Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.1997, Blaðsíða 22

Af sumarferðinni 1996
Sumarferð félagsins varfarin 27. júlí s.l. svo sem
auglýst hafði verið. Þó að næsta bók af Manntalinu
1910 nái yfir Árnessýslu, þá þótti of skammt síðan
sumarferð félagsins var farin um þá sýslu. Sú sýsla
sem ekki hefur verið farið um á seinni árum var
Borgarfjarðarsýsla og varð hún því fyrir valinu að
þessu sinni.
Lagt var af stað frá Umferðamiðstöðinni kl. 8.15
með 54 manna rútu frá Teiti Jónassyni HF. Ekki
skiluðu sér nema 31 farþegi svo vel var rúmt í bílnum.
Fararstjórar voru þeir stjórnarmenn Þórarinn B Guð-
mundssonogSigurðurMagnússon. Ekkert nýnæmi
var á leiðinni upp í Hvalfjarðarbotn ef undan er skilið
munninn að nýju Hvalfjarðargöngunum hjá Tíðar-
skarði. Við Botnsskálann tók á móti okkur Vífill
Búason bóndi á Ferstiklu og til rnargra ára meðhjálpari
í Saurbæjarkirkju. Kom hann í stað áður auglýsts
leiðsögumanns sem hafði forfallast. Reyndist Vífill
fjölfróður um hrepp sinn og sýslu. Byrjaði hann strax
að lýsa jörðum og ábúendum þeirra og því helsta sem
markvert var á leiðinni svo sem verslunarsögu sveit-
arinnar. Næst var áð við Saurbæjarkirkju og var
Vífill þar hagvanur og fræddi ferðalangana um
byggingarsögu núverandi kirkju. Var farið niður í
kirkjugarðinn og skoðaður legsteinn séra Hallgríms
Péturssonar og Guðríðar Símonardóttur vestan við
grunninn af gömlu kirkjunni. Áfram hélt leiðin út
Hvalfjarðarströndina og á móts við vesturendann á
Miðfellinu er beygt upp í Svínadalinn, yfir Laxá í
Leirársveit og upp með henni þar sem hún kemur úr
Eyrarvatni(Kambshólsvatni), áfram rekja sig vötnin
Þórustaðavatn(Glammastaðavatn) og Geitabergsvatn.
Áður en farið er yfir Geldingadragann sjáum við
bæinn Dragháls þar sem lengi hefur búið Sveinbjörn
alsherjargoði og kvæðaþulur. Þegar komið er yfir
blasir við Skorradalurinn með vatninu og kjarrivöxnum
hlíðum beggja vegna með fjölda sumarbústaða. Við
vesturenda Skorradalsvatns hittum við Bjarna
Backmann fyrrum kennara og safnvörð úr Borgar-
nesi, sem ætlar að vera með leiðsögn um uppsveitir
Borgarfjarðarsýslu. Förum við nú yfir Hestháls og
þvert yfir Lundareykjadal og Flókadal sjáum t.d.
Bæi og Stóra-Kropp og virðum fyrir okkur umdeilt
nýtt vegarstæði áður en ekið er í gegnum þéttbýlið
Kleppjárnsreyki. Næst er stoppað fyrir framan nýja
kirkju í Reykholti sem á að vígja daginn eftir en í
kjallara hennar(eða neðri hæð) stendur yfir Snorra-
sýning sem við skoðum. Þaðan er farið í Eddu-
hótelið í Reykholti og snæddurhádegisverður, steiktur
fiskur eða lambakjöt og á eftir er kaffi og góðgæti.
Kíktu sumir á Snorralaug áður en áfram var haldið
upp Reykholtsdalinn.
í fyrstu höfðu flestallir sest fremst í rútuna en smá
saman hafði fólk farið að færa sig til að hafa betra
útsýni og hafa rýmra um sig (jafnvel hjón sátu ekki
saman um stund amk). Kom Vífill þá með þessa vísu:
Vífill sat og sagði frá
sífellt því sem best hann kunni.
Þórarinn bar ábyrgð á
aftursætislausunginni.
Innarlega í Reykholtsdal er farið yfir hálsinn og
komið niður hjá Stóra-Ási og haldið áfram upp
Hálsasveitina að Hraunfossum og Barnafossi. Þar er
nýbúið að laga alla aðtöðu svo sem bifreiðastæði og
útsýnispalla. Hér var stoppað, skoðað og teigt úr sér
áður en haldið var áfram að Húsafelli. Fyrst var
stoppað í Bæjargilinu hjá kvíarhellunni, sem fræg er
orðin. Áður af sögusögnum nú úr Sjónvarpinu í
kraftlyftingakeppnum.
Enginn úr þessum hópi reyndi að lyfta henni.
Næst var haldið í kirkjuna og hún barin augum, einnig
legsteinar sem voru bæði inni í kirkjunni og úti í
kirkjugarðinum. Réttviðhefurhöggmyndasmiðurinn
og málarinn Páll Guðmundsson (afkomandi Snorra
prests) breytt gömlurn súrheysturni í vinnustofu.
VíttumáHúsafeili sjásthöggmyndirPáls. Þarnarétt
við er gamla íbúðarhúsið, sem ýmsir okkar helstu
málara gistu í við iðju sína. Búið er að gera húsið upp
og er það nú leigt út til gistingar. Margir fengu sér
einhverjahressinguíþjónustumiðstöðinniog skoðuðu
sundlaugarnar.
Nú var haldið yfir Hvítá framhjá Kalmannstungu
yfir Norðlingafljót. Næsti bær er Fljótstunga þaðan
sem systkinin Páll Bergþórsson veðurfræðingur og
Sigrún húsfreyja á Húsafelli eru. Nú varhaldið beint
niður Hvítársíðuna þar sem um miðja öldina bjuggu
hagyrðingar á hverjum bæ, segir Bjarni okkur og
þylur bæjarnöfnin meðan bíllinn rennur áfram veginn.
Ekki er stoppað fyrr en í Borgarnesi við Safnahúsið.
Þarna er listasafn, bókasafn Páls Jónssonar, bæjar-
bókasafnið, náttúrufræðisafn og minjasafn t.d. var
22