Neytendablaðið - 01.05.1996, Blaðsíða 27
Fjárhagsvandi heimilanna
Verkefni Ráðgjafarstof-
unnar er fyrst og fremst
að veita endurgjalds-
lausa ráðgjöf til fólks
sem á í verulegum
greiðsluerfiðleikum og
komið er íþrot með fjár-
mál sín, fólks sem þarf
aðstoð við aðfá yfirsýn
yfir fjármál sín, hjálp við
að gera greiðsluácetlanir,
velja úrrœði og semja við
lánardrottna.
Ráðgjafarstofan veitir
hjálp til sjálfshjálpar
Aundanförnum árum hafa NS lagt áherslu á að
tekið verði á raunhæfan hátt á fjárhagsvanda
heimila. Samtökin hafa sótt mikla reynslu til ná-
grannalandanna og komið með tillögur til úrbóta. Til
að sinna þjónustu við þá sem verst voru settir buðu
NS uþþ á ráðgjöf en fljótlega kom í Ijós að vanda-
málið var svo stórt að samtökin réðu ekki við það.
Eftir Þuríði Jónsdóttur lögfræðing
Það var því mjög ánægjulegt
þegar samstarf tókst, undir
forystu félagsmálaráðuneytis-
ins, milli fjölmargra aðila svo
sem Húsnæðisstofnunar,
Reykjavíkurborgar, Neyt-
endasamtakanna, ASI, BSRB,
þjóðkirkjunnar, banka og líf-
eyrissjóða, um Ráðgjafarstofu
um íjármál heimilanna. Ráð-
gjafarstofan var opnuð í lok
febrúar og er starfsemin til
húsa að Lækjargötu 4. Hér er
um að ræða tilraunaverkefni
til tveggja ára.
Tilgangur og markmið
Verkefni Ráðgjafarstofunnar
er fyrst og fremst að veita
endurgjaldslausa ráðgjöf til
fólks sem á í verulegum
greiðsluerfiðleikum og komið
er í þrot með fjármál sín,
fólks sem þarf aðstoð við að
fá yfirsýn yfir fjármál sín,
hjálp við að gera greiðslu-
áætlanir, velja úrræði og
semja við lánardrottna og get-
ur ekki leitað annað, svo sem
til viðskiptabanka síns. Ráð-
gjafarstofan mun leitast við
að tryggja jafna möguleika
landsmanna til að leita að-
stoðar.
Ráðgjafarstofan mun
einnig aðstoða fólk með
fræðslu og ráðgjöf við að
koma í veg fyrir frekari
skuldasöfnun, vinna með
fólki að lausn mála og veita
því hjálp til sjálfshjálpar. Rík
áhersla er lögð á að hjón eða
sambúðarfólk komi saman til
að leita ráða. Einnig að hvetja
til ráðdeildar og fyrirbyggj-
andi aðgerða í fjármálum. A
vegum Ráðgjafarstofunnar
verður auk þess unnið al-
mennt að fræðslu um málefni
sem snerta fjármál heimil-
anna.
Lánastofnanir hafa einnig á
undanförnum árum aukið
stórlega ráðgjafarstarf, boðið
nýja þjónustu við greiðslu-
dreifingu og hafa viðskipta-
vinir nýtt sér þá þjónustu í
auknum mæli.
Fjármál heimilanna í
nýju umhverfi
Orsakir og afleiðingar
greiðsluvanda fólks eru aðrar
í dag en fyrir tíu árum. Stór-
kostlegar breytingar hafa orð-
ið á því fjármálaumhverfi sem
fjölskyldan býr við, svo og
öðrum ytri aðstæðum. í ár-
daga ráðgjafarstarfsemi Hús-
næðisstofnunar var helsta
vandamálið skortur á Iang-
tímalánum. Nú er þessu öðru-
vísi farið. Dagleg neysla er
mjög oft tekin að láni með
greiðslukortum og gylliboð
um lán og fyrirgreiðslu verður
mörgum fjötur um fót. Fjár-
málamarkaðurinn er flóknari
og erfitt getur reynst að
þekkja kostnaðinn af lántök-
um. Skuldir heimilanna hafa
stórlega aukist á síðustu árum
og vanskil eru meiri en
nokkru sinni fyrr. Sú þróun
hefur verið einkennandi víð-
ast á Vesturlöndum.
Miklar skuldir krefjast
stöðugleika í launamálum.
Atvinnuleysi er nýtt vandamál
hér á landi en áður gátu menn
leyst fjárhagsvandamál sín að
nokkru leyti með því að vinna
meiri aukavinnu. Meirihluti
þjóðarinnar býr í eigin hús-
næði og verður því að nokkru
leyti erfiðara að kljást við
vanda sem hlýst af lækkuðum
tekjum og atvinnuleysi.
Skuldbreytingar og
greiðslufrestur
Samhliða samkomulagi þess-
ara aðila um starfrækslu Ráð-
gjafarstofu var undirritað nýtt
samkomulag um aðgerðir til
að leysa greiðsluvanda fólks.
Að samkomulaginu standa fé-
lagsmálaráðuneyti, Húsnæðis-
stofnun og lánastofnanir í
samvinnu við samtök lífeyris-
sjóða og Félagsmálastofnunar
Reykjavíkurborgar. Sam-
komulagið er yfirlýsing um
samræmdar aðgerðir sem geta
falið í sér skuldbreytingar
NEYTENDABLAÐIÐ - Maí 1996
27