Dagblaðið Vísir - DV - 26.05.2006, Page 2

2 FÖSTUDAGUR 26. MAÍ2006
Fyrst og fremst OV
Fyrst og fremst
erðarstjófí
Viðskipti
*ivikulok
Efnisyfirlit
Bls
12
Bls
20
21
Bls
24
Blaðamenn:
Andri Ólafsson - andri@dv.is
Anna Kristine Magnúsdóttir- anna@dv.is
Ásgeir Jónsson - asgeir@dv.is
Friðrik Indriðason - fridrik@dv.is
Garðar Úlfarsson - gardar@dv.is
Tinni Sveinsson -tinni@dv.is
Hanna Eiríksdóttir - hanna@dv.is
Indíana Ása Hreinsdóttir - indiana@dv.is
Jakob Bjarnar Grétarsson - jakob@dv.is
Jakobína Davíðsdóttirjakobina@dv.is
Valur Grettisson valur@dv.is
DV Sport:
Eiríkur Stefán Ásgeirsson
Óskar Ófeigur Jónsson
DV: Skaftahlíð 24,105 Rvík, sími: 550
5000 Fax: Auglýsingar: 515 7599 -
Ritstjórn: 550 5020 Fréttaskot: 550 5090
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is
Auglýsingar: auglysingar@dv.is.
Umbrot: 365 - prentmiðlar.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja.
Dreifing: Pósthúsið ehf. - dreifing@posthusid.is
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins (stafrænu formi og í gagnabönkum án
endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Útgáfufélag:
365 - prentmiðlar

Ritstjóri:
Páll Baldvin Baldvinsson - pbb@dv.is
Aðstoðarritstjóri:
Freyr Einarsson -freyr@dv.is
Fréttastjóri:
Óskar Hrafn Þorvaldsson - oskar@dv.is
5, Þú og ég
The Helping Hands ofLilli
andLulla.
Framsókn aftur á bak
kunni að vera fyrir ýmsum fyrir-
brigðum í lífi hennar. í staðinn reyn-
ir hún að drífa sig áfram, en driftin
er stundum framsókn aftur á bak.
Það er margt í fari okkar sem
minnir á hefnd eða sjálfshatur og
sést á því að þjóðin er stundum
fylgjandi vissu máli en líka andstæð
því sem hún styður.
Eitt undarlegt einkenni í fari
okkar sést í vanda Framsóknar-
flokksins. Fylgi hans fer stöðugt
minnkandi, ef marka má skoðana-
kannanir, eins og sagt er, en enginn
hvorki innan hans né utan reynir
að skilgreina ástæðuna sem liggur í
augum uppi en nýtur sama réttar og
feimnismál.
Þannig er að kjósendur eru í eðli
sínu andstæðir gerðum iðnaðarráð-
herra gegn helgi landsins, þótt þeir
viti ekki lengur hver hún er, og séu
fráleitt á móti álverum, enda felst
í þeim vonargróði. Undirvitundin
segir eitt, hagsmunasjónarmið ann-
íslendingar hafa enn ekki sigrað
iEurovision eftir 20 ára streð
1. Hallbjörn Hjartarson
Hard Kántrl Hallelujah.
2. Lögreglukórinn 3. Greifarnir
Make my Day. Camping with a Vampire.
4. Start
Guiltyas Hell.
Guðbergur Bergsson rithöfundur
að. Þetta kemur niður á flokknum.
Hann hefur verið fulltrúi bænda
sem eru flestir ekki lengur bændur
heldur borgarbúar, en í þeim leyn-
ist ennþá ást til sveitarinnar og helgi
landsins sem þeir eru aftur á m'óti
stöðugt að eyða í sínu nýja gervi.
Það er ekki bara hjá þessum eina
stjórnmálaflokki sem þróunin hefur
verið framsókn aftur á bak. Hjá öðr-
um er hún að baki og útkoman var
tvístígandi. Jafnvel Sjálfstæðisflokk-
urinn er ekki lengur „allra stétta"
heldur visst athvarf ráðvilltra kjós-
enda af öllum sviðum samfélagsins.
Samt stendur hann svo höllum fæti
að maður biður guð að hjálpa hon-
um með tölvustýrðum löppum.
Nu er svo t öllu að það kemur að
endalokum og óvíst að nokkuð hafi
nokkurn tímann dáið með sæmd.
Samt er ekki sama hvernig dauðann
ber að höndum, hvort hann sé eðli-
legur eða sjálfskaparvíti.
Eðlilegur dauði vekur harm,
hinn vekur blendnar tilfinningar.
Auðvitað hendir hvað eftir annað í
stjórnmálum að flokkar hverfi eða
þeir taki stakkaskiptum, þykist vera
fjörkálfar í nýja búningnum en eru
lifandi lík.
Þetta hefur
oft gerst hér á
landi og vek-
ur enga furðu
hjáþjóð sem er
lítið gefin fyr-
ir það að reyna
að skilgreina
og sjá hver
ástæðan

Tímar hlerana og uppljóstrana
Páll Baldvin Baldvinsson
Hleranir á símtölum ein-
staklinga sem dóms-
málaráðherranum
stóð stuggur af tíðkuðyst hér
á landi um árabil. Frá aðdrag-
anda mótmælanna við inn-
göngu íslands í NATO í mars
1949 tii mótmæla við utanrík-
isráðherrafund sömu sam-
taka vorið 1968 voru heimilað
ar hleranir á ísiandi. Líklega
hefur þeim verið hald
ið áfram í einhverj-
um mæli eftir 1968.
Stjórnvöldum ber
nú að upplýsa um
hleranir af þessu
tagi - umyrðalaust.
Hreyfingar
sem dómsmála-
ráðherrum
stóð ógnafvoru
félög sósíalista,
verkalýðshreyfing
in, hernámsand-
stæðingar og
Þjóðvarn-
armenn,
dagbiað
°g
forkólfar í borgaralegri bar-
áttu, þar með taldir þingmenn.
Hlerun á íslandi var beint
framhald af hlerunum á and-
stöðumönnum vfða í Evrópu á
þriðja áratugnum sem leiddu
til ofsókna, einkum í Þýska-
landi og Rússlandi. Þær voru
eðlilegur hluti af stríðsástandi
í heimsstyrjöldinni og mögn-
uðust enn á eftirstríðsárun-
um með bættri tækni um alla
álfuna og ekki síður í Banda-
ríkjunum. Þær fóru fram með
leynd og voru löngu síðar fald-
ar í skjalahirslum ríkisins - af
því valdsmenn skömmuðust
sín fýrir þær. Þær voru enda á
gráu svæði og tengdust með-
vituðum persónuofsóknum af
pólitískum toga.
Þegar krafist
er rannsókna
hlerunum
dómsmála-
ráðherra,
Bjarna Bene-
diktsson-
arogJóhanns
Hafstein, er
spurt hvað á
að rannsaka?
Gögnum var
eytt og ráðá-
menn sjálfstæð-
ismanna eru nú
með fyrirslátt
og afsak-
anir. Þeir
eru enda
í slæmu
komp-
aníi
hægrisinnaðra stjórnmála-
manna sem beittu þessum
aðferðum til að koma and-
stæðingum á kné í mörgum
löndum Evrópu.
Björn Bjarnason dóms-
málaráðherra og Styrmir
Gunnarsson ritstjóri Morg-.
unblaðsins hafa báðir reynt
að útskýra kalda stríðið sem
þeir upplifðu sem ungir menn
og lagt til áð gerð sé úttekt á
þessum tíma. Báðir eru frekar
viðfangsefni slíkrar rannsókn-
ar, þeir stóðu í gerningaveðr-
inu miðju og bera þess merki í
málflutningi sínum.
Hugmynd um að rannsókn
á tíma kalda stríðsins fari fram
á vegum Alþingis er fráleit.
Aðkorna Alþingis og ráðuneyta
að veVkum á borð við alræmda
bók um forsætisráðherra,
„heildarútgáíu" verka Snorra
Sturlusonar og væntanlegr
ar bókar um þingræðið er
ekki ákjósanleg fyrirmynd.
En því ekki að tryggja
fjármagn sérstaklega til
að skoða þetta tímabil?
Rýrir rannsóknarsjóðir
sagnfræðinga valda ekki
slíkri úttekt án sértækra að-
gerða. Stjórnvöld í Danmörku
fólu slíka úttekt sjálfstæðri
rannsóknarstofnun í alþjóða-
stjórnmálum og tók hún nokk
ur ár. Út kom skýrsla í fjór-
um bindum og leiddi margt í
ljós, einkum úr skjalasöfnum
austantjalds. Meginniðurstað-
an var sú að óttinn við innrás
úr austri var blekking, hugar-
burður eða nánast trúarbrögð.
Rannsókn á gerningaveðri
kalda stríðsins væri gagnleg
komandi kynslóðum, eink-
um ef hún hæfist af krafti fljótt
meoan enn eru á lífi margir
þeir sem stóðu í bálinu miðju.
Inngangan í NATO og hersetan
frá 1951 klauf þjóðina í tvær
fylkingar og spiílti þjóðfélags-
umræðu hér í hálfa öld og
eimir enn af þeim frumstæða
málflutningi. Opinská og
hreinskilin rannsókn á þessu
tímabili væri gagnleg komandi
kynslóðum og í hrópandi mót-
sögn við það njósnapukur sem
kallaði á hleranir á laun á sín-
um tíma.
Bls
48
49
Bls
62
Bls
30
32
Bls
34 & 4
Bls. 62