Freyr - 15.05.1987, Blaðsíða 14
grasa hér af skornum skammti.
Helst hefur meltanleiki verið at-
hugaður og hafa þeir Hólmgeir
Björnsson og Jónatan Hermanns-
son í grein á Ráðunautafundi 1983
dregið saman þann fróðleik sem
til er. Þar kemur í ljós að 20. júlí
er metanleiki sambærilegur hjá
vallarfoxgrasi og vallarsveifgrasi,
en metanleiki túnvinguls, língresis
og snarrótar er talsvert lægri.
Meltanleiki fellur aftur á móti
hraðar yfir vaxtartímann í vallar-
foxgrasi en öðrum tegundum. Það
þýðir að gæði uppskerunnar af
vallarfoxgrastúni er háðari ýmsum
meðferðarþáttum, (t.d. áburðar-
og sláttutíma), en uppskera af túni
sem í er blandaður gróður.
Reyndar er til ein tilraun frá
Korpu þar sem borin var saman
uppskera og meltanleiki á gömlu
túni og vallarfoxgrasi við þrjá mis-
munandi áburðartíma og fjóra
sláttutíma. Er því unnt að reikna
út fóðureiningar á hektara. í til-
rauninni kom í ljós að meðferð
hefur miklu meiri áhrif á fóðurein-
ingafjöldann í heyinu af vallarfox-
grastúninu en af gamla túninu. Er
það að stórum hluta vegna þess
hve uppskera vallarfoxgrassins er
háð áburðar- og þó einkum sláttu-
tíma.
(0,64 F.E./kg) og sá vallarfoxgrasi (0,71 F.E./kg) á mólendi án verulegra fram-
kvœmda annars vegar („ódýrasti“ kosturinn) og á mýrlendi með ýmsum jarðarbótum
hins vegar („dýrasti“ kosturinn). Efri línan (----■) miðast við heildarkostnað við
endurrœktunina, en neðri línan (- - -) hlut bónda að frádregnum ríkisstyrk.
Kostnaður við endurræktun.
í lokin er látið fljóta með lítið
reikningsdæmi um kostnað við
endurræktun. Athugaðir eru tveir
möguleikar og er kostnaður
byggður á tölum sem Árni Snæ-
1. tafla. Forsendur víð kostnaðarútreikninga endurræktunar.
Endurunnið tún
„Ódýrasti „Dýrasti
Gamalt tún kosturinn'* kosturinn"
Gróður Língresi, snarrót, Vallarfoxgras
túnvingull, vallarsveif-
gras, háliðagras.
Meltanleiki, % 64,4 69,2
F.E./kg 0,64 0,71
Áburður, kg N/ha/ár 110 110
Kostnaður kr./ha 6.000 6.000
Kostnaður við
endurvinnslu kr./ha 27.710 70.105
Hlutur bónda (60%) 15.324 40.502
Heildarkostnaður
í 5 ár, kr./ha 30.000 51.710 94.105
Hlutur bónda, kr./ha 30.000 39.324 64.502
björnsson og Óttar Geirsson
lögðu fram á Ráðunautafundi
1987 og miðast við verðlag 1986.
Annars vegar er athugaður kostn-
aður við að endurvinna mýrlendi,
þar sem bæði er kalkað og illgresi
er eytt og hins vegar mólendi án
kölkunar og illgresiseyðingar,
(„ódýrasti kosturinn). Tekið er
fyrir 5 ára tímabil og reiknað er út
hve mikla ársuppskeru nýræktin
þurfti að gefa til að bæta upp
kostnað við endurvinnslu og upp-
skerutap sáningarárið. Forsendur
við útreikningana eru gefnar í 1.
töflu.
Niðurstöður sjást á 2. mynd.
Gefnar eru niðurstöður fyrir bæði
„ódýrasta“ og „dýrasta“ kostinn.
Efri línan miðar við heildar-
kostnað við endurræktunina en
hin neðri við hlut bóndans sam-
kvæmt ríkisframlagi 1986.
Samkvæmt niðurstöðum stofna-
prófana í vallarfoxgrasi og út-
reikningum á uppskeru í tilraun-
um á Hvanneyri (1. mynd), er
ólíklegt að meðaluppskera vallar-
382 Fkeyr