Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.10.2004, Blaðsíða 13

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í október 2004
Guðfinna Ragnarsdóttir:
Reykvíkingurinn
Eiríkur Hjörtsson
1771-1846
-brot af sögu alþýðumanns-
erindi flutt á fundi Ættfræðifélagsins 22. október 1998
Seinni hluti - styttur
Börn Reykvíkingsins Eiríks Hjörtssonar og
afkomendur þeirra hafa sett svip sinn á bæinn
og þjóðlífið í rúm 200 ár. Og Reykjavíkursagan
var svo sem ekki að byrja þegar Hjörtur Eiríks-
son fór að gera sér dælt við Rannveigu, lög-
sagnaradótturina í Skildinganesi, því foifeður
hennar höfðu þá búið í Reykjavík óslitið frá því
1681 eða í um hundrað ár.
Við skildum við Eirík Hjörtsson í síðasta
blaði þegar hann giftist Önnu miðkonu sinni og
flytur að Rauðará.
Hér má segja að hefjist nýr kafli í lífi Eiríks. Hann
er enn ungur, eignast góða konu og fær fljótlega
góða jörð til ábúðar. Hann hefur drengina sína Eirík
og Hjört hjá sér, þeir fylgja honum og alast upp hjá
þeim Önnu. 16. ágúst 1805 eignast þau Anna litla
telpu. Og Guðný Eyjólfsdóttir, fyrsta kona Eiríks, á
sterk tök í hjarta hans. Litla telpan hans hlýtur nafnið
Guðný. En Guðnýjarnafnið verður ekki farsælt nafn,
hvorki hjá Eiríki né afkomendum hans, eins og síðar
á eftir að koma í ljós.
En áður en kostajörðin Rauðará með sínum
gjöfulu mógröfunt, jörð afa hans og ömmu, verður
hans liggur leið hans nokkuð víða. 1804 er hann enn
á Landakoti, 1805 í Þorfinnshúsi og 1806 í Melshús-
um. Það er ekki fyrr en 1807 sem þau Anna setjast að
á Rauðará. Þau hjónin eru þá bæði 36 ára, Eiríkur 12
ára, Hjörtur 9 ára og dóttirin Guðný eins og hálfs árs.
1809, sama ár og Jörundur hundadagakonungur
lagði landið undir sig, fæðist sonurinn Ingimundur
og 1812 eiga þau dótturina Sigríði.
I Manntalinu 1816 býr Eiríkur ásamt Önnu konu
sinni enn á Rauðará. Hjá þeim eru bömin þeirra þrjú.
Guðný er þá 11 ára, Ingimundur 7 ára og Sigríður 4
ára (í mannt. stendur ranglega Sigurður). Hjá þeim
eru einnig Hjörtur 19 ára og Eiríkur 21 árs. Þetta hafa
trúlega verið góð ár hjá Eiríki, hann er einn ábúandi
á jörðinni og ómegðin ekki mikil.
Anna deyr
En Guðnýjamar stoppa stutt. 1820 deyr Guðný litla
dóttir þeirra Eiríks og Önnu aðeins 15 ára gömul. Og
enn syrtir í álinn. Sorgarsagan úr Laugarnesinu
endurtekur sig. Aðeins ári eftir að Eiríkur fylgir sinni
annarri Guðnýju til grafar stendur hann yfir moldum
Önnu konu sinnar. I Ministerialbók Reykjavíkur
1816-1838 sést að Anna Magnúsdóttir bóndakona á
Rauðará deyr úr taksótt 10. júní 1821 rétt fimmtug að
aldri. Og enn stendur Eiríkur einn uppi, 50 ára
gamall, nú með fjögur börn, ekkjumaður í annað sinn
og Sigríður litla aðeins átta ára. Og grasið grær á
leiðum tveggja eiginkvenna og þriggja bama. En
eins og grasið grær gróa líka sárin.
Eiríkur fær til sín vinnukonu haustið eftir að hann
missir konu sína. Ragnhildur heitir hún, ekkja, 28 ára
gömul. Þótt aldursmunurinn sé rúm 20 ár tengjast
þau Eiríkur nánum böndum. Þau eru þá bæði búin að
missa maka sína. Og Eiríkur er ekkert að tvínóna við
hlutina. Þau Ragnhildur gifta sig í kirkju eftir þrjár
lýsingar í des. 1821 aðeins hálfu ári eftir að Anna
deyr. Hann er þá 52 ára, hún 28 ára.
Ragnhildur Guðmundsdóttir, þriðja kona Eiríks
Hjörtssonar, er fædd um 1792, ættuð frá Óttars-
staðakoti, Skógtjöm og Deild á Álftanesi Gíslasonar
í Óttarsstaðakoti Ólafssonar b. Óttarsstöðum í 53 ár
Hallssonar. Ragnhildur átti því djúpar rætur í sinni
heimabyggð á Vatnsleysuströndinni og Álftanesinu
og þar bjó hún einnig með Bjama fyrri manni sínum
þar til hann lést.
Hjaltesteð
1823 fæðist svo fyrsta bam þeirra Eiríks og Ragn-
hildar. Eiríkur er þá rétt fimmtugur og Ragnhildur
um þrítugt. Þau eignast dóttur, og ræktarsemi Eiriks
er sú sama og áður. Telpan fær nafnið Anna, eftir
annarri konu Eiríks. Annað bam þeirra Ragnhildar er
drengur fæddur um 1824. Og enn reynir Eiríkur að
koma upp Jónsnafninu, en án árangurs. Jón litla finn
ég aðeins einu sinni skjalfestan, þá eins árs í sóknar-
http ://w w w. vortex. is/aett
13
aett@vortex.is