Læknablaðið - 01.06.1943, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ
ur haldizt mjög lengi (t. d. var
eitt sinn 71% mononucleosa eftir
aö 7 mán. voru liönir frá byrjun
sjúkdómsins). BlóSmynd þessi er
alltaf lík blóömynd viö acut. lymp-
hatiska leukæmi, og veröur þá aö
taka tillit til annara einkenna, til
þess aö greina á rnilli þessara sjúk-
clóma. Sé blóöiö tekiö, eftir aö hiti
er horfinn verður einnig aö taka
tillit til þess, aö lymphocytafjöldi
er aukinn eftir marga infections-
sjúkdóma, svokölluð „Heilungs-
lymphocytose'*. Um þátttöku
mergsins stangast skoðanirnar.
Nordenson geröi sternalpunktur á
12 sjúklingum og fann aðeins eðli-
legan merg, en við histolog. rann-
sókn á merg úr sjúklingum, sem
dóu úr m. i. á Blegd. hosp. (að
vísu aðeins 2 tilfelli) fannst mikið
af mononucl. frumum, sem svör-
uðu nákvæmlega til þeirra sem
fundust í æðum sömu sjúklinga,
og fleiri hafa fundið þetta sama.
Hin breytilegu form sjúkdómsins
sýna, að hann kemur víða við og
hefir áhrif á mörg líffæri, (sbr.
exanthemið, guluna o. f 1.). Að
framan var þess getið, að virus
virtist hafa affinitet til taugavefs
og hefir histol. rannsókn leitt í
ljós degeneration í heilavef, sér-
staklega í andardráttarcentrum.
Reynist meira um þetta, en hingað
til hefir verið álitið, breytir það
æði-miklu um skoðun manna á
jjjúkdóminum og hættusemi hans.
Því er halcTið fram, að ekki sé um
specifica reaction í blóðinu að
ræða, heldur abnorm reaction,
þannig að þessir sjúklingar svar;
með lymphocytosu en ekki leuoo-
cytosu við infectionum, en þetta
er hrakið með því að sumir þess-
ara sjúklinga hafi bæði áður og
eftir m. i. svarað normalt við in-
fectionum (þ. e. með leucocytosu).
Diagn. Greining sjúkdómsins
141
l^yggist fyrst og fremst á blóð-
myndinni — mononucleosunni —
einkum greining febrila formsins,
þar sem önnur einkenni eru lítil
sem engin, nema almenn infections-
einkenni, en nokkuð má styðjast
við einkennin frá hálsi, hálsbólg-
una, einkum ef hún kemur ekki
fyw en nokkrum dögum eftir
byrjun sjúkdómsins, eitlabólguna
við anguli mandibulae, án ígerð-
ar í eða við tonsillur, einkum ef
hún helzt lengi, allsherjar eitla-
bólgu (Pfeiffers-typ.), miltis- og
lifrarstækkun og stundum exant-
hem og icterus. Loks má nefna
cerebro-meningeal einkenni, sem
væntanlega koma ekki fram nema
hjá mjög þungt höldnum sjúkling-
um, og ef til vill langt leiddum.
Síðast en ekki sízt er svo Bunnels-
prófið það er agglutinationspróf,
sem talið er specifikt fyrir m. i.
í þynningunni 1/256 og þar yfir
og jafnveí allt niður í 1/64 með
absorbtion (marsvínanýru og
nautablóðkorn). 1 serum frá m. i.
sjúklingum er agglutinin. sem
agglutinerer sauðablóðkorn í meiri
þynningu en nokkurt annað serum
frá sjúkum eða heilbrigðum. Bunn-
el rakst á þetta af tilviljun, en
þetta er staðfest af fjölda mörg-
um öðrum og talið óyggjandi.
Þess er getið að prófið hafi reynzt
jákvætt i þynningu allt að 1/16384.
Differential diagnosis. Þar sem
m. i. verður tæpast diagnostiseruð
án blóðmyndar, verður fyrst og
fremst og greina á milli hennar
og acut lymphatisk leucose, þvi
að blóðmynd þessara sjúkdóma er
ákaflega lik. Með m. i. mælir, ef
vantar mikla anæmi (lítilsháttar
anæmi segir ekki rnikið), ef ekki
er hæmorrhagisk diathese (ev.
normal plötutala), ef eitlabólgan
er einvörðungu bundin við háls-
eitla. Allsherjar eitlabólga útilok-