Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.2005, Síða 32
32 MIÐVIKUDAGUR 13. APRÍL 2005
Menning DV
Búhnykkur á Akureyri
Fjölskyldufólk á Akureyri á kost
á spennandi skemmtun á sunnu-
dag þegar Sinfóníuhljómsveit
Norðurlands og Leikfélag Akureyr-
ar ieggjast á eitt í tónleikahaldi í
Samkomuhúsinu. Þar verður frum-
flutt nýtt tónverk eftir Snorra Sigfús
Birgisson við ævintýrið Stúlkan í
tuminum eftir Jónas Hallgrímsson
sem Snorri samdi að beiðni hljóm-
sveitarínnar með stuðningi Menn-
ingarborgarsjóðs. Það verður Skúli
Gautason leikari sem flytur, en
ævintýrið var lengi framan af
síðustu öld fastur liður í upplestr-
arprógrammi Haralds Bjömssonar
leikara og er til að hluta í mögnuð-
um flutningi hans á ókindinni.
Snorri Sigfús Birgisson tónskáld
stendur nú á fimmtugu. Hann
stundaði píanónám fyrst hjá
Gunnari Sigurgeirssyni en innrit-
aðist síöan í Tónlistarskólann í
Reykjavík. Þar lærði hann á píanó
hjá Hermínu S. Kristjánsson, Jóni
Nordal og Ama Kristjánssyni en
lagði einnig stund á tónsmíðar hjá
Þorkeli Sigurbjömssyni. Hann lauk
einleikaraprófi 1974. Hann stund-
aði framhaldsnám erlendis í píanó-
leik og tónsmíðum en hefúr starfað
í Reykjavík sem tónskáld, pfanó-
Skúli Gauta spilar ekki á
bassa á tónleikunum. Það
er með annarri grúppu.
leikari, tónlistar-
kennari og
stjórnandi síðan
hann kom heim
frá námi árið
1980.
Á tónleikun-
um verða einn-
ig flutt nokkur
lög úr söngleiknum Óliver eftir Bart
sem nýverið var á fjölum Leikfélags
Akureyrar og sló rækilega í gegn.
Ólafur Egill Egilsson leikari mætir á
svæðið ásamt þjófagenginu og
flytja þau nokkur lög úr sýning-
unni. Að vanda leiðir Guðmundm
Óli Gunnarsson liljómsveitina, en
aðgangur að tónleikunum er
ókeypis fyrir alla undir tvítugu en
annars kostar þúsundkall inn.
Miðasala og afhending miða fyrir
börn er í miðasölu LA og hófst á
mánudag.
Ritfregn
Ekkert mál og
Belladonna
Hér verður greint ff á tveimur
endurútgáfun JPV útgáfu í kilju
sem sitja fram-
arlega í rekkum
bókaverslana
þessa dagana:
Ekkertmál eft-
, ir Njörð P.
Njarðvík og
Frey son hans
kom fyrst út
1 árið 1984 og
I vakti gríðar-
lega athygli
enda var þar fram komin opin-
skárri og einlægari lýsing á heimi
eiturlyljaneytanda en áður hafði
sést á íslenskri bók. Bókin fékk
afbragðs
dóma og var
í umsögn-
um talin áhrifamikið bók-
menntaverk og alvarleg aðvörun
til þjóðarinnar. Þá voru þeir feðg-
ar lofaðir fyrir hugrekki sitt, en
fram til þess tíma hafði ofheysla
á lyfjum verið talin tilheyra
dimmum kimum stórborganna.
Ekki réði minna í umtalinu að
hér var saga af íslenskum manni
af þekktum borgurum í Reykja-
vík. Síðan er mikið vatn til sjávar
runnið. Þeir feðgar sendu frá sér
aðra bók síðasta haust, tveimur
áratugum síðar, Eftirmál, þar
sem segir frá afdrifum heróín-
ffldlsins og fjölskyldu hans. Er
væntanlega erindi útgefandans
með fyrri bókina á markað að
gefa lesendum kost á allri sög-
unni. í tilkynningu forlagsins seg-
ir: „í heimi heróínfflcilsins getur
allt gerst. Morgundagurinn er í
órafjarlægð og framtíðin er næsta
fix. Næstum hver mínúta er þjak-
andi ótti við hryllileg ffá-
hvarfseinkenni og snýst eiginlega
aðeins um þetta:
Hvemig næ ég í meira
efni? Hvar fæ ég pen-
inga fyrir næstu
sprautú? Verð
bókarinnar í kilju j
erkr. 1790.
Belladonnaskjal-
ið var einn af smell- *"
um síðustu hátíöar og er þegar
búið að setjast f 1. sæti tveggja
metsölulista, varð jafnvel Dan
Brown að lúta í lægra haldi.
Belladonna-skjalið kom út í kilju
fyrir nokkmm dögum „og situr
kiljan í 1. sæti Metsölulista Ey-
mundsson yfir kiljur og inn-
bundna útgáfan er í 1. sæti yfir
innbundnar skáldsögur" segir á
vefsíðu forlagsins. Verð f kilju er
kr. 1790.
Páll Pampichler Pálsson snýr heim eftir nokkra fjarveru til aö vera viðstaddur
flutning Sinfóníunnar á verki sem hann samdi í minningu systur sinnar. Hann er í
för meö þeim Strauss og Brahms.
Enginn hefur stjómað Sinfómu-
hljómsveit íslands oftar en Páll
Pampichler Pálsson. Á fjörutíu
árum, frá 1957 til 1997, stýrði hann
hljómsveitinni yfir þrjú hundmð
sinnum. Hann bjó hér um áratuga-
skeið en hefur nú flutt sig um set og
sest aftur að í Austurríki. Páll hefur
helgað sig tónsmíðum undanfarinn
áratug og sent frá sér fjölda verka.
Hann samdi hljómsveitarverkið
Epitaph í minningu systur sinnar,
Eriku Kummer. Verkið var frumflutt
í júní 2002 af sinfóníuhljómsveitinni
í Graz, en hljómar nú í fyrsta sinn á
íslandi.
Nýr stjórnandi
Stjómandinn er að þessu sinni
Matthias Bamert. Hann er óvenju
fjölhæfur tónlistarmaður: tónskáld,
óbóleikari og hljómsveitarsrióri með
afar breiðan verkalista. „A tfmum
aukinnar sérhæfingar getur Bamert
stjórnað hverju sem er og farist það
vel úr hendi," var skrifað um hann í
Financial Times. Daði Kolbeinsson
hefur blásið í sitt óbó og hrifið fasta-
gesti á tónleikum Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands með glæsilega út-
færðum einleiksstrófúm á óbóið og
englahorn síðustu þrjá áratugi.
Hann fær tækifæri tií að leika
konsert með hljómsveitinni sinni.
Úlnliðsæfingar
Á tónleikum Sinfóníuhljómsveit-
arinnar á fimmtudag em á dagskrá
verk eftir Pál, Richard Strauss og Jo-
hannes Brahms. Richard Strauss
sagði einhvern tíma að verkin sem
hann skrifaði á síðustu ámm sínum
væm lítið annað en „úlnliðsæfing-
ar", en fáum öðrum en höfundinum
dytti víst í hug að líta þannig á
meistaraverk eins og seinni horn-
konsertinn, Vier letzte Lieder, eða
óbókonsertinn. Síðasttalda verkið er
einn af hápunktunum í óbóbók-
menntum tuttugustu aldar og væri
vafalaust oftar flutt ef ekki væri fyrir
þær gríðarlegu kröfur sem það gerir
til einleikarans.
Sú tíunda
Sinfónía
m. 1 í c-moll eftir
Johannes Brahms hefur stundum
verið kölluð „tíunda sinfónía Beet-
hovens", en í ljósi þess að hún er
löngu búin að vinna sér sess sem eitt
af meistaraverkum tónlistarsögunn-
ar er víst óhætt að tala einfaldlega
um fyrstu sinfóníu Brahms. Skuggi
meistarans frá Bonn var vissulega
yfirþyrmandi og þrúgandi og lá eins
og mara á sporgöngumönnum hans,
enda sagði Brahms að menn gætu
„ekki ímyndað sér hvernig það er
fyrir mann eins og mig að heyra sí-
fellt svona risa þrammandi fyrir aft-
an sig“. Konsertinn á fimmtudag
hefst kl. 19.30.
A að banna mönnum að ganga fram með trúartákn á opinberum vettvangi í landi
þar sem trúfrelsi er einn af hornsteinum samfélagsgerðarinnar?
Slæðan sem trúartákn
f tengslum við hátíð-
arhöld vegna afinælis frú
Vigdísar Ffimbogadóttur
kemur hingað til lands í
vikunni franska fræði-
konan Blandine Kriegel
og heldur hér tvo fyrir-
lestra: á morgun kl. 17.15
talar hún í hátíöarsal Há-
skóla íslands um stefiiu
Frakka í trúmálum undir
yfirskriftinni: Trúlaus
opinber vettvangur og
aðlögun menningar-
hópa í Frakklandi. Þar í
landi er iitið á trúfrelsið
sem einn af homsteinum samfélags-
gerðarinnar, andstætt því sem hefur
verið hér á landi fþúsund ár. í fyrir-
lestri sínum mun hún fjalla um um-
deild lög sem sett voru í Frakklandi og
banna bömum að ganga með áber-
andi trúartákn í skólum ríkisins. Lögin
vom sett fyrir fáum misserum til að
Blandine Kriegel er kunn
sem kennimaður um rík-
ið og frelsi þegnanna.
leysa langvinnar deilur í
skólum. Sumir skóla-
stjómendur vildu baima
stúlkmn úr röðum
múslíma að bera hár-
slæður til að hylja hár en
það er samkvæmt túlk-
unum á orðum Kórans-
ins.
Kriegel telur lögin
réttlætanleg og hafa
virkað vel. Um þau rfld
nú friður. Ástæðan fyrir
lagasetningunni liggi í
hinu illþýðanlega franska
hugtaki „laícité" (e.
„secularity"). Með því er átt við að til
sé opinber vettvangur, í hennar
málatilbúnaði kallað rými, þar sem
allir eiga jafnan aðgang og þar sem
allir eigi sama rétt. Rými þetta liggur
utan við trúna og þangað á trúin ekki
erindi. Þetta á sérstaklega við um
skóla. Franska ríkið er „lai'c". Það ger-
ir sér far um að tengja sig ekki við
neina trú, enda sé hún einkamál
hvers og eins.
Blandine Kriegel á að baki merkan
fræðimannsferil, var nemandi og um
langt árabil einn helsti samstarfsmað-
ur Michels Foucault. í ritum sínum
hefur hún m.a. sett fram mikilvægar
hugmyndir um sögu og hlutverk rflds-
valdsins, meðal annars í bókunum
Rfldö og þrælamir og Heimspeki lýð-
veldisins. Síðustu ár hefur hún einnig
starfað sem sérstakur ráðgjafi Jacques
Chirac Frakldandsforseta í málefnum
innflytjenda og er formaður Haut
consefl de l’intégration, ráðgjafa-
nefndar frönsku ríkisstjómarinnar
um aðlögun fólks af erlendum upp-
runa að frönsku samfélagi.
Sama kvöld, kl. 20.30, heldur hún
annan fyrirlestur um lærifoður sinn
Michel Foucault í húsakynnum Alli-
ance fran$aise, Tryggvagötu 8. Báðir
fyrirlestramir verða á frönsku en
enskri þýðingu verður dreift til áheyr-
enda, auk þess sem spumingar og
umræður verða túlkaðar jafiióðum á
íslensku.