Geislinn - 01.01.1929, Blaðsíða 18

18
GEISI.INN
Jiessa spnrningu fyrir Iiann: „Hvert er
hið æðsta hoðorð í lögmálinu?“ Matt.
22, 36. Svarið var, að elskan til Guðs
væri hið mesta og æðsta boðorð; en það
væri annað boðorð, sem væri líkt þessu,
sem sé þetta: „Þú skalt elska náunga
þinn eins og' sjálfan þig“. „Ekkert ann-
að boðorð er þessum meira“, segir
hann (Mark. 12, 28—31) og bætir svo
við, að á þessum „tveimur hoðorðum
hvggist alt lögmálið og spámennirnir“
(Matt. 22, 40). Lögmálið er þannig óað-
skiljanlegt frá kærleikanum. Hið full-
komnasta stig, sem kristilegur kærleik-
ur getur komist á, cr þegar hann kem-
ur oss til að elska Guð þannig, að vcr
höldum þau hoðorð, sem hanii liefir
gefið oss; „því að i jiessu hirtist elskan
til Guðs að vér höldum hans boðorð“,
segir postulinn (1. Jóh. 5, 3).
Jesús sannaði þetta með lífi sínu og
eltirdæmi; því að í síðustu ræðunni,
scm hann hélt fyiir lærisveinum sínuin
rétt áður en hann dó, gat hann vottað
þctta: „Eg hefi haldið boðorð föður
míns“. Á þessum sama grundvelli voru
líka þessi orð hans til lærisveinanna
hygð: „Ef þér haldið boðorð mín, þá
standið þér stöðugir i elsku minni“. Og
ennfremur: „Sá, sem hefir mín boðorð
og heldur þau, hann er sá sem elskar
mig“. (Jóh. 15, 10; 14, 15, 21). Þetta
er hinn sanni úrslita prófsteinn. Eng-
inn getur elskað Guð og litilsvirt boðorð
hans. Hin heilögu hoðorð Drottins eru
afrit af eiginlegleikum hans, og að
hata boðorð Guðs er að hata Guð
sjálfan. Um þá sem víkja frá þessum
boðorðum, talar Jesús t. d. i Mark. 7,
7—13.
Afstaða postulanna.
þegar maður, í efni eins og því, sem
hér liggur fyrir, hefir ástæðu til að
taka sérstaklega til greina ummæli post-
ulanna, þá kemur það til af því, að þeir
ræddu um inálið löngu eftir að tímabil
hins nýja sáttmála var upprunnið. Með
fórnardauða Jesú var skilið á milli hins
gamla og nýja sáttmála. Öll bréf post-
ulanna voru því skrifuð á tíma nýja
sáttmálans. Látum oss í stuttu máli
rannsaka, hvernig þessir sendiboðar
Ivrists hafa staðið gagnvart þessu mik-
ilvæga máli um gildi lögmálsins eftir
dauða Krists. Vér byrjum á Páli, hin-
um mikla lieiðingja postula.
Enginn af hinum heilögu höfundum
Nýja-testamentisins notar orðið „lög-
mál“ (á grísku: ,,nomos“) eins oft og
Páll. í bréfi sínu til Rómverja notar
hann það h. u. h. 70 sinnuin í liinum
ýmsu merkingum, sem þctta orð getur
haft, stundum notar hann það um
Móselögin í heild sinni og stundum um
tíu hoðorðin og er það lang oftasl.
í Galatabréfinu notar hann það yfir 30
sinnum. Þar að auki notar hann nokkr-
um sinnum orðið „hoðorð“ (entole),
þar sem hann bendir greinilega á ein-
stakar fyrirskipanir í tíu boðorð-
unum.
Bréfið til Rómvcrja var skrifað ná-
lægt árinu 60 eftir Kr„ eða h. u. h. 30
árum cftir hyrjun hins nýja sáttmála.
Páll skrifaði það því út lrá hinu post-
ullega sjónarmiði, sem hlaut að hafa
gildi á tíma hins nýja sáttmála; því að
hann skrifaði um aðstöðuna cins og
hún er enn þann dag í dag, livað kristi-
lega trú og' kehning snertir. Hér skulu
athugaðir nokkrir staðir, sem snerta
þetla mál, sem er efnið í þessari grein.
Minnumst fyrst orða postulans
í Róm. 4, 15: „Því að lögmálið
(nomos) verkar reiði; en þar sem ekki
er lögmál, þar er ekki heldur yfir-
troðsla“. Og í kap. 5, 13: ....en synd
tilreiknast ekki nema lögmál (nomos)
sé til“, Að halda því fram, að lögmál-
ið sé ekki lengur i gildi, er sam-
kyæmt orði Drottins, sama sem að
segja, að synd sé ekki til á tíma hins
nýja sáttmála. En Páll talar mikið um
og á móti synd.