Símablaðið - 01.01.1947, Blaðsíða 36

14
S t M A B L A Ð 1 Ð
Sögnin n ni Atantis og sæsíminn.
í þúsundir ára liafa liíað ummæli, —
beggja megin Atlantshafsins, — um mikiS
dand, er sokkið hafi í sæ að mestu leyti,
við ægileg eldsumbrot, og sé það nú botn
Atlantshafsins.
Hafa hinar rómantisku sagnir um At-
lantis, — hið horfna land, — og menningu
þjóðarinnar er byggði það lengi verið ó-
tæmandi brunnur rithöfunda og skálda.
En sönnunin fyrir því, að þetta land hafi
nokkurn tima verið annað en hugarburður,
hefur lengi vantað.
Fyrir skáldin hefur það þó skipt minnstu
máli. Hitt var þeirn meira virði, aö sögnin,
eins og hún barst frá kynslóð til kyn-
sióðar, gaf hugmyndaflugi þeirfa lausann
tauminn.
Að sjálfsögðu eru sagnirnar urn hið
horfna land og þjóð á marga vegu, eftir því
hvar þær hafa fóstrast.
í löndum við Miðjarðarhaf lifa æva-
gamlar sagnir um vol'duga menningarþjóð,
sem búið hafi á Atlantis. Þar ríktu, eftir
þeirn sögnum, miklir herkonungar, sem
sendu herfylkingar sínar austur yfir haf,
en grískur her hrakti þær til baka,
og frelsaði þjóðirnar við Miðjarðarhaf frá
áþján. En þetta skeði ekki fyrr en undir
lokin,
Lengi vel var þjóðin starfsöm og gædd
mörgum dyggðum. Konungarnir vorú
komnir frá sjálfum Poseidon og gerðu
rniklar kröfur — bæði, til sjálfra sin og
þegnanna. — um gjöfugt líferni, dreng-
skap og löghlýðni. Enda komst menningin
á hátt stig, og þjóðin var hamingjusöm.
Byggingar voru miklar og fagrar. Hallir
og musteri voru skreyttar með filabeini og
dýrustu málmum. Á torgurn borganna voru
fagrir gosbrunnar og Iíkneski.
En við blöndun óæðra kynstofns fór
þjóðinni aftur og smátt og srnátt tapaði
hún hinum upprunalegu dyggðum sínum.
Allskonar lestir fóru að þróast með henni,
-— valdafýkn og ágirnd hófu innreið sína.
Og þá reið ógæfan yfir. Æðri rnáttar-
völd tóku í taumana. Atlantis sökk mest-
allt í sæ af völdum eldsumbrota, og hin
spillta þjóð týndist gersamlega.
Þannig hljóðar þessi sögn utn Atlantis,
í stórum dráttum.
Munnmælin gátu ekki einu sinni unnt
tveim útlægum elskendum lengst norður
i óbyggðum hins fordæmda lands að lifa
af hamfarir náttúrunnar og vera sjónar-
vottar að þessum rnikla harmleik — eða
lita hina fyrstu dögun yfir „Einbúanum í
Atlantshafinu“, sem máttarvöldunum
þóknaðist að skilja eftir ofansjávar.
Margir vísindamenn hafa brotið heilann
um sannleiksgildiJpessarar sagnar. Telja
þeir ýmsar þær rannsóknir, sem fram hafa
farið færa sönnur á það, að sögnin um hið
horfna land eigi við rök að styðjast.
Hér skal aðeins getið einnar rannsóknar,
og sem þvkir hafa tekið af öll tvímæli hér
um. En hún er tengd við símann.
Sæsiminn milli Evrópu og Ameríku hafði
bilað norður af Azoreyjunt, og varð að
taka hann upp á miklu dýpi. Kom þá upp
með honttm bruna-hraunsglerjungur, sem
aöeins myndast við áhrif lofts, í staö þess
að hann kyrstallast á sjávarbotni.
Töldu vísindamenn með þessu fengna
sönnun fyrir því, að sjávarbotninn sé
myndaður við eldsumbrot ofan sjávar.
Hitt var áður vitað, að norður frá Azor-
eyjum liggur rnikill neðansjávar fjallgarð-
ur, þar sem eldsumbrot liafa víða komrð
við sögu.
Þíefur síminn því átt þátt i að ráöa jarð-
fræðilega gátu.
Ert skyldi hann eiga eftir að klófesta ein-
hverjar minjar um líf og menningu, sem
fylgt hefur þessu horfna landi niður á
hafsbotn, og draga þær upp úr djúpinu?
A. G. Þ.
A. : „Peninga á ég enga. Skynsemin er
aleiga mín.“
B. : „Aumingja maðurinn. Ósköp eruð
þér fátækur.“
Drengurinn: „Dýralæknirinn er kominn
til að skoða nautið.“
Bóndinn: „Já, ég kem strax.“ •