Bændablaðið - 25.02.2010, Blaðsíða 24
24 Bændablaðið | fimmtudagur 25. febrúar 2010
Laugardagskvöldið 27. febrú-
ar verður haldinn stofnfundur
Félags ungra bænda á Suður-
landi, F.U.B.S., í Árhúsum á
Hellu og hefst hann kl. 20.30.
Eins og flestum er kunnugt
voru Samtök ungra bænda stofn-
uð þann 23. október á síðasta ári.
Stofnfundurinn fór fram í Dalabúð
í Búðardal og telur félagið nú þegar
vel á annað hundrað manns.
Helstu markmið samtakanna
er að greiða fyrir og efla nýliðun í
landbúnaði, bæta ímynd landbún-
aðarins, efla og styrkja íslenskan
landbúnað, efla félagsstarf meðal
ungra bænda og standa vörð um
menntun og rannsóknarstarf í land-
búnaði.
Eitt af fyrstu verkum nýrra sam-
taka er að stofna landshlutadeild-
ir og stendur það til núna hér á
Suðurlandi en starfssvæði Félags
ungra bænda á Suðurlandi verð-
ur sýslurnar fjórar sem liggja á
milli Herdísarvíkur í vestri og
Hvalsnesskriðna í austri.
Allt ungt fólk á aldrinum 18 til
35 ára getur orðið aðilar að sam-
tökunum, ekki er skilyrði að vera
starfandi bóndi, einungis að hafa
áhuga á málefnum landbúnaðar og
landsbyggðarinnar.
Dagskrá stofnfundar Félags
ungra bænda á Suðurlandi á laug-
ardagskvöldið verður eftirfarandi:
1) Fundarsetning
2) Kjör starfsmanna fundarins
a) Fundarstjóri
b) Fundarritari
3) Lög F.U.B.S. kynnt og borin
upp til samþykktar.
4) Kosningar
a) 3 í aðalstjórn.
b) 3 í varastjórn.
c) 2 skoðunnarmenn.
5) Tillögur og ályktanir til aðal-
fundar kynntar og bornar upp til
samþykktar.
6) Önnur mál.
7) Fundarslit.
Í tilefni fundarins verður farið
í spurningakeppni þar sem hver
hinna fjögurra sýslna á starfssvæði
F.U.B.S. á kost á að senda eitt lið
(skipað 3 einstaklingum) sem sinn
fulltrúa. Sigurvegarinn fær heið-
ursnafnbótina Skarpasta unga sýsla
Suðurlands 2010. Húsið opnað kl.
20 og er opið til kl. 1. Hægt verður
að kaupa léttar veitingar meðan á
fundinum stendur.
Við hvetjum sem flesta til að
mæta til að gera stofnun Félags
ungra bænda á Suðurlandi sem
glæsilegasta. Nánari upplýsing-
ar veitir Oddný Steina Valsdóttir
bóndi Butru, sími 8650716 eða
osv@bondi.is.
Undirbúningsnefnd
Líf og starf
Landgræðsla ríkisins og Félag
hrossabænda hafa ákveðið að
láta gera könnun á ástandi
hrossahaga á landinu og hefur
verkefnið hlotið nafnið „Betri
hrossahagar 2010“. Tilgangurinn
með könnuninni er þríþættur. Í
fyrsta lagi að ná heildarsýn yfir
fjölda jarða í hverri sýslu og
beitilönd við þéttbýli, þar sem
álag á land vegna hrossabeitar
hefur verið umfram landgæði.
Í öðru lagi að nýta þær upplýs-
ingar sem aflast til að byggja upp
markvisst úrbótaferli landnot-
enda og í þriðja lagi að fá saman-
burð við könnun á hrossahögum
frá árunum 1995–96, í því skyni
að meta hvort álag á hrossahaga
hafi breyst frá þeim tíma.
Héraðsfulltrúar Landgræðsl unn-
ar munu annast könnunina, sem fer
þannig fram að land verður skoðað
og ástand þess metið með sjónmati,
skv. ástandsskala þeim sem lýst er
í ritinu „Hrossahagar, aðferð til að
meta ástand lands“. Skráðar verða
allar upplýsingar, sem skipt geta
máli varðandi ástand landsins, t.d.
hvort um er að ræða stök beitarhólf
eða stóran hluta jarðar, upplýsingar
um hvernig landið henti til hrossa-
beitar, hvort skoðunin gefi nægi-
lega góða mynd af ástandi lands
vegna fjarlægðar frá skoðunarstað
og annað, er skoðunarmaður telur
að skipti máli. Leitað verður eftir
samstarfi og samráði við búnaðar-
sambönd og búfjáreftirlit.
Skráðar verða allar jarðir þar
sem ástand jarðar eða einstakra
beitarhólfa telst í 3.-5. ástands-
flokki. Ekki verða talin með „fórn-
ar svæði“ vegna útigjafar eða um-
ferðar. Sami háttur verður hafður
á varðandi hrossahaga í grennd við
þéttbýlisstaði.
Í þeim tilvikum, þar sem úr bóta-
þörf virðist brýn vegna ofnýtingar
beitilands, er stefnt að því að starfs-
fólk Landgræðslunnar heimsæki
viðkomandi landnotendur, landið
verði skoðað nánar í fylgd ábyrgð-
araðila þess og honum veitt ráðgjöf
og aðstoð við áætlun um úrbætur.
Reiknað er með að könnunin
hefjist í byrjun mars n.k. og henni
verði lokið haustið 2010. Áfram
verður fylgst með þeim svæðum,
sem þörf krefur.
Landgræðslan og Félag hrossa-
bænda vonast eftir góðu samstarfi
við alla sem hlut eiga að máli.
Helgina 13. og 14. febrúar sl.
sótti undirritaður fyrir hönd
Lands samtaka sauðfjárbænda,
ráð stefnu um norska sauðfjár-
rækt og hvernig talið er að hún
þróist á næstu árum. Rúmlega
250 manns frá flestum héruðum
í Noregi sátu ráðstefnuna.
Alls voru flutt 22 erindi á ráð-
stefnunni og má segja að efni
þeirra hafi skipst í eftirfarandi
meginflokka. a) skyldleikarækt og
mál tengd henni; b) hvaða kröfur
á að gera til lambakjöts á komandi
árum; c) ærnar, nýir eiginleikar í
kynbótastarfi/betra kynbótamat?
og d) hvers er að vænta á allra
næstu árum.
Fyrst ræddu menn um skyld-
leikarækt, var almennt farið yfir
fræðin um skyldleikarækt og
hvaða afleiðingar hún getur haft í
för með sér. Ekki kom fram hverj-
ar afleiðingar hennar hafa verið
á norskt sauðfé en alkunna er að
skyldleikaræktarhnignun getur
komið fram í ýmsum myndum,
t.d. lakari frjósemi. Á undanförn-
um árum hafa sæðingar aukist
mikið í Noregi og munu aukast
meira á næstu árum. Líkt og á
Íslandi fá bestu hrútarnir mesta
notkun en aðrir litla sem enga. Af
þeim sökum horfa norskir sauð-
fjárræktarmenn til þess að setja
þurfi einhverjar reglur svo skyld-
leikarækt aukist ekki of hratt í
stofninum með hættu á skyldleika-
ræktarhnignun. Voru ýmsar leiðir
til þessa ræddar á ráðstefnunni
og mun tíminn leiða í ljós hvað
Norðmenn gera í þeim efnum.
Þegar kom að því að ræða hvaða
kröfur eigi að gera til lambakjöts í
framtíðinni var fyrst farið yfir kjöt-
markaðinn hér í Noregi. Norðmenn
borða rétt um 330.000 tonn af
kjöti á ári, tæp 3% þess eru flutt til
landsins (9.200 tonn). Lambakjöt
er með rúmlega 7% markaðshlut-
deild (24.550 tonn) en 5% þess eru
flutt til landsins (1.200 tonn). Var
rætt hvað ætti að gera til að auka
söluna og m.a. reynt að svara þeirri
spurningu hvort ætti að bjóða uppá
ferskt kjöt yfir lengra sölutímabil.
Sú umræða hefur oft verið uppi á
Íslandi og á ráðstefnunni var svar-
ið bæði já og nei. Even Nordal sem
flutti erindið taldi réttara að leggja
áherslu á gæði afurðanna, með því
að bjóða frosið eða þítt kjöt utan
hefðbundinnar sláturtíðar frekar en
bjóða uppá lambakjöt í misjöfnum
gæðaflokkum á óhefðbundnum
sláturtíma.
Við lok fyrri dags ráðstefnunnar
var flutt erindi um skýrsluhalds-
kerfi Norðmanna sem er orðið
veflægt og ekki ósvipað íslenska
Fjárvís kerfinu. Það sem helst vakti
athygli mína í erindinu var að 90%
lamba síðasta vor, var merkt með
rafrænu eyrnamerki. Einnig hið
öfluga heilsuskráningarkerfi sem
Norðmenn hafa komið sér upp, t.d.
til lyfjaskráningar.
Seinni ráðstefnudagurinn byrj-
aði síðan á umfjöllun um ærnar
og hvaða kosti þær þurfi að hafa í
framtíðinni. Ærnar þurfa jú að vera
afurðasamar og heilsuhraustar
til að hámarka tekjurnar sem þær
gefa af sér. Ýmsa þessa afurðaeig-
inleika er hægt að bæta með kyn-
bótum en það krefst umfangsmeiri
skráninga sem óvíst er að bændur
séu tilbúnir að vinna. Einnig voru
flutt nokkur erindi um rannsóknir
á afurðaeiginleikum, t.d. hvort um
erfðafræðileg áhrif væri að ræða
á vanhöld lamba, en svo reyndist
ekki vera.
Að lokum var síðan rætt um
hvernig sauðfjárræktin myndi
þróast á allra næstu árum, inntakið
þar var að skýrsluhaldið sé aldrei
mikilvægara en nú og kynbóta-
markmið þurfi að vera vel hugsuð
og skilgreind, einnig séu bændur
með staðfasta stefnu í kynbóta-
starfinu mikilvægir.
Ráðstefnan var mjög áhuga-
verð og fékk mig til að hugsa um
ýmis álitamál tengd sauðfjárrækt-
inni. Ýtarlegri greinargerð um
ráðstefnuna verður að finna á vef
LS (www.saudfe.is) en jafnframt
eiga erindin sem flutt voru að vera
aðgengilega á vef Norsk Sau og
Geit (www.nsg.no), innan tíðar.
Ráðstefna um sauðfjárrækt í Noregi
Eyjólfur Ingvi Bjarnason
í framhaldsnámi við háskólann í Ási,
Noregi
eyjolfuringvi@gmail.com
Sauðfjárrækt
Betri hrossahagar 2010
Nýtt merki fyrir allar lífrænt vott-
aðar vörur í Evrópusambandinu
Evrópusambandið sendi frá sér tilkynningu 8. febrúar sl. um gildistöku
vörumerkis sem skylt er að hafa á öllum pökkuðum vörum með lífræna
vottun, framleiddum í aðildarlöndunum. Einnig er heimilt að nota þetta
merki fyrir innfluttar vörur. Við hlið merkisins mega einnig standa merki
frá vottunarstofum í hinum ýmsu löndum. Merkið táknar lauf sem ESB
stjörnur mynda og á það að höfða til álfunnar og náttúrunnar. Merki þetta
var tekið upp eftir samkeppni, forval og kosningu en höfundur þess er
þýskur námsmaður, Dusan Milenkovic. Hann hlaut verðlaun að upphæð
6.000 evrur fyrir hugmyndina sem var ein þeirra 3.500 hugmynda sem
bárust. Lífræna hreyfingin er ekki hrifin af þessu merki en telur það þó
illskásta kostinn. Vonandi venjast neytendur hinu nýja merki fljótt því
mikilvægt er að þeir geti treyst því að lífræn vottun sé staðfest með við-
urkenndum og skýrum vörumerkjum.
Nýja merkið fyrir lífrænt vottaðar afurðir hefur mælst misjafnlega fyrir en
það mun prýða umbúðir matvæla í framtíðinni.
Ungir bændur – Upp með plóginn!
Stofnfundur Félags ungra bænda á Suðurlandi
á laugardaginn