Freyr - 01.05.1979, Page 10

vegi. Vallarsveifgras þolir traðk og umferð
vel og er því mikið notað í íþróttavelli og
grasfleti í skrúðgörðum.
í vætutíð síðsumars og á haustin vill mjöl-
sveppur setjast á blöð vallarsveifgrass, og
veldur hann því, að skepnur sneiða hjá
grasinu. Vallarsveifgras þolir beit ágætlega.
Stofnar.
Margir stofnar eru til af vallarsveifgrasi, og
eru þeir 79 á skrá OECD árið 1977. Hér hefur
um tylft þeirra verið reynd í tilraunum. Einna
bestur hefur stofninn Fylking frá Svíþjóð
verið, en norski stofninn Holt, sænsku stofn-
arnir Atlas og Primo og danski stofninn
Norma-Ötofte hafa líka reynst vel.
Uppskera.
Þótt vallarsveifgrasið sé fremur lágvaxið,
getur það orðið mjög þétt og því gefið mikla
uppskeru. Vallarsveifgras skríður yfirleitt í
júní eða fyrst í júlí í meðalári og þyrfti að slá
það um skrið, því að næringargildi þess
minnkar fljótt eftir skrið. Endurvöxtur vall-
arsveifgrass er góður, og sé það slegið, áður
en það sprettur úrsér, geturfengist mikill og
góð há af því.
Vallarsveifgras er talið fremur lostæt jurt
og skepnur sækjast gjarnan í að bíta það,
einkum á haustin. Vallarsveifgras er stein-
efnaríkt, sé það ekki svelt.
Notkun.
Vallarsveifgras er sjaldan notað eitt sér
heldur í blöndum með öðrum tegundum,
einkum vallarfoxgrasi og túnvingli, annað
hvort hvoru fyrir sig eða báðum saman. I
blöndum, þar sem vallarfoxgras er megin-
uppistaðan, er vallarsveifgrasinu ætlað að
sjá um háarsprettu og fylla í skellur, sem
koma kunna í svörðinn. Blanda af vallar-
sveifgrasi og túnvingli ætti að vera ákjósan-
leg beitarblanda, því að bæði þola beit vel.
TÚNVINGULL.
Uppruni.
Túnvingull (Festuca rubra) vex villtur beggja
vegna Atlantshafsog eralgengurhérá landi.
Hann hefur frá landnámstíð verið notaður til
beitar og slægna og í seinni tíð er hann aðal-
grasið, sem notað er við uppgræðslu örfoka
lands.
Lýsing.
Túnvingull er puntgras. Besta einkennið á
honum erblöðin. Þau eru mjó. Blöðin ásjálfu
stráinu eru flöt, en neðri blöðin eru uppvafin,
þannig að þau eru þráðlaga. Túnvingull hef-
ur margar jarðrenglur og vex í breiðum.
Hann er yfirleitt dökkgrænn á lit, lágvaxinn
(40—80 sm), en þéttvaxinn.
Vaxtarskilyrði.
Ef til vill getur ekkert túngrasanna lifað við
jafnbreytileg skilyrði og túnvingull. Hann vex
ágætlega í illa ræstum mýrartúnum, en kann
274
FREYR