem ár-
lega þýðir ókjörin öll af tilskipunum frá Evrópu-
sambandinu vegna EES-samningsins. Eiríkur
Bergmann, sérfræðingur í málefnum Evrópusam-
bandsins og Evrópubandalagssinni, segir reyndar
að ef við gengjum í sambandið félli allur kostnað-
ur við þýðingar á sambandið. Ætla má að ef til inn-
göngu kemur muni þurfa að þýða talsvert meira
og heyrst hefur að það starf myndi hreinlega
gleypa alla þýðendur á Islandi. Áður fyrr var þetta
pappírsflóð en nú eru reglugerðir að mestu á
tölvutæku formi. Textinn er mikill að vöxtum.
Þungur texti
„Her manna starfar við að þýða, sem er vegna
þess að reglugerð lýsir markmiðum en er ekki ein
lagagrein, sem væri auðvitað einfaldara. Menn
vilja ekki ganga svo langt að binda hendur ríkja
heldur er markmiðum lýst. Við íslendingar höfum
tekið þá afstöðu að láta þýða þetta allt saman.
Kemur Evrópusambandinu sem slíku ekkert við,“
segir Eiríkur.
Hildur Pétursdóttir starfar hjá þýðingamið-
stöðinni og segir textamagnið sem fer í gegnum
miðstöðina rosalega mikið. Og það sem meira er,
stórt hlutfall þess texta er þungt efni á tækni- og
sérfræðingamáli um hin margvíslegu málefni;
efnafræði, lífræði, lögfræði.Við erum með á
okkar snærum 250 sérfræðinga og einstaka texti
er svo þungur að jafnvel þeir veigra sér við að
takast á við hann.“
7.500 síður á síðasta ári
Til sanns vegar má færa að þetta er ekkert smá-
ræði sem Hildur og félagar hennar eru að snara
yftr á íslensku. Ætla má að þau hafi þýtt yfir 100
þúsund síður frá því að miðstöðin tók til starfa. Á
ári núorðið er það að jafnaði milli 5.500 til 6.500
síður umreiknaðar í A4 brot. Á síðasta ári komu
inn til þýðingar 7.500 síður. Umfangið hefur vax-
ið verulega á undanförnum tveimur árum.
Að mestu er verið
að þýða yfir úr ensku
en hafa þarf öll
bandalagstungu-
málin til hliðsjónar.
Textinn tengist að
mestu EES-samn-
ingnum en einnig
blandast inn
Schengen- og frí-
verslunarsamning-
urinn. Á þýðing-
amiðstöðinni starfa
nú um 13-14 manns
en mest hafa þar
starfað 20.
1990 hófst þýð-
ingarvinnan og upp-
runalega var talið að
þetta yrði 2 til 3 ára
vinna. Það var áður en ljóst var hversu virkur
samningurinn yrði. Þetta er mikil vinna og álag.
„Og þó ég sé kannski ekki til þess bær að tjá mig
um það útheimtir þetta aukið álag á alla þá sem
starfa hjá stofnunum og ráðuneytum sem að
þessu máli koma. Ég gæti best trúað að umhverf-
isráðuneytið fái til úrvinnslu um 40 prósent af
þessu,“ segir Hildur og þakkar sínum sæla fyrir að
vel er að þeim búið tæknilega. Þýðingaminni og
slíkt gerir þetta mögulegt. „Innra samræmi í texta
er hin stóra krafa og gerir þetta verkefni snúið."
Eiríkur Bergmann „Þannig er
komið fyrir þessari litlu þjóð i
norðri að um 80 prósent aföllum
lögum og reglum sem Evrópu-
sambandið samþykkirsin á milli
í málamiðlunum og samstarfi,
sem við ekki komum að, eru ein-
faldlega send með faxi til Is-
iands."
Með faxi til íslands
„Þannig er komið fyrir þessari litlu þjóð í
norðri að milli 70 og 80 prósent af öllum lögum og
reglum sem Evrópusambandið samþykkir sín á
milli í málamiðlunum og samstarfi - sem við
komum ekki að - eru einfaldlega send með faxi til
fslands," segir Eiríkur Bergmann. Hann hefur rit-
að bókina 'Evrópusamruninn og ísland' og veit
því um hvað hann talar. „Utanríkisráðuneytið
pakkar þessu saman í snyrtilegan bunka, fer með
niður á Alþingi þar sem þetta verður að sam-
þykkjast. Og Alþingi hefur ekkert um málið að
segja. Ef einhver nefnd eða þingmaður færi að
röfla yfir þessu, fengi í gegn að þingið hafnaði ein-
„Efeinhver nefnd eða þing-
maður færi að röfla yfir þessu,
fengi í gegn að þingið hafnaði
einhverju frá Evrópusam-
bandinu, sem nota bene hefur
aldrei gerst, þá færi allt sam-
starfí uppnám."
hverju frá Evrópusambandinu, sem nota bene
hefur aldrei gerst, þá færi allt samstarf í uppnám."
Þegar EES-samningurinn var gerður 1994 voru
þetta um 1500 laga- og reglugerðir en eru nú um
5000. Fjöldi þeirra hefur meira en tvöfaldast frá
því að samningurinn var gerður. Þessar reglu-
gerðir ná fyrst og fremst til viðskiptalífsins en
einnig til félagslegra þátta á vinnumarkaði, um-
hverfisþátta og hollustuverndar. Á sumum svið-
um, til dæmis hvað varðar hollustuvernd, er stað-
an einfaldlega þannig að svo til engin lög eru sett
sjálfstætt hér á íslandi.
Verktakar setja okkur lög
„Við höfum ráðið verktaka í Brussel til að
setja lög á íslandi. Sem er kannski í samræmi við
það að við höfum fengið verktaka í Washington
til að sjá um varnir landsins," segir Eiríkur, sem
vill meina að reglugerðafarganið frá Brussel sé
ranglega þýtt sem tilskipun. „Directive er ekki
tilskipun heldur leiðsögn eða forsögn. Ramma-
löggjöf og er ríkinu í sjálfsvald sett hvernig
ákvæðin eru uppfyllt."
Þó þetta megi heita ógeðfelld tilhugsun, að
stofnun í Brussel leggi línuna, er Eiríkur síður
en svo að bölsótast út í þetta. „Ég fullyrði að
þetta reglugerðarfargan hefur leitt til aukins
frjálsræðis fyrir fólk. Hefur losað fólk undan
fargi hins opinbera. Stór hluti gengur út á að
banna stjórnvöldum að vera að vasast í lífi
fólks, skipta sér af atvinnulífinu og þar fram
eftir götunum."
jakob@dv.is
Gúrkum bannað
að vera bognar
Ein Kfseigasta sagan um
kjánaskap báknsins í Brussel
snýst um bognar gúrkur. Sagt
er að Evrópusambandið hafi
fundið það upp hjá sjálfu sér
að staðla agúrkur, bara til að
klekkja á bændum, verslun-
armönnum og neytendum.
Sagan er skemmtÚeg og birt-
ist hér í endursögn Eiríks
Bergmanns:
„Þrátt fyrir innri ntarkað
Evrópusambandsins, þar
sem vörur eiga að fá að
ílæða frjálst yfir landamær-
in, áttu danskir bændur í
miklum erfiðleikum með að
fá að selja agúrkurnar sínar í
öðrum ríkjum ESB.
12 reglugerðir
Ástæðan var sú að í að-
ildarríkjunum tólf voru í
gildi ólíkar, og í mörgum
tilvikum algerlega ósam-
stæðar reglugerðir um
framleiðslu og sölu á
agúrkum. í sumum ríkjum
máttu agúrkur ekki vera
bognar og í öðrum urðu
þær að vera framleiddar
svona og seldar hinsegin.
Flestar miðuðu reglurnar
þó að þvf að vemda neyt-
endur gegn falskri vöru.
Nú geta menn svo sem
haft þá skoðun að það sé
óþarfi að viðhafa reglur um
framleiðslu og dreifingu á
gúrkum og ályktað sem svo
að það eigi bara að afnema
allar þessar reglur. Að neyt-
endur sjálfir verði að meta
hvað sé hollt og gott í þess-
um viðskiptum. Þetta eru
gild sjónarmið en því miður
var það ekki fær leið fyrir
Evrópusambandið; af þeirri
einföldu ástæðu að aðildar-
ríkin voru ekki tilbúin til
þess - og þau ráða jú ferð-
inni.
Samræmdar
reglur
Evrópusambandið gat
hins vegar fært rök fyrir því
að það þyrfti að samræma
reglur um framleiðslu og
sölu á agúrkum til að koma
í veg fyrir tæknilegar við-
skiptahindranir. Dönsku
agúrkubændurnir gátu
sem sagt krafist þess að tólf
mismunandi reglur, sem
komu í veg fyrir að þeir
gátu selt vörur sínar, yrðu
samræmdar í eina reglu.
Ein af niðurstöðunum
var sú að til að mega selja
agúrkur sem fyrsta flokks
vöru, svokallaða A-level
vöru, verða framleiðendur
að setja visst margar gúrk-
ur í hvern kassa, sem aftur
leiðir til þess að gúrkurnar
geta ekki verið kengbogn-
ar. Því þá væri bara verið
að selja loft. Bændur geta
þó eftir sem áður selt
bognu agúrkurnar sem
ekki uppfylla kröfurnar -
en þær fá ekki A-level
merki.
Fá að selja þær
bognu
Menn geta verið ósam-
mála um hvort sú málamiðl-
un sem kom út úr þessu
starfi hafi verið sú besta sem
völ er á - en agúrkubændur
í Danmörku hafa nú aUavega
frelsi til að selja afurðir sínar
á evrópskum mörkuðum og
aðrir Evrópubúar frelsi til að
njóta þeirra.
Sem sagt: Stóra gúrku-
málið gekk út á það að fækka
evrópskum reglugerðum um
agúrkur - úr tólf í eina.“