Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2005, Blaðsíða 39
DV Síöast en ekki síst
MIÐVIKUDAGUR II. MAl2005 39
Face/Off
Þegar ég heyrði um hæstaréttar-
dóm yfir ofbeldismanni sem barði
konuna sína í andlitið og veitti
henni aðra áverka datt mér í hug lík-
ingin um að missa andlitið. Þessum
ofbeldismanni var talið það til
refsiminnkunnar að konan hefði
kallað yfir sig þessi viðbrögð með
óvarlegu orðfæri. Hún hafði sagt
eitthvað vitlaust að mati dómaranna
og ofbeldismannsins. Það var jafn
ærin ástæða og hver önnur að hún
skyldi fá högg frá ofbeldismannin-
um fyrir vikið. Það var einnig talið
ofbeldismanninum til refsilækk-
unnar að um mál hans hefði verið
flallað í blöðunum. Það var við þessi
tíðindi sem ég varð NoFace. Missti
andlitið. Þessi fáránlegi dómur kall-
ar á margar vangaveltur.
Umfjöllun er refsilækkandi
Ef það er almenn regla og ætti að
ná yfir alla glæpi sem ffamdir eru á
íslandi, að fjölmiðlaumföllun um þá
brotlegu ætti að teljast þeim til
refsiminnkunar, þá er það auðsýnt
að öll umfjöllun í fjölmiðlum ætti að
vera refsÚækkandi. Öll umfjöllun
um símamálið svokallaða ætti að
teljast þeim brotlegu til refsilækkun-
ar. Dómar vegna morða sem framin
eru hérlendis ættu einnig að vera
vægari hafi verið fjallað um þau í
fjölmiðlum. Hvað varðar mál hand-
rukkaranna sem flestir landsmenn
vona að fái makleg málagjöld, þá er
auðsýnt að fyrst fjallað var um mál
þeirra í fjölmiðlum þá hefur sú um-
fjöllun refsilækkandi áhrif. Ef við
gefum okkar að Geirfinnsmáhð hafi
verið á rökum reist og hinir áærðu
verið sannarlega sekir, væri sú mikla
fjölmiðlaumfjöllun sem þá átti sér
stað þeim til refsilækkunar? Eru
refsilækkandi áhrif í samhengi við
umfang hinnar refsilækkandi um-
fjöllunar?
Óskiljanlegir dómar
Dómur Hæstaréttar og þessi við-
hnýtingur um refsilækkandi áhrif
fjölmiðlaum^öllunar er algerlega
óskiljanlegur. Ég hef lengi verið
þeirrar skoðunar að dómar sem falla
í samfélaginu okkar eru ekki í tengsl-
um við skoðanir og gildi í samfélag-
inu. Sem er einmitt hlutverk dóm-
stóla. Dómar eiga ekki að endur-
spegla álit dómaranna, heldur sam-
félagsins sem þeir þjóna. Nauðgarar
sleppa með 1 til 2 ára dóma og sitja
aðeins helming þess tíma inni. Alfir
muna eftir hrottalegustu nauðgun í
manna minnum þegar stúlku var
haldið fanginni í afskekktum sumar-
bústað af trylltum ofbeldismanni. Sá
dólgur lét sér ekki nægja að nauðga
Teitur Atlason
Missti andiitiö þegar
dómskerfið virti ofbeldis-
manni það refsilækkunar j
að fórnariambið hafði
reitthann tilreiði.
'vm
Kiallari
komandi árásarmaður væri hand-
tekinn og einhverjum fréttamanni
þætti það nokkur tíðindi að fjalla um
árásina á Jón Steinar hæstaréttar-
dómara. Frétt um árásina birtist í
fjölmiðlum um kvöldið. Daginn eftir
kæmi síðan í ljós við eftirgrennslan
blaðamanna að árásarmaðurinn
ætti langan og ógeðfelldan brotafer-
il að baki. Fjölmiðlar fjalla um árás-
ina á Jón Steinar hæstaréttardómara
og velta vöngum yfir málinu. Séð og
Heyrt birtir forsíðufétt af Jóni Stein-
ari að jafna sig á spítalanum. Fyrir-
sögnin er: „Léttur í lundu eftir
hrottalega árás" og efst hægra horni
er gul stjarna sem í er ritað: „Sveppi
heimsótti Jón Steinar!" Nú kemur
spurningin sem ég vil endilega að
sem flestir hæstaréttardómarar
lesi. Væri það þessum ofbeld-
ismanni til refsilækkunnar
að um mál hans hefði verið
fjallað í fjölmiðlum? Ef það
er málið, eins og ég tel að
sé einsýnt vegna nýfalfins
dóms sem ég íjallaði um
hér að ofan og við gefum
okkur þær forsendur að
hæstaréttardómar hafi
fordæmisgildi, þá er öll
umfjöllun um afbrot af
hverju tagi sem þau kunna
að vera, refsilækkandi.
Sennleg skýring
Þessi fabúlasjón mín með
Jón Steinar og glóðaraugað
hefur sem betur fer aldrei
átt sér stað. Jón hefur
mér vitandi aldrei
orðið fyrir
árás.
Hins vegar er nýfallinn dómur
Hæstaréttar kjaftshögg á blaða-
mennsku á íslandi. Fjölmiðlaum-
hverfið er verra eftir þennan óskilj-
anlega dóm. Ábyrgðinni á dómnum
er varpað frá Hæstarétti og til fjöl-
miðlanna! Fjölmiðlar og umíjöllun
þeirra hafa áhrif á dóm Hæstaréttar!
Hvernig gat þetta ágæta fólk komist
að svo vitlausri niðurstöðu? Þetta
hlýtur að vera einhver misskilning-
ur. Þeir hafa lesið lögin eitthvað vit-
laust eins og vinur minn las vitlaust
á plakatið. Það stóð ekki NoFace,
heldur NoName.
„Ef við gefum okkar
að Geirfinnsmálið
hafi verið á rökum
reist og hinir ákærðu
verið sannarlega sek-
ir, væri sú mikla fjöl-
miðlaumfjöllun sem
þá átti sér stað þeim
til refsilækkunar?"
fómarlambi sínu heldur pyntaði
hann stúlkuna og niðurlægði á sjúk-
legasta hátt. Við lestur dómsskjala
vegna málsins vöknar fólki um aug-
un. Mig minnir að dólgurinn hafi
hlotið 5 ára dóm sem er smáæði
miðað við 16 ára refsiramma. Svo
sleppur hann náttúrulega út þegar
hann hefúr lokið helmingi afplán-
unarinnar. Spurning vaknar. Hversu
hrottaleg þarf nauðgun að vera til
þess að refsiramminn sé fullnýttur?
Sveppi heimsækir Jón Stein-
ar
Ef það er rétt að fjölmiðlaumfjöll-
un hafi refsilækkandi áhrif þá bendi
ég á eftirfarandi möguleika. Ég vona
að dómarar í Hæstarétti lesi þetta
því þeir gætu þurft að hafa refsi-
lækkandi áhrif fjölmiðlaumfjöll-
unar í huga ef eftirfarandi ætti
sér stað. Gefum okkur að hæsta-
réttardómari verði fyrir árás.
Viðkomandi gæti verið í sak-
leysi sínu að ganga í gegnum
bæinn þegar ölvuð kona veitti
honum skráveifu. Það gæti líka
verið einhver sem væri ósáttur
við nýfallinn dóm og hreinlega
sæti fyrir hæstaréttardómar-
anum með ofbeldi í huga.
Gefum okkur að Jón Steinar
væri kýldur og fengi tíma-
bundið NoFace. Glóðar-
auga, lepp, skrámur og
ótta í hjarta. Því ótti er
einn af fylgifiskum þess
að verða fyrir árás. Gef-
um okkur nú að við-
Sandkorn
Símon Birgisson
• Fréttir af stráka-
málum Nylon-
stúlknanna hafa
vakið óskipta
athygli. Nú segja
heimildarmenn DV
að síðasta Nylon-
stúlkan sé gengin út.
Það er Klara Elíasdóttir úr Hafhar-
firði sem hefur verið sú eina af
stelpunum sem ekki
hefur verið með
kærasta. Hinar
Nylon-skvísurnar
eru fráteknar og
flestar með sér eldri
mönnum. Mikil
leynd hvílir hins
vegar yfir nýjum
kærasta Klöru sem
mun þó vera úr
Versló. Þykja mestu
tíðindin sú að hann
er á svipuðum aldri
og Klara. Miðað við
aðra Nylon-„menn“
liljóta þetta að vera mikil tíðindi frá
stúlkunum sem kalla Einar Bárðar-
son pabba...
• Ágúst Ólafur
Ágústsson, þing-
maður Samfylking-
arinnar, fetar nú í
fótspor Jóns Steinars
Gunnlaugssonar
hæstaréttardómara
rrieð nýjasta útspili
sínu í baráttunni fyrir varafor-
mannsembættinu. Hann er farinn
að skrifa eigin
stuðningsyfirlýsing-
ar og lætur aðildar-
félög ungliða senda
lofsönginn út til fjöl-
niiðla. Þykir þetta
stílbragð minna
óneitanlega á þegar
stuðningsmenn Jóns Steinars
Gunnlaugssonar til
Hæstaréttardómara
sendu yfirlýsingu
um gæði Jóns Stein-
ars til Geirs H. Haar-
de. í ljós kom að
bréfið var sent úr
tölvu Jóns Steinars
sem eins ogÁgúst Ólafur neitaði þó
að hafa komið að samningu þess...
ffeifSe®
B 3 * \ík * n :
. VÁc'i
morgunr
■ t
Gola
Það er enn ekki komið
sólbaðsveður á landinu
okkar nema fyrir þá sem er
haldnir kvalalosta. Helst
er það um veður
dagsins að segja að
þaðverður
aðgerðalítið.
Lítið vit í
segl-
brettum r
í dag.
jðr
Ö Nokkur
vindur
■ y
60
Gola
Logn
;
7 Gola
Logn
aO"
Nokkur
vindur
Nokkur V
vindur
o
Nokkur
vindur
Gola
Gola
Stokkhólmur
Helsinki
London
13 París 16 Alicante 26
16 Berlín 12 Mílanó 16
12 Amsterdam 10 New York 24
8 Madrid 25 San Francisco 20
16 Barcelona 20 Orlando/Flórída 31
ÍJS
Sólarupprás Sólarlag í Árdegisflóð 08.08
f Reykjavík Reykjavík Siðdegisflóð 20.25
0426 2225
• Hálft handboltafið ÍR-inga mun
vera hlaupið á brott og er Hólmgeir
Einarsson, formaður handknatt-
leiksdeildarinnar,
skilinn eftir í súp-
unni. Annar sem
skifinn verður eftir í
súpunni er Davíð
Oddsson utanríkis-
ráðherra en einkarit-
ari hans,Tinna Gil-
bertsdóttir, ætlar með kærasta sín-
um, Hannesi Jóni Jónssyni miðju-
manni ÍR, til Danmerkur en Hannes
mun leika með danska liðinu Ajax á
næsta ári. Tinna sem er dóttir Gil-
berts úrsmiðs á Laugaveginum,
kláraði nýlega stjórnmálafræðina í
Háskólanum með stæl og hyggur á
ffekara nám ytra á meðan Hannes
sinnir atvinnumennskunni...
tr