Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.2012, Blaðsíða 7

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í febrúar 2012
Elínborg ferðaðist um slóðir Vestur-íslendinga í hálft ár
og las upp úr bókum sínuni. Mönnum er minnistætt að
þegar hún kom úr þessari ferð sinni, þá hafði hún með
sér glæsikerru, Huddson bíl, sem hún keypti fyrir doll-
arana sem hún þénaði fyrir fyrirlestrana.
sem sáust á götum Reykjavrkur þá, enda féll ég bæði
fyrir bíl og manni sagði Elín sem varð tengdadóttir
Elínborgar.
A heimilinu voru haldnir reglulegir miðilsfundi,
afar hljóðlátar samkomur sagði einn viðmælandinn.
Nema að einu sinni datt niður málverk, þá var haldið
að einhverjir andar hefðu skorið á bandið. Hafsteinn
miðill var þarna heimagangur svo áratugum skipti og
ræddi hún stundum um hæfileika hans og miðilsfund-
ina við gesti sína.
Ollum viðmælendum var það sérstaklega minni-
stætt að heimilið var alltaf opið fólki sem hafði orð-
ið undir í lífsbaráttunni, þarna komu allskonar furðu-
fuglar, umrenningar og undirmálsmenn, sögðu sumir.
Allir fengu kaffi eða mat ef það var á matmálstíma og
alltaf var talað við þá sem komu. Sumir áttu þarna víst
athvarf á jólum og stórhátíðum.
Dugnaður og stjórnsemi
Viðmælendum kom saman um að Elínborgu hafi ver-
ið margt til lista lagt. Margir sögðu að hún hafi verið
flink í höndunum, og einn sagðist hafa heyrt að hún
hafi saumað út og selt handavinnuna og þannig aflað
sér tekna til að komast í kennaraskólann. Líka nefndi
annar viðmælandi að hún hafi kennt handavinnu í
Ingimarsskólanum um tíma.
Til er mynd af Elínborgu og Ingimar með sonum
sínum ungum sem eru mjög fínir í matrósafötum,
myndin er tekin um 1930. Sú sögn lifir að Elínborg
hafi viljað hafa drengina sína fína þegar farið var
til ljósmyndarans, hún hafi því farið snemma dags í
verslun sem seldi svona föt, og fengið fötin lánuð til
kvölds. Því næst hafi hún farið og keypt efnið í sams-
konar föt, mátað fötin á drengina sína og síðan sniðið
eftir þeim og farið svo og skilað fötunum.
Þessi saga rímar við það sem viðmælendur mínir
segja um að hún hafi verið ákaflega sparsöm og nýtin
á allt, bæði mat og allan klæðnað.
Elínborg átti eldri hálfbróður og það voru mikil og
góð samskipti við alla hans afkomendur. Hún átti líka
tvær eldri alsystur, báðar dóu á besta aldri úr berkl-
um, sú eldri Herdís dó 1912, og ræddi hún einstaka
sinnum um þessa systur sína og lagði hart að Sigríði
Símonardóttur barnsmóður Lárusar sonar síns að láta
stúlkubarnið sem þau áttu heita Herdísi. Af því varð
ekki og var Elínborgu alltaf sár raun af því og tal-
aði stundum um það við þá sem þetta skrifar. Benti
þá gjarnan á mynd á veggnum, reyndar var það bara
myndarammi, því myndin hafði leystst upp í áranna
rás, það sagði Elínborg að væri merki þess að Herdís
væri horfin til æðri heima vegna ágætis síns. Henni var
mikið í mun að koma upp þessu nafni og bað sonardótt-
ur sína að láta nú heita Herdísi ef hún ætti stúlku.
Elínborg var ættrækin en hún talaði aldrei um hina
systur sína, sem var fjórum árum eldri, og giftist í
Eyjafjörðinn og átti þar börn. A þetta skyldfólk var
aldrei minnst, og nú veit enginn hver ástæðan var.
Fólk varð ekki mikið vart við skriftir Elínborgar. Einn
viðmælandi sagði að það væri eins og hún hefði getað
afkastað þeim án þess að aörir vissu. Hún hafði skrif-
borðið sitt í sínu herbergi og þar bæði svaf hún og skrif-
aði.
Amman sem ekki prjónaði
Amma passaði ekki inn í hefðbundið ömmuhlut-
verk eins og því var lýst í flestum bókum, sagði eitt
barnabarn Elínborgar. Ég man ekki eftir að hafa séð
hana gera nokkurt húsverk á Vitastígnum, ekki þrífa,
ekki elda mat, ekki hella uppá könnuna, ekki segja
sögur, ekki prjóna, eða neitt af því sem flokkast undir
það sem ömrnur gerðu.
Hinsvegar gaf hún sér alltaf góðan tíma til að tala
við mig og hafði lifandi áhuga á hvað ég væri að gera
og hver mín áhugmál mín væru. Vissulega var hún
stjórnsöm og ráðrík, en ég efaðist aldrei um að henni
þætti mjög vænt um mig.
Fólk varð ekki mikið vart við skriftir hennar. Einn
viðmælandi sagði að það væri eins og hún hefði getað
afkastað þeim án þess að aðrir vissu. Hún hafði skrif-
borðið sitt í sínu herbergi sem var fyrir innan stofuna
og þar settist hún alltaf þegar stund gafst. Þar bæði
svaf hún og skrifaði og á seinni árum sínum tók hún
oft á móti gestum í rúminu. Hrefna frænka hennar frá
Reykhólum sem var hjá Elínborgu og Ingimar 1942
sagði eftirfarandi:
http://www.ætt.is
7
aett@aett.is