Dagblaðið Vísir - DV - 03.09.2005, Blaðsíða 23

DV Helgarblað
LAUGARDAGUR 3. SEPTEMBER 2005 23
Norðanstúlkan, yngst átta
systkina sem alin em upp í
Flatey á Skjálfanda. Hún veit
vel hve uppeldið í þessari fámennu
eyju hefur mótað hana sem mann-
eskju. Hún hefur sagt frá því áður og
nennir ekld að tala um það núna.
Þennan föstudagsmorgun í haust-
byrjun em önnur mál mikilvægari.
Hún vill heldur tala um fréttina sem
hún las á baksíðu Moggans í morgun.
Og henni er mikið niður fyrir.
Handónýtt réttarkerfi
í hennar útvarpi þar sem hún
stjómar getur hún sagt það sem hún
vúl. Og gerir það. Nær varla andanum
þegar hún kemur og sest hjá mér.
Kveikir í sígarettu, dregur djúpt and-
ann og spyr hvemig það megi vera að
Bjarni Armannsson bankastjóri og
hans helstu undirsátur geti leikið sér
með peninga manna eins og hann
gerir.
„Hugsaðu þér, hann kaupir hluta-
bréf í bankanum fýrir fé sem hann
lánar sjálfum sér fyrir þremur mán-
uðum og selur á hárréttum tíma.
Taktu efdr: á hárréttum tíma og græð-
ir tugir milljóna án þess að svo mikið
sem dýfa hendi í kalt vatn. Heldur
hann að nokkur maður trúi því að
hann hafi bara si svona ákveðið að
selja akkúrat daginn áður en bréfin
lækkuðu? Hvemig geta þessir menn
misboðið manni svona aftur og aftur í
skjóli peningavaldsins? Og það sem
verra er; Mogginn segir frá þessu eins
að þetta sé í hæsta máta eðlilegt."
Amþrúður urrar af iilsku. Henni er
misboðið og það ekki í iýrsta sinn.
Hún þekkir það af eigin raun hvemig
er að beijast gegn þeim sem telja sig
hafa valdið til að misnota það í eigin
þágu. Og komast upp með það í skjóh
handónýts réttarkerfis sem trekk í
trekk bregst þeim sem það á að
vemda fyrir óréttlæti og ofríki.
Spilling, valdagræðgi og hroki
Slagurinn sem hún átti í með
manni sínum fýrir nokkmm árum tók
sirirí toll. Rústaði hjónabandi hennar,
mannorði og fjárhag. Hrakti mann-
inn hennar úr landi og setti allt henn-
ar líf úr skorðum.
Hún segir að aldrei hafi hvarflað
að sér að gefast upp. Því hafi hún
ákveðið að verða eftir og beijast. Það
hefur hún gert og notar hvert tækifæri
til að vekja athygli á því hvemig spill-
ing, valdgrægði og hroki fær þrifist án
þess að nokkur taki í taumana.
Amþrúður slakar aðeins á, býður
kaffi og segist aðeins ætla að róa sig
áður en hún segi meira.
„Ekki það, mér er hreint sama
hvað þessir inenn segja, ég er ekki
hrædd við þá," segir hún með hörku.
Hlær svo hvellt eins og henni er einni
lagið og hverfur aftur um nokkra ára-
tugi þegar sveitastelpan sem hlustaði
á útvarpið í gegnum bátabylgjuna f
Flatey, kom í bæinn.
Og gerði allt vitlaust?
„Já, almáttugur, hvað er langt síð-
an? Ég var blaut á bak við eyrun, kom-
in til að spila handbolta." Þar tókst
henni vel upp og þeir sem spiluðu
gegn henni á hennar bestu árum,
muna kraftinn í öddu Karls. Fátt
stöðvaði hana þegar hún braust í
gegn eins og jarðýta. „Ég var heppin,
kyrintist æðislegum stelpum í Fram
sem enn em meðal minna bestu
vina,“ segir Amþrúður og minnist
með gleði áranna í handboltanum.
Úr handbolta í lögregluna
Handboltinn var ekki slæm undir-
staða í lögegluna en Amþrúður var í
hópi þeirra kvenna sem fyrstar gengu
í lögregluna. Hún segir það hafa verið
hreina tilviljun en hún hafi veðjað um
hvort hún þyrði að sækja um. „Auð-
vitað varð ég að sanna það og vann
veðmálið. Mér fannst það lika ágætt
því mig langaði að læra meira en
námið í Lögregluskólanum var laun-
að í tvö ár og það hentaði mér vel."
En starfið í lögreglunni tók líka
sinn toll. í miklum bruna við Óðins-
götuna í Reykjavík, stóð Amþrúður
vaktina þegar hún slasaðist illa á
hendi. Band sem lögreglan notaði til
að bægja forvitnum áhorfendum frá
vafðist utan í hönd hennar. Hún
mátti þakka fýrir að halda höndinni.
„Ég hef alla tíð síðan verið slæm í
hendinni og á erfitt með að vinna
ákveðin verk. Mér vom dæmdar bæt-
ur sem ég hef ekki enn fengið að fullu
„Útvarp er minn mið-
ilL Allt hófst það með
að ég hitti Sigmar B.
Hauksson á götu fyrir
tilviljun."
greiddar. Mér þætti gaman að vita
hver stal þeim peningum af mér,"
segir hún og útskýrir hvemig það vildi
til. „Lögreglumenn vom tryggðir hjá
Sjóvá og bætur sem mér vom dæmd-
ar vom þá 12 milljónir. Líklega um
það bil einbýlishúsaverð á núvirði því
ég man að íbúðarverð var þá um sex
milljónir.
Þegar bætumar vom greiddar út
þá hafði ég val um það hvort ég tæki
við öllum peningnum og lokaði þar
með málinu eða fengi helminginn og
héldi máhnu opnu. Ég valdi þann
kost og átti inni hjá Sjóvá hinn helm-
inginn. Nokkm seinna fór ég út til
Noregs í nám. Þegar ég kom heim þá
vildi ég ganga frá þessu máh og fá
mínar bætur að fullu. En þá var Sjóvá
ekki lengur til, heldur höfðu Almenn-
ar tryggingar og Sjóvá sameinast og
eins og menn vita heita nú Sjóvá-Al-
mennar. Þá könnuðust menn ekki við
neitt," útskýrir hún og segist ekki eiga
von á að hún eigi nokkm sinni eftir að
fá þessa peninga.
„Jújú, ég reyndi það sem ég gat og
fékk lögfræðing í málið, án árangurs.
Þeir gátu einhvem veginn þvælt sér
hjá því að standa við sitt. Fróðlegt
væri að vita hver raunverulega stal
þessum sex milljónum af mér. Ég h't
svo á að það hafi þeir gert. Kannski að
einhver geti svarað því. Ég hef aldrei
fengið almennileg svör og finnst það
andskoti hart að tryggingarfélög skuli
komast upp með að ræna fólki rétt-
mætum bótum."
Sér ekki eftir neinu
Eftir nokkur ár í almennu lögregl-
unni í Reykjavík sótti Amþrúður um í
RLR, rannsóknarlögreglu ríkisins sem
var undanfari Ríkislögreglustjóra. Þar
var hún í nokkur ár og þar kynntist
hún fyrri eiginmanni sínum, Gísla
Pálssyni, sem enn starfar hjá lögregl-
unni.
„Gísli er mikill sómamaður en það
er eins og svo oft gerist, fólk þroskast í
burtu frá hvort öðm. Dóttir okkar,
Amþrúður Anna, fylgdi mér og ekki
löngu seinna fórum við mæðgur til
Noregs."
Amþrúður segist alltaf hafa haft þá
löngun að læra meira og því dreif hún
sig út í nám í Blaðamannaháskólann í
Osló. „Ég var þá farin að vinna við út-
varp og áhugi minn á þessum miðli
valdnn. Ég komst inn í skólann og við
Amþrúður Anna vorum úti í fimm ár.
Það em líklega bestu ár ævi minnar,
það var æðislega gott að búa í Noregi
og við höfðum það gott. Eftir tveggja
ára nám í Blaðamannaskólanum
langaði mig að læra meira og fór í há-
skólann í Osló í heimspeki og fjöl-
miðlafræði. Líklega væri ég þar enn ef
ég hefði ekki tekið þá ákvörðun þegar
hún þurfti að byrja í skóla að koma
heim. Annaðhvort yrði hún Norð-
maður eða ég færi heim. Ég valdi síð-
ari kostinn og sé heldur ekki neitt eft-
ir því. Ég sé ekki eftir neinu," segir
hún hlær. Bætir við að hún sé á rétt-
um stað.
„Útvarp er minn miðill. Allt hófst
það með að ég hitti Sigmar B. Hauks-
son á götu fyrir tilviljun og hann
nefndi það við mig rivort ég vildi
vinna með sér að þætti sem hann
væri að undirbúa. Eg þurfti ekki að
hugsa mig lengi um, minnir að ég hafi
bara sagt já strax. Fékk leyfi hjá RLR
tímabundið og henti mér fram af
brúninni; ekki þeirri síðustu því ég
hef aldrei verið hrædd við að takast á
við eitthvað nýtt," segir hún kúnin og
það er hveiju orði sannara. Það átti
hún eftir að reyna oftar. Sjónvarpið
beið hennar þegar heim var komið en
í Noregi hafði hún verið fréttaritari
þess um tíma.
Hlaupatík tekin fram yfir
Árin hjá Sjónvarpinu vom
skemmtileg en erfið. Amþrúður var
einstæð móðir og vann 12 tíma vaktir.
„Ég sótti þó um fasta stöðu frétta-
manns og fékk fimm atkvæði í út-
varpsráði en Markús Öm skipaði
ungan dreng í stöðuna sem hafði ver-
ið hlaupatík fyrir hann í kosningum
hér á árum áður. Það var svo bersýni-
lega framhjá mér gengið því ég var
með langmestu menntunina og
reynsluna úr sjónvarpi að ég hætti og
fór yfir á fréttastofu Bylgjunnar og sá
jafniframt um þáttinn Reykjavík síð-
degis."
Um svipað leyti kynntist Amþrúð-
ur manni sínum, dr. Gunnari Þór
Jónssyni, yfirlækni og prófessor. Þau
eignuðust síðan soninn Einar Karl
árið 1992. „Aðförin að Gunnari hófst
þegar við giftum okkur 1989, það var
ósköp saklaust til að byrja með en
varð síðan eins og snjóbolti sem
stöðugt stækkaði. Þetta er ekki ósvip-
að því sem hefur verið að gerast í
prestsmálinu í Garðasókn, sýnist mér
á öllu. 011 árin sem við bjuggum sam-
an gátum við stöðugt átt von á ein-
hverjum óþverra frá Jóhannesi Gunn-
arssyni lækningaforstjóra sem stjóm-
aði málinu, ásamt Brynjólfi Mogen-
sen sem sóttist mjög eftir stöðu
Gunnars og hann situr í núna. Það er
svo merkilegt að þrátt fyrir að Gunnar
hafi unnið tvö dómsmál fyrir Hæsta-
rétti, þá hafa þeir menn sem sannar-
lega stóðu að þessu ekki verið dregnir
til ábyrgðar, þeir em frekar hækkaðir í
tign ef eitthvað er. Það má nefna Jó-
hannes Gunnarsson lækningafor-
stjóra, Brynjólf Mogensen yfirlækni,
Magnús Pétursson forstjóra LSH, Pál
Skúlason fyrrv. háskólarektor, Reyni
Tómas Geirsson yfirlækni en fyrir
dómi við yfirheyrslur sannaðist
hversu sekir þeir em. Ráðamönnum
þ.e. ráðhenum er greinilega ná-
kvæmlega sama og kæra sig kollótta,
þótt h'fið sé murkað úr þegnum þessa
lands."
Gefur pólitíkinni langt nef
Pólitíkina hefur Amþrúður ekki
látið afskiptalausa. Hún var ung þeg-
ar hún var kjörin í bæjarstjóm í Hafn-
arfirði fyrir Framsóknarflokkinn. „Ég
datt eiginlega óvart inn í bæjarstjóm.
Var í öðm sæti á eftir Markúsi heitn-
um Einarssyni sem var í því fyrsta.en
hann veiktist og ég tók sæti hans. Allt
í einu sat ég með einhveijum köllum
og talaði um hafiiarmál og eitthvað
arinað sem ég hafði þá ekkert vit á,“
segir hún hlæjandi og hristir höfuðið.
„Markús náði sem betur fer heilsu og
kom aftur og ég sat sem varamaður
hans. Ég held að ég hafi ekki afrekað
neitt sem verður skrifað á spjöld sög-
unnar í bæjarstjóm Hafnarfjarðar.
Seinna tók ég sæti á lista í Alþingis-
kosningum. Það var árið 1995 og sat
Amþrúður á þingi, sem varamaður
um tíma fyrir Reykvfldnga.
„Það kom strax í ljós að ég fór mín-
ar leiðir og kom fram með þingmál
sem mér þóttu brýn en það er ekki
þar með sagt að forystan hafi verið
jafnánægð. Eg þótti ekki láta af stjóm
en það er eiginlega skilyrði fyrir því að
fólk geti þrifist í stjómmálaflokkum.
Menn vom líka snöggir að „afgreiða
mig" og þegar ég gaf kost á mér í próf-
kjöri framsóknarmanna árið 1999, þá
var allt sett í gang til þess að henda
mér út og það tókst. Sú ágæta og vel
hæfa kona Jónína Bjartniarz var sett í
það sæti sem ég hafði verið í. Þar með
var ég komin út í kuldann og síðar
áttu menn eftir að henda mér út úr
miðstjóm flokksins. Þetta var hins
vegar blessun í dulargervi, því þá væri
ég eflaust ekki að gera það í dag sem
ég er að gera og margfalt skemmti-
legra en að vera í pólitik," segir hún
sigri hrósandi og gefur pólitfkinni
langt nef.
„Ég hef hins vegar furðað mig
margoft á því af hveiju forysta Fram-
sóknarflokksins vildi ekki hjálpa mér
þegar mál Gunnars kom upp. Aðeins
með því að gera starfslokasamning
við manninn hefði verið hægt að
koma í veg fyrir
sögðu menn nei, við yrðum að fara
dómstólaleiðina, þó svo að það tæki
nokkur ár. Og þegar við vorum búin
að vinna fyrra málið í Hæstarétti var
sama svarið að finna hjá þessum fé-
lögum mínum sem vom ráðherrar og
ég hafði þekkt í Flokknum með stór-
um staf, allt upp í 35 ár. Ég var komin
á aftökulista eins og Gunnar," segir
Amþrúður og bætir við að það sé
henni ekkert fagnaðarefiri að rifja
þessi mál upp.
Hún segir að bót í máli hafi verið
að síðar hafi þau unnið annað mál
fyrir Hæstarétti sem sannaði að málið
var skipulögð rógsherferð til þess að
koma Gunnari úr starfi. „Þetta sann-
aði að það hefði verið betra að ljúka
þessu máli mörgum árum fyrr eins og
ég bað um. Það heíúr ekki enn verið
gerður starfslokasamingur við Gunn-
ar. Yfirvöld virtu ekki dómsniðurstöð-
ur og sýnir það best hvemig er hægt
að taka fólk af lífi hér á landi, þó svo
að það sé með unnin dómsmál."
Hin fjögur fræknu
Burt úr pólitíkinni og óréttlætinu
að Útvarpi Sögu. Þar byijaði Amþrúð-
ur fyrir þremur árum og síðan átti það
eftitr að vinda uppá sig, því hún var
með þætti á Bylgjunni á sunnudags-
morgnum að auki. Norðurljósamenn
sáu ekki hagnað í Útvarpi Sögu til
lengdar og þá hófst sá kafli í lífi Am-
þrúður sem enn stendur yfir.
„Þannig vildi það til að við fjór-
menningamir frægu ákváðum að
halda áfram rekstri Sögu og þá sem
eigendur. Það var húns vegar meira
ballið og á einu ári kom í ljós að við
vorum ekkert að stjóma þama og vor-
um hvert sem annað í því ábyrgðar-
leysi. Menn vom famir að sýna stöð-
inni áhuga og meðal annars Jónína
Ben og Jón Gerald Sullenberger sem
gerðu tilboð í stöðina en það var svo
lágt að ekki kom til greina að taka því.
Við höfðum að því ógleymdu rök-
studdan grun um að þau hygðust
nota stöðina til þess að m'ðast nógu
mikið á þeim Baugsfegðum, eins og
dæmin sanna.
Málin atvikuðust þannig að ég
keypti Ingva Hrafn út og greiddi hon-
um þijár milljónir og síðan keypti ég
hluta af bréfum Sigurðar og Hallgrims
og greiddi þeim sitt hvora milljónina
fyrir."
Allt í háaloft
„Vissulega gekk mikið á. Ég var
orðin 67% eigandi og það er eins og
menn hafi ekki áttað sig á því að nú
réð ég því sem ég ráða vildi en ekki
Ingvi Hrafn. Ég tók við mjög þungu
búi og reyndar þyngra en ég átti von
á, það þýddi að ég varð að hagræða
gríðarlega í rekstri og losa mig við
menn sem vom alls ekki að skila sínu.
Sigurður og Hallgrímur lögðu hart að
mér að ég færi í samstarf við Norður-
ljós aftur en það hafði vissulega verið
rætt en mér fannst það ekki hagstætt
þegar málið var skoðað frá öllum
hliðum. Þá lögðu þeir grunninn að
því að stofna Talstöðina og í dag kalla
þeir mig líkið sem hangir uppi og það
sé ekki hægt að grafa mig, þar sem svo
mikið frost sé í jörðu. En þeir gleyma
bara einu; ég geng aftur ef útí það er
farið," segir hún og það ískrar í henni.
Amþrúður er ekki þannig innrétt-
uð að hún láti segja sér fyrir verkum.
Hún er ekki lirædd við að tala hreint
út og bjóða ráðamönnum birginn.
Útvarp Saga er hennar líf, og hún seg-
ist engan tíma hafa til að velta fyrir sér
hvað öðrum finnist.
„Við erum í sókn en í síðasta mán-
uði vom heimsóknir inn á vefinn okk-
ar yfir 300 þúsund. Það er met. Við
finnum það líka á viðbrögðum hlust-
enda hvort við erum á
réttri leið. Þau
ég fæ ekki styrki hér og þar úr þessum
og hinum sjóðum. Veit ekki hvað það
er," segir hún ákveðin.
Það er skemmtileg tilviljun að Út-
varp Saga er einmitt eins árs í dag, 3.
september, í hennar eigu. Og á þessu
eina ári hefur margt áunnist og mikill
viðsnúningur orðið til hins betra í
rekstrinum.
„Ég er búin að setja upp senda á
Akureyri og Suðurlandi og það er
mikill áfangi ásamt því að bæta inn
svotítið af sixtees-tónlist. Ég verð
hins vegar að vera vakin og sofin því í
svona litlu sprotafyrirtæki vantar
endalaust lausafé og irndir hælinn
lagt hversu hratt er hægt að greiða
latinin. Hér starfa algjörir öðlingar og
fólk sem stendur þétt að baki mér.
Dagskráin hefúr aldrei verið betri og
fjölbreyttari. Við sendum út 10 tírna
beint á dag og erum svo með endur-
flutning á kvöldin og nóttunni en í
fyrra sendum við aðeins 5 tíma beint
á dag. Framtíðin er björt og ég horfi
glöð fram á veginn."
„Ég þótti ekki láta af
stjórn en það er eigin-
lega skilyrði fyrirþví
að fólk geti þrifist í
stjórnmálaflokkum."
Ekki hrædd við neinn
Amþrúður fæddist sannarlega
ekki með silfurskeið í munni og hefur
unnið fýrir sínu. Hefur reynt sitt Utið
af hveiju. Hún gefur Utið fýrir réttar-
kerfið, segist raunar hafa misst allt álit
á því eftir að hafa staðið með manni
sínum Gunnari Þór Jónssyni í mál-
aferlum við Háskóla íslands. „Það er
allt með sama brag. Það sýnir sig
hvemig farið er með Baugsmenn
núna. Þeir hafa lýst því yfir að þeir trúi
á réttláta dómsmeðferð og verði
hreinsaðir af öllum áburði. Við skul-
um vona að svo verði. En mér finnst
skelfilegt hvemig hægt er að taka
menn markvist af tí'fi; aðeins vegna
þess að mönnum í æðstu stöðum er
illa við þá. Og með spila undirsátum-
ar; fara langt út fýrir sitt valdsvið. En
almenningur stendur með þeim.
Menn vita nefnilega hvemig í pottinn
er búið," segir hún örg og pirruð og
bendir á að það sama sé að gerast í
prestmálinu í Garðabæ. Þar sé verið
að ffernja mannorðsmorð. Það byrj-
aði lfka með því að einhverjum var illa
við einhvern.
„Mér finnst þetta óhuggulegt
hvemig hægt er að taka menn svona
af lífi. Ég þekki vinnubrögðin og ég
mun og ætla mér að fjalla um í mínu
útvarpi þegar ég verð vör við svona
misbeitingu og órétt," segir Amþrúð-
ur ákveðin.
í þrjú ár hefur hún verið upp á
hvem dagmeðSöguí kollinum og fátt
annað komist að. „Veistu, ég geri ekk-
ert annað. Þegar ég kem heim á
kvöldin þá langar mig ekki að fara eitt
né neitt. Ég gæti það heldur ekki þótt
ég vildi. En ég gefst ekki upp og skal
halda áfram að byggja upp þetta eina
óháða útvarp á landinu. Okkar hlut-
verk er að veita aðhald; menn verða
að vita að öllu sem þeir leyfa sér að
gera er ekki tekið þegjandi. Ó, nei, ég
held áfram að viðra mínar skoðanir
og benda á misbeitingu, spillingu og
óréttlæti sem viðgengst hér. Ég er ekki
hrædd við þessa skratta og er tilbúin
að mæta þeim hvar og hvenær sem
er. Á bak við mig standa hlustendur
Útvarps Sögu. Ég hef ekkert að ótt-
ast," segir útvarpsstjórinn sem kallar
ekki allt ömmu sína.
bergljót@dv.is