Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1934, Síða 39

hann vildi Ifka kynnast hinuin aðalþættinum í þjóð-
liflnu, iðnaðinum og kjörum þeirra, er hann stund-
uðu. Pess vegna fluttist hann til Lodz, sem er mið-
stöð ullariðnaðarins i Póllandi, og er hann hafðí
dvalizt þar nokkra mánuði, kom út eftir hann sagan
»Fyrirheitna landið« (Ziemia Obiecana’), sem vakti
mikla eftirtekt. í sambandi við þá bók kölluðu gagn-
rýnendurnir hann »Zo!a Póllands«, og má marka af
því, i hvaða átt hafi verið stefnt.
En Reymont varð ekki Zola Póllands. Hann hvarf
aftur að ihugun á sveitalifinu, hinu einfalda og til-
breytingalausa lifi, að þvi er virtist á yfirborðinu, en
sem varð svo óendanlega ríkt og fjölbreytt, þegar á
það var litið með skarpskyggni og skilningi skáldsins.
Og eftir fimm ára ihugun og starf kom út sú bókin,
sem gerði hann frægan og ávann honum Nobels-
verðlaunln, skáldsagan »Bændurnir« (Chtopa). Sagna-
bálkur þessi er fjögur bindi samtals og kom út á
pólsku á árunum 1904—09. En til dæmis um eftir-
tektina, sem sagan vakti erlendis, má nefna, að ekki
kom hún út á heimsmálinn enska fyrr en 1925, eða
árið eftir að Reymont hafði hlotið verðlaun Nobels.
Saga þessi er nokkurn veginn einstæð i heimsbók-
menntunum, og þó að það sé pólskt sálarlif og um-
hverfi, sem sagt er frá, hefir sagan almennt gildi
sakir hins mikla djúpsæis, sem þar kemur fram. Vilja
ýmsir telja, að Reymont hafi með sögubálki þessum
markað sveitamenningunni nýtt svið í heimsbók-
menntunum siðari áratuga og sýot, hve máttugur
þáttur þjóðlifsins spinnst úr æfi þeirra, sem lifa lífi
sinu næst skauti jarðarinnar. Hann vill láta skáld
Og listamenn leita til sveitarinnar fyrst. og fremst að
yrkisefnum, i stað þess að velja þau úr bæjarlifinu
eða þeim viðfangsefnum, sem þar spretta.
Ladislás Reymont er fæddur í pólska smábænum
Kobiele Wielkie 7. maí 1867, af fatækum foreldrum.
Hann naut litillar menntunar í æsku og varð að
(35)