Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1904, Blaðsíða 63
getur fengið næga peninga, en þó er það svo. Er það
satt, sem sjera Þórhallur Bjarnarson hefur sagt, að slíkt
verður eigi vítt svo harðlega sem það verðskuldar. Kjós-
endur ættu að athuga orð hans um þetta mál í Andvara
í f'yrra. Eigi er heldur sú myndin á, að það sjeu innlend-
ir menn, sem eiga að fá einkarjett yfir peningaverzlun
landsins, heldur eru það útlendir menn eins og áður á
einokunartímanum. Landsmenn ættu þó að vera farnir
að vita hvað útlend verzlunareinokun er eptir nærri þriggja
alda dýrkeypta reynslu, líkamlegan og andlegan vesaldóm.
Þeir ættu því að hafa vit á að varast hana.
En þetta er víst:
1. Utlendir kaupmenn og gróðamenn vilja ná einok-
un yfir peningaverzlun landsins með því að setja upp
banka á Islandi og fá landsbankann lagðan niður.
2. Fullyrt er, að nokkrir valtýskir Islendingar, sem
bjóða sig fram til þings, hafi lofað að leggja niður lands-
bankann, ef þeir geta og fá meiri hluta á alþingi næst.
Þetta þurf'a kjósendur að vita og við því verða þeir
að gjalda varhuga. Ættu menn engan mann að kjósa á
þing nema þann, sem vill skuldbináa sig til að leggja
áldrei niður landsbankann.
Að endingu skal þess getið, að Færeyingar ætla nú
bráðlega að fara að koma banka á stofn hjá sjer, en þeir
ætla að gera það sjálfir, eiga hann sjálfir ogstjórna hon-
um sjálfir. Af því að margir haf'a lagt fje sitt í verzlan-
ir eiga þeir verra með það en ella. En þeir ætla þvi að
byrja með litlu og bæta jaf’nan við áhverju ári í tíu fyrstu
árin. Eptir tíu ár vonast þeir eptir að hafa komið á fót
ðflugum banka hjá sjer. Vjer sjáum hvernig fer.
Bogi Th. Melsteð.
[c*
(59)