Freyr - 01.05.1997, Blaðsíða 16

Tafla 2. Meðalfóður á á
Mánuður Fóður- dagar Meðalgjöf kg/dag Fiskimj. g/dag Fóðubl. kögglar g/dag FEá dag FEá mánuði
Þurrh. Rúlluh.
Nóv. 5 2,29 0,71 3.6
Des. 31 2,36 1,18 36,5
Jan. 31 2,90 0,92 28,5
Feb. 29 2,54 0,90 26,0
Mars 31 2,70 0,99 30,7
Aprfl 30 3,78 57 1.24 37,2
Maí 31 0,47 3,00 40 39 1,06 32,9
Atls / á 188 88,4 537,7 3,00 1,1 1,04 195,4
Fædd Dóu við Dóu til Vantar á
Lömb dauð fæðingu júníloka heimtur
Tvílembingar 0,58 0,98 0,96 0,93
Þrílembingar 0,66 0,87 .0,70 1,07
Mynd 1. Meðalþungi og holdastig ánna.
ár. Að jafnaði voru 0,66 FE í kg
þurrheys og af rúllubundna heyinu
0,38 FE með 49% þurrefni. Yfir
veturinn voru ærnar fóðraðar ein-
göngu á rúlluheyi en þurrhey var
aðeins gefið bornum ám inni og úti
í maí. Meðalleifar ánna á rúlluhey-
inu voru 7,1% eða um 200g á á til
jafnaðar yfir veturinn. Mestar voru
þær í janúar 8,8% en minnstar í
apríl 5%. Fóðrun ánna var hagað
svipað og undanfarna vetur. Æmar
fengu töðuna að vild og fjórum vik-
um fyrir burð var farið að gefa þeim
fiskimjöl, um 60 g handa ánni.
Bornar ær á húsi fengu þurrhey að
vild og tvílembur 200 g af fiski-
mjöli að auki. Eftir að lambær
komu á tún höfðu þær frjálsan að-
gang að þurrheyi og með því var
tvílembum gefið um 200 g af H-
fóðurblöndukögglum. Einlembur
fengu eingöngu rúllubundna töðu.
Útiheysgjöf var hætt í maílok. Með-
alfóður á á yfir veturinn nam 195,4
FE, sem 3,0. FE minna en sl. vetur.
Afurðir ánna
Af 455 ám, sem lifandi vom í byrj-
un sauðburðar, báru 439 ær 862
lömbum eða 1,96 lambi á á til jafn-
aðar, sem er 0,03 lömbum fleira en
vorið 1995. Ein ær lét þremur fóstr-
um, önnur tveimur og tvær drápust
óbornar. Algeldar urðu 13 ær
(2,9%), einlembdar 64 (14,1%),
tvílembdar 328 (72,1%), þrflembd-
ar 46 (10,1%) og 1 fjórlembd
(0,2%).
Af 862 lömbum fæddust 19 dauð,
16 dóu í fæðingu og 17 lömb mis-
fórust af ýmsum orsökum, s.s. af
vanþroska, hnjaski og í skurðum og
dýjum, eftir að lambær voru settar
út. Frá fjallrekstri 12 júlí til haust-
vigtunar töpuðust 22 lömb. Alls
misfórust 74 lömb undan ám, eða
8,6%, sem er 0,2 prósentum minni
lambavanhöld en sumarið áður. Til
fróðleiks er hér sýndur fæðingar-
þungi tví- og þrflembinga, sem mis-
fórust á sauðburði til fjallreksturs
og eftir fjallrekstur til hausts, sem
hlutfall af fæðingarþunga tví- og
þrílembinga, sem lifðu til hausts.
Þessar niðurstöður sýna, eins og
undanfarin ár, að fæðingarþungi
dauðfæddra tví- og þrflembinga er
umtalsvert minni en þeirra sem
lifðu til hausts. Hins vegar, eins og
eðlilegt má teljast, er þessi munur
minni hjá þeim, sem misfarast í
fæðingu eða síðar og á það einkum
við um tvflembingana.
Til nytja komu 788 lömb eða
173,2 lömb eftir hverjar 100 ær,
sem lifandi voru í byrjun sauðburð-
ar, sem er 6,2 lömbum fleira en
haustið 1995.
Meðalfæðingarþungi lamba er
sýndur í töflu 3.
Meðalfæðingarþungi 861 lambs
(eitt morkið tvflembingsfóstur var
ekki vigtað), sem vigtað var nýfætt,
var nú 3,84 kg, sem er 0,10 kg
minni þungi en sl. vor. Til saman-
burðar er sýndur fæðingarþungi
lamba frá 1991.
I viðamiklum fóðurtilraunum,
sem gerðar voru á Hesti 1977-1986
og skýrt er frá í riti til minningar um
dr. Halldór Pálsson (Frjósemi,
Vöxtur og Fóðrun Sauðfjár, Búnað-
arfél. Isl og Rannsóknarst landbún-
aðarins 1989) kom skýrt fram, að
fæðingarþungi lamba er nátengdur
þyngingu og holdarfari ánna síðustu
6 vikumar fyrir burð, og jafnframt
að fæðingarþunginn hefur mikil
184 FREYR-5. ‘97