Neytendablaðið - 01.02.1996, Blaðsíða 8
Húsnæðiskostnaður
Tekjurnar ráða úrslitum
Reglur húsnæðislánakerfísins ráða því úr hvaða kostum fjölskyldur
geta valið við öflun húsnæðis. Við kaup á eignaríbúð má greiðslu-
byrði húsnæðislána ekki fara upp fyrir 18% af tekjum. Annars fást ekki
húsbréfalán. Til að komast í félagslega eignaríbúð verður fjöskylda að
vera innan tekjumarka sem nú eru 125 þúsund á mánuði fyrir ein-
stakling, 156 þúsund fyrir hjón og 198 þúsund fyrir fjögurra manna
fjölskyldu.
Ekki eru forsendur fyrir fjölskyldur með
undir 135 þúsund krónum í mánaðarlaun
að kaupa íbúð á almennum markaði í
Reykjavík. Til þess að komast í fullnægj-
andi íbúð mega launin í raun ekki vera
lægri en 175 þúsund krónur. Það eru lág-
markslaun sem húsbréfakerfið gerir kröf-
ur um til að unnt sé að fá húsbréfalán til
40 ára til kaupa á íbúð að verðmæti 5
milljónir króna. Ungt fólk með tiltölu-
lega lítið eigið fé þarf að styðjast við
húsbréfalán og skammtímalán frá banka
til að fjármagna kaup sín. Fagmenn eru
sammála um að fólk verði að eiga minnst
15% af kaupverði íbúðar skuldlaus áður
en kaup fara fram. Það er tæplega ein
milljón kr. þegar keypt er íbúð að verð-
mæti 6,5 milljónir, svo dæmi sé tekið.
Reglur húsbréfakerfisins kveða svo á að
greiðslubyrði við fyrstu afborgun skuli
ekki vera hærri en 18% af launatekjum
fjölskyldu. Ódýrustu íbúðir sem fáanleg-
ar eru á höfuðborgarsvæðinu kosta meira
en 4 milljónir króna. Kjör á skammtíma-
lánum, aðallega lánstími, ráða mestu um
kaupgetu fólks. Þeir sem einungis eiga
kost á lánum til 4 ára þurfa að hafa 175
þúsund krónur á mánuði til að geta keypt
ódýrustu íbúðir. Lánstími skammtíma-
lánanna í okkar húsnæðislánakerfi má
ekki vera skemmri en 7 ár. Bankar ættu
ekki að veita skemmri lán til húsnæðis-
kaupa.
í töflunni hér á eftir er í stórum drátt-
um lýst kaupgetu fjölskyldna á höfuð-
borgarsvæðinu. Miðað er við húsbréfalán
fyrir 70% kaupverðs, að skammtímalán
séu veitt til 7 ára fyrir 15% verðsins og
að fjölskyldan eigi 15% kaupverðs.
Laun
Þús. á Húsbréf Húsbréf
mánuði til 25 ára til 40 ára
-135 ekkert ekkert
136-150 u léleg 2 h.
151-175 léleg 2. herb.2. herb.
176-200 2. herb. 2.-3. herb
201-225 2.-3. herb. 3. herb.
226-250 3. herb. 3.-4. herb
Kaupendur sem ekki eiga kost á
skammtímalánum til lengri tíma en 4
ára hafa mun minni kaupgetu. Kaup í
húsbréfakerfinu miðað við svo stutt lán
og 40 ára húsbréf eru sýnd í næstu
töflu.
Laun
Þús. á mánuði Kaupgeta
-175 ekkert
176-200 léleg 2. herb.
201-225 lítil 2. herb.
226-250 2. herb./lítil 3. herb.