Foreldrablaðið - 01.12.1934, Blaðsíða 13

Foreldrablaðið
3
3 ný, sömu tegundar. Þessi öri vöxtur
borgarinnar og fólksfjölgun meiri en
dæmi munu til nokkurs staðar í Norður-
álfunni, valda einnig erfiðleikum í skóla-
haldinu að öðru leyti heldur eij húsnæð-
isleysinu. Það er vitanlegt og auðskilið,
að á almennum krepputímum, eins og
þeim, sem nú hafa gengið yfir hin síð-
ustu árin, geta ekki úrræðin til fram-
færslu, því síður til menningar, hald-
ist í hendur við hraðvaxandi mann-
f jölda. Þegar þannig er ástatt, hljóta af-
leiðingarnar með ýmsu móti að berast
inn í skólana. Atvinnuleysi og dýrtíð
skapar örbirgð og úrræðaleysi á heimil-
unum. Lítið og næringarsnautt fæði
veiklar börnin, gerir þau að meira eða
minna leyti óhæf til starfs í skóla. Léleg
og þröng húsakynni draga þau burt frá
heimilunum, út á götuna. Heimastarf
truflast eða útilokast, en áhrif frá götu-
sollinum og misjöfnum félagsskap ber-
ast inn á heimilin og í skólana. Öngþveiti
í atvinnumálum skapar óró í borgfélagi
og þjóðfélagi og eykur fylgi ýmsum
öfgastefnum í félagsmálumogtrúmálum.
Slík tilfinningamál draga hugi ungling-
anna frá skyldustörfunum heima og í
skólunum. Þannig mætti lengi telja.
Öflin, seto verka gegn rólegu starfi
skólanna, eru óteljandi, og aðstæðurn-
ar, sem torvelda það í slíku borgfélagi
sem voru, eru sívaxandi.
Þótt allir þeir, sem að skóiunum
standa, hafi fullan og einlægan vilja á
því, að láta skólastarfið verða einstakl-
ingum og heildinni allri að sem mestum
notum, getur aldrei hjá því farið, að
mistök verði mörg, og margt verði út á
skólana að setja. Svo er það jafnan og
alstaðar. En á það hefi eg viljað
benda, að hér eru fyrir hendi margfald-
nr ástæður til þess að mistökin og útá-
setningarnar hljóti að aukast, skólahald-
ið hljóti að gerast æ erfiðara, meðan svo
fer fram, sem gert hefir hingað til, að
aðsóknin að skólunum er örari heldur en
úrræðin til að mæta henni.
Það er ekki ætlunarverk mitt hér að
ræða um ný úrræði til að bæta úr sívax-
andi þörf nýrra skólahúsa, eða annars
vegar og jafnframthaganlegri og drýgri
notkun þeirra húsa, sem til eru. Þau mál
verða að athugast á öðrum vettvangi. Að
þessu sinni vildi eg aðallega benda á örð-
ugleikana, sem við er að stríða í sam-
bandi við skólahaldið, eins og nú er hátt-
að. Þess er ekki að vænta, að almenning-
ur út í frá geti gert sér glögga hugmynd
um þá, sem þó er skilyrði fyrir því, að
starf skólanna verði sanngjarnlega
dæmt.
Erindi mitt var þó ekki þetta eitt. Að-
alefni þess, sem eg vildi sagt hafa til að-
standenda allra skólabarna, er þetta:
Snúið yður ætíð til réttra hlutaðeig-
enda með kvartanir yðar.
Það verður aldrei til fulls umflúið, að
mistök komi fyrir. Aldrei heldur hitt, að
snurða geti hlaupið á samkomulag milli
kennara og nemanda, og geta báðir ver-
ið sæmilegir fyrir því. Þá munu margir
kannast við sundurlyndið, sem á stund-
um kemur upp milli bekkjarsystkina eða
skólasystkina. Slíkar misfellur eru oft-
ast þess eðlis, að auðvelt er að bæta úr
þeim, en hins vegar geta þær líka orð-
ið banvænar, ef ekki er að gert eða
rangri aðferð beitt. Verði einhver mis-
tök frá skólans hlið í sambandi við barn
yðar, þá snúið yður sem fyrst til þess,
sem að mistökunum er valdur, hvort sem
það er skólastjóri eða kennari barnsins.
Mistökin eiga venjulega rót sína að
rekja til misskilnings á einhverja hlið,
og lagast langoftast mjög auðveldlega,