Freyr - 01.05.2000, Side 14

Afurðir veturgamalla áa 1998
Mynd 5. Reiknað magn af dilkakjöti eftir hverja veturgamla á eftir héruðum
haustið 1998.
ur eða 0,76 lömb og þessi munur
helst til haustsins en þá koma til
nytja 0,65 lömb eftir hverja vetur-
gamla á. Af veturgömlu ánum voru
6.661 sem var geld eða 18,74%
þeirra sem lifandi voru í sauðburð-
arbyrjun, sem er talsvert lægra
hlutfall en árið áður og það sem
heldur meðalfrjósemi uppi. Hjá
gemlingunum, sem áttu að bera, er
frjósemin hins vegar eins og hjá
ánum minni en árið áður, en 5.421
af þeim var geldur eða 18,77%,
19.909 eða 68,94% voru ein-
lembdir, 3.532 eða 12,23% áttu tvö
lömb og þrílembdir voru 17 eða
0,06%.
Reiknað kjötmagn eftir gemling-
ana er nákvæmlega hið sama og ár-
ið áður eða 16,4 kg eftir hverja vet-
urgamla á sem skilar lambi og 9,8
eftir hveija framgengna veturgamla
á að vori.
A mynd 5 eru sýndar meðalafurð-
ir veturgömlu ánna eftir héruðum.
Eins og ætíð áður er miklu meiri
hlutfallslegur munur þar í afurðum
en hjá fullorðnu ánum. Þar eru það
samt Strandamenn sem eru á toppi
eins og með fullorðnu æmar, með
13,8 kg af reiknuðu dilkakjöti eftir
hverja veturgamla á, en þeim er fast
fylgt af Vestur-Húnvetningum og
Barðstrendingum.
Aukning í sölu
lífrænna matvæla
Markaðurinn fyrir lífrænan mat
vex um 5 til 40% á ári eftir lönd-
um. Stærstur er markaðurinn í
Evrópu, Bandaríkjunum og í
Japan. í Evrópu nemur árleg sala
af lífrænum matvælum um 5 mill-
jörðum US dollara eða rúmlega
350 milljörðum króna og í Banda-
rikjunum um 4 milljörðum dollara.
Danir em áhugasamastir um líf-
ræn matvæli og þar nemur sala
þeirra um 6,5% af neyslunni.
Aætlað er að hlutur lífrænna mat-
væla muni fara í um 20% í Dan-
mörku, Svíþjóð og Þýskalandi
fyrir árið 2007. Rúmlega 130
þjóðlönd stunda lífræna ræktun.
Mest land undir lífrænni ræktun
hafa Astralía, Kanada og Banda-
ríkin en stærstur hluti ræktunar-
lands undir lífrænni ræktun er í
Austurríki, Sviss og Lichtenstein,
en í því síðastnefnda eru 17%
ræktunarlands í lífrænni ræktun.
Iðnríki Vesturlanda flytja inn
mikið af lífrænum matvælum og
er búist við að innflutningur þeirra
aukist enn á komandi árum.
(Bondehladet nr. 17/2000).
Aðstoð við breska
bændur
Ríkisstjóm Tony Blair í Bret-
landi hefur ákveðið að veita þar-
lendum bændum 200 milljóna
punda aðstoð, eða sem svarar 24
milljörðum kióna.
Jafnframt hafa bændasamtökin
National Farmers Union gert
samning við yfirvöld um að stefnt
skuli að því að breskur landbúnað-
ur sé í fremstu röð í heiminum,
sveigjanlegur, samkeppnishæfur,
umhverfisvænn og framleiði holl-
ari búvörur en áður - þar mun
væntanlega átt við vandamál sem
stafað hafa af kúariðu.
Það, sem háð hefur breskum
landbúnaði á síðustu árum, er
einkum kúariðan annars vegar og
lágt verð á svínakjöti hins vegar.
Styrkir til býla verða mismun-
andi, m.a. þannig að býli sem
liggja hátt yfir sjó fá meiri stuðn-
ing en önnur og alls um kr. 6,5
milljarða af heildarupphæðinni.
(Bondebladet nr. 17/2000).
Norskir
strútabændur vilja
vera með
Félag norskra strútabænda,
Norske Struseoppdretters Forening,
hafa skrifað bændasamtökunum í
Noregi, Noregs Bondelag, og óskað
eftir að strútarækt búi við sömu
réttindi og skyldur og önnur bú-
ljárrækt, þ.m.t. rétt á afleysinga-
þjónustu og styrk til að létta undir
ferðakostnaði dýralækna. Félagið
telur að bú með 10-12 kvenfugla
ásamt uppeldi á ungviði skapi eitt
ársverk í landbúnaði. Þá hefur
félagið óskað eftir að settar verði
reglur um gæðastýringu í strútarækt.
Strútarækt í Noregi hefur náð að
þróast eðlilega á sama tíma og
þessi búgrein hefur orðið fyrir
fjárhagslegum áföllum í Dan-
mörku. (Bondebladet nr. 17/2000).
14- FREYR 4-5/2000