Læknablaðið - 01.04.1940, Qupperneq 10
52
LÆKNABLAÐIÐ
irnar aukist til muna frá þvi aíS
hyrjaÖ var. Og sí'Öustu 4 árin, en
þá hefir rneiri hluti krufninganna
verið ger'Öur, hýst eg viÖ að til-
tölulega mjög lítiÖ af menjum um
berklaveiki hafi sloppið fram hjá
okkur, sem á annað 1)orÖ var finn-
anlegt. f vafatilfellum hefir verið
mikroskoperað, 1)æði histologiskt og
leitað að herklasýklum.
Samt er það svo, að þegar þetta
sektionsmateriale er gert upp, geng-
ur svo og svo mikið úr sem ónot-
hæft, af ýmsum orsökum. Til að
fá sem áreiðanlegastar tölur og
seinna meir sambærilegar, ríður á
að unnið sé á einhverjum föstum
grundvelli, svo að sem áreiðanleg-
astur samanburður fáist. í ])ví yfir-
liti, sem hér fer á eftir, hefi eg því
slept vissum fjölda krufninga, ýrn-
ist af ])ví að rannsóknin var sam-
kvæmt sektionsprotokol, ekki talin
nógu nákvæm, eða aðrar orsakir,
eins og hér segir:
Ófullnægjandi rannsókn:
Aðeins kviðarhol eða heila-
hú opnað .............. 7
Ófullnægjandi upplýsingar
um eitla í brjóstholi, hálsi
eða mesent................ 73 80
Börn yngri en 14 daga gömul 33
Tumor eða empyem, sem tor-
velduðu um of nægil. ranns. 14
Vafasöm tilfelli, sem óvíst var
hvernig reikna skyldi ..................... 8
Alls 138
Eftir verða því 549 krufningar,
sem unnið hefir verið úr, vegna
]>ess að nægilegar upplýsingar þóttu
liggja fyrir, til að unt væri að nota
þær í þessu skyni. Auðvitað er ekki
hægt að reikna með neinni 100%
nákvæmni, þvi að berklamenjar eru
iðulega ekki stórar og auðvelt að
sjást yfir þær, ef ekki er vandlega
aðgætt. En við höfum haft það fyr-
ir venju, að leita mjög vandlega í
lungnaeitlunum, skera hvern eitil 1
smásneiðar, svo að varla fer nokk-
urt kalkkorn fram hjá okkur, eink-
um í seinni tíð, og ég hýst við að
heildarútkoman sé nrjög nærri því
sem unt er að finna með þessu móti.
Fullkomnasta aðferðin er, að taka
röntgenmyndir af lungunum, því að
kalkið segir ])á auðveldlega til sín,
en þá aðferð erum við fyrst að
taka upp nú á þessu ári.
3. Otbreiðsla vcikinnar eftir aldri.
Heildarniðurstaðan af rannsókn-
um okkar á útbreiðslu berklaveik-
innar á ýmsum aldri sést á töflu 1.
Tafla 1. Berklaveiki fundin við krufningu í Reykjavík 1932—40.
Aldur Aktiv tbc (bana- mein) PrimmraíTekt Bötnuð infekt. Ekki progre dient Tbc alls Engin Tbc Tbc °/ ! N
Lungu °g hilus Hals- eitlar Garnir °g mesent
0 - 5 7 1 0 0 0 0 8 16 33.3
G-10 8 0 0 0 0 0 8 6 57.1
11—20 33 8 0 1 0 0 42 14 75.0
21—30 59 17 0 1 1 3 81 28 74 3
31-40 30 20 2 0 4 3 59 29 67.0
41—50 16 24 0 q 4 0 46 34 56,4
51—60 10 18 0 I 4 3 36 38 48 9
61—70 3 23 0 0 5 1 32 33 47.7
71—90 3 11 0 0 2 0 16 23 41 0
Alls 169 122 2 5 20 10 328 221 60 °/„