Læknablaðið - 01.01.1923, Page 31
LÆKNABLAÐIÐ
29
reynslan gerði menn að betri og nýtari mönnum, en þótt reynslan yrði
meiri, væri ekki víst, að áhuginn yrði að sama skapi meiri, og væru yngri
menn oft fremri að því leyti.
Fundur var haldinn í L. R. mánud. 5. febr. 1923, kl. 8y± síðd., á venju-
legum stað.
I. G. Claessen sýndi sjúkl. með lupus erythemat., og fór
rdlítarlega út í ætiologi, diagnosis, differential diagn. og meðfert) þess
rjúkdóms.
II. G. Hannesson próf. sýndi því næst uppdrætti af Landsspi-
talanum. Voru þeir gerðir af húsameistara ríkisins, G. Samúelssyni, i
samráði við landsspítalanefndina, og var hann staddur á fundinum. Fyrir-
lesari skýrði alla bygginguna fyrir fundarmönnum, er þótti mikið til
'nennar koma. Birtast erindi og uppdrættir í þessu tölubl. Lbl.
Wilhelm Konrad Rcintgen.
Röntgen, sem nýlega er látinn, var eölisfræðingur en ekki læknir. Þaö
er ekki eins dæmi, að visindamenn hafi unnið læknisfræðinni stórkostlegt
gagn, þótt ekki væru þeir læknis-lærðir menn. Svo var um Louis Pasteur,
hann var efnafræðingur, þótt starfsemi hans yrði síðar á öðrum sviðum
en venja er til um efnafræðinga, Merkar uppgötvanir verða meö ýmsu
móti. Stundum hafa menn við efnarannsóknir getað fært sönnur á, að
ákveðið efni hljóti að vera til, áður en hægt hefir verið að einangra þaö
úr efnasamböndum og framleiða það í hreinni mynd. En stundum vcröa
merkar uppgötvanir „af tilviljun", að því er sagt er. Þótt svo sé að oröi
kornist, eru það aldrei miðlungsmenn, sem fyrir happinu verða, heldur
iiugvitssamir lærdómsmenn.
Svo hefir verið talið, að Röntgen-geislarnir hafi fundist af tilviljun.
Próf. Röntgen hafði með höndum tilraunir með svonefndar Geisslcr's pip-
ur; það eru glerpípur, sem dældar eru mjög loftþunnar. Sje rafm gns-
straum hleypt um slíkar pípur, sést í þeirn hið fegursta iitaskraut (fluor-
escents), sem orsakast af katóðugeislunum, er hafa slík áhrif á gleriö.
Nú hafði Röntgen vafið vandlega svörtum pappír utan um Geisslers pípu,
hleypti rafmagnsstraumi í gegn, og varð þá þess var, að dálitil pappirs-
ræma, sem þakin var „fluorescerandi“ efni (bariumplatincyanur), lýsti
eins og maurildi í myrkrinu. Geislarnir gátu ekki komist að pappírsræm-
unni öðru visi en gegnum svarta pappírinn, sem vafinn var utan um gler-
pipuna, og voru þá með þessari athugun fundnir þessir merku geislar;
sýndu frekari athuganir brátt, að geislarnir, sem próf. Röntgen nefndi
X-geisla, komust ekki einasta gegnum þunnan pappír, heldur og málm-
þynnur, og fljótt var tekið að gera tilraunir með aö hleypa geislunum
gegnum mannshendur og aðra líkamshluta.
Röntgen birti uppgötvun sina 1895, en sagt er, að hann muni hafa fundið
geislana tveim árum áður. Hann var þá háskólakennari í eðlisfræði í
Wúrzburg, en fluttist fám árum síðar til Munchen. Hann starfaði áfram
að vísindalegri rannsókn Röntgengeislanna og hefir birt margar ritgerðir