Læknablaðið - 01.06.1943, Blaðsíða 31

LÆKNABLAÐIÐ
153
un til þess aö æfa liðamót og
vöðva, fyrst óvirkar (passiv), síð-
ar virkar. G. H.
Bardagalyf. Á æskuárum heyrði
eg þá sögu, að hermönnum væri
gefið „stríðsöl“, áður en þeir
gengi út í orustu. Átti öl þetta að
vera blandað púðri, og hafa þau á-
hrif á hermennina, að berserks-
gangur kæmi á þá, svo að þeir
brygðu sér hvorki við bana né sár.
Saga þessi er ekki með öllu til-
hæfulaus. Áfengi mun hafa verið
notað í viðlögum frá ómúnajtíð, og
var talið mesta kraftalyf. Það kann
að hafa haft tilætluð áhrif um
stundarsakir, en ekki í langvinn-
um mannraunum. Næst áfenginu
kom kaffið. Það létti skapið, jók
hugkvæmni, rak svefninn burtu og
eyddi sultartilfinningu. Þó var
mikil kaffidrykkja varasöm (hjart-
sláttur o. fl.). Þá hefir og cocain
verið notað til þess að hressa hug-
ann, og auðvitað æsir það hug-
myndaflugið og eykur sjálfstraust-
ið, en sljóvgar aftur athygli og
dómgreind. Þá hefir ephedrin verið
reynt, en það hefir ýms óheppileg
aukaáhrif. Betur hefir benzedrin
sulphat gefizt, og er þó helzt til
áhrifalitið sem bardagalyf og ekki
laust við óheppileg aukaáhrif.
Þjóðverjar nota pervitin. Amytal-
natrium er eitt af siðustu lyfjunum,
sem Englendingar hafa notað og
láta allvel af.
Svo virðist sem kapp sá lagt á
að finna heppileg lyf til þess að
trylla hermenn eða sefa þá. Lancet
flutti ritstjórnargrein urn þau %
'42. — Það er annars lagleg með-
ferð á fólkinu, að æra það fyrst
með lygum og áróðri, og trylla það
síðan með lyfjum. G. H.
Hospital Treatment of Burns
heitir bæklingur, sem enska stjórn-
in hefir gefið út nýlega. Fæst í
H. M. Stationary Office. Kostar
9 pence. G. H.
Sulphamethazine er nýtt
„sulpha“-lyf, sem Englendingar
hafa búið til. Það er sagt lítt eitrað,
en koma að góðu gagni við lungna-
bólgu, lekanda og heilahimnu-
bólgu. (Lancet 3% '42). G. H.
Kláði hefir aukist mjög í Eng-
landi síðan 1936. Stjórnin hefir
skipað svo fyrir, að skoða skuli
heimili og húsakynni sjúklinga og
lækna alla, sem reynast sýktir.
Sjúkl. eru vandlega sápuþvegnir
(baðaðir), síðan þurkaðir og að
því loknu er „benzylbenzoate emul-
sion“ (25%) borin á allt hörund-
ið með 1 y2—2 iþuml. breiðum mál-
arapennsli. Áburðurinn er látinn
þorna og síðan farið í fötin. Dag-
inn eftir sama meðferð, síðan farið
í hrein föt og gömlu fötin hreinsuð
svo og sængurföt. Ef gufuhreins-
un verður ekki komið við, skal
iþvo fötin, hengja þau til þurks og
járndraga (straua) þau siðan með
heitu járni. (Lancet 2% ’42)
G. H.
. . Rheumatismus juvenilis, með
hjartahilunum, sem hann hefir i
för með sér, telja Englendingar
einn af verstu landplágum. Á
aldrinum 5—45 ára er hann 2 °/c
af banameinum. Dánartalan er
hærri í bæjum en sveitum, en aðal-
lega ásækir sjúkd. fátaeklinga.
Annars er orsök sjúkd. ókunn og
vart verður hann talinn til far-
sótta (Lancet '42). G. H.
Sulphanilamid og bólusótt. Eng-
lendingum hefir reynst, að S. hafi
engin áhrif á sjálfa bölusóttina,
en dragi stórum úr fylgikvillum.
(Lancet '42.)