Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.10.2008, Qupperneq 3

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í október 2008
Texti og myndir Guðfinna Ragnarsdóttir
A
„Eg hef engan áhuga
á ættfræði“
Ég hef engan áhuga á œttfrœði, segir Jón
Aðalsteinn Hermannsson, fyrrverandi bóndi,
grúskari og ritstjóri sem situr við fræðistörf-
in öllum stundum. Ég neyðist til þess að hella
mér út í œttfrœðina, hún er nauðsynleg hliðar-
grein í sagnfrœðinni og þjóðfrœðinni og sam-
ofin byggðasögunni sem ég hefverið að safna í
árum saman. En það er ekki bara byggðasagan
sem á liug Jóns Aðalsteins. Hann hefur nýlokið
við að taka þátt í útgáfu á bréfum langafa síns
Jóns Jónssonar frá Mýri í Bárðardal, „Leitin
að landinu góða“. Pessa dagana eru einnig
að koma út, þó í lokaðri útgáfu, „Mýrarbréf-
in“, bréf afa hans og ömmu sem skrifuð voru til
Ameríku til Jóns frá Mýri. Einnig þar liefur Jón
Aðalsteinn lagt drjúga hönd á plóginn. Á sama
tíma lauk hann við rit um Brasilíufarana og er
nú áförum til Brasilíu á landnemaslóðir.
- Ætli það sé ekki áhuginn sem rekur mig áfram,
segir Jón Aðalsteinn þegar ég spyr hann hvernig hann
geti komið öllu þessu í verk. Ég er alltaf að og það
er víða hægt að leita fanga. Við útgáfu bréfa langafa
míns og núna bréfa afa og ömmu eru margir sem
lögðu hönd á plóginn. Ég hef verið mikið í að safna
myndum og er orðinn býsna góður í þeim forritum
sem best eru við að hreinsa og laga gamlar myndir.
Myndir gefa svona útgáfum mikið gildi og eru höf-
uðprýði á verkunum. Við erum heppin með að það
eru til margar myndir frá fólkinu mínu í Ameríku. Þar
fóru allir til myndasmiðs.
Það er ekki um að villast að myndir eru Jóni
Aðalsteini hugleiknar. Þegar ég heimsæki hann að
Hlíðskógum, bænum sem hann eyddi orku sinni og
kröftum á í áratugi, blasa við glæsilegar myndir af
Mýrarsystrunum og forfeðrum hans og fjölskyldum
þeirra. Hverri mynd fylgir saga sem fær persónurnar
til að lifna og tala. Það fer ekki á milli mála að hér
fer maður sem er hugfanginn af viðfangsefninu, hvort
sem það heitir myndir, fjölskyldusaga, ættarsaga
eða ábúendatal. Öllu fylgir fróðleikur sem haldið
er utan um. Gamla bænum, sem hann er að rífa að
hluta fylgir löng saga, túnunum, gróðrinum og fljót-
inu, Skjálfandafljóti, sem liðast skolgrátt neðan við
- Ætli það sé ekki áhuginn sem rekur mig áfram, segir
Jón Aðalsteinn Hermannsson sem situr við fræðistörfin
ölium stundum.
bæinn. Meira að segja ærin eina, sem ár hvert leggur
leið sína út í Valleyjuna í fljótinu með lömbin sín, á
sína ættarsögu sem Jón hendir reiður á.
Frumheimild glötuð
Byggðasagan sem Jón Aðalsteinn hefur helgað krafta
sína undanfarin ár er saga byggðar í Bárðardal. Hann
kallar hana „Bárður og Bússagan“ og hún mun verða
hans fylgikona næstu vetur enda mikið verk og víða
leitað fanga.
- Ég reyni að taka saman allt finnanlegt efni um
Bárðardal frá landnámi og fram á okkar daga. Verk
mitt byggir þó fyrst og fremst á ábúendatali Konráðs
Erlendssonar sem var kennari á Laugum í Reykjadal.
Konráð var fæddur á Brettingsstöðum í Reykdæla-
Bók Jóns Aðalsteins Hermannssonar um Bras-
ilíufarana: „Drög að landnámssögu Islendinga
í Brasilíu“. má nálgast hjá Þjóðræknisfélaginu
á Oðinsgötu 7 í Reykjavík.
http://www.ætt.is
3
aett@aett.is