Læknablaðið - 30.12.1943, Page 21

LÆKNABLAÐIÐ
ii i
Weilsgula.
Eftir Guðmund Gíslason.
Ekki er mér kunnugt um, aS
neitt tilfelli af Weilsgulu í mönn-
um hat'i veriö staðfest hér á landi
svo öruggt megi teljast. Sjúkdóm
ur þessi orsakast af sérstökum teg-
undum gormsýkla (Leptospira
ictero-hæmorrhagiae og L. cani-
cola). Einkennum hans er fyrst
lýst af Weil 1886, en orsökin fanns;
1915, jafnsnemma í Japan (Inada,
Ido) og Þýzkalandi (Uhlenlmth,
Fromme). — Weilsgula hefir í
ýmsum löndum dulizt lengi, en sið-
ar viS nánari athugun reynzt vera
nokkuS algeng. Sama sagan gæti
vel endurtekiS sig hér.
ara manna og l>er aS hafa hér
varan á. Greip fáriS þá síSan
snögglega og dóu þeir eftir 4—-12
tima.
Vörnin gegn þessari ólyfjan er
i því falin. aS leggja sér hana aldrei
til munns. Hvernig geta þeir, sem
drekka ,,meingaSan“ spíritus, og
þaS gera iskyggilega margir, yngri
og eldri, veriS vissir um aS lenda
ekki á þessari ólyfjan? Erlendis
er spíritus títt gerSur óhæfur til
drykkjar meS þessu eitri.
Meðferðin. TaliS er aS eitriS fari
ákaflega fljótt úr maganum inn í
blóSiS og út í líkamann, og þar sem
minnst \]/2—4 sólarhringar voru
liSnir frá því sjúkl. bergSu á þessu
og þar til þeir leituSu læknis, rná
ganga út frá því, aS eitriS hafi þá
veriS komiS á staSi, sem ekki náS-
ist til þess. Magaskolun var þó
reynd á flestum sjúkl., öllum sem
á sjúkrahús komu, hellt inn á eftir
hafraseySi nteS carb. medicin. og
bicarb. natr. og magn. subcarb. og
Sýklarnir berast frá rottum, sem
ganga meS þá, án þess aS vera
veikar sjálfar. Þvag frá rottum
þessum er aS jafnaSi morandi af
sýklum, og geta þeir borizt meS
ýmsu móti í menn og dýr. ÞaS
er meira aS segja álitiS, aS þeir geti
stundum boraS sér í gegnum heilt
hörund. — Þar sem villtar rottur
hafa veriS rannsakaSar í þessu
skyni, hefur verulegur hluti þeirra
reynzt vera meS Weilsgulusýkilinn
i nýrum eSa þvagi. Þesskonar rann-
sóknir hafa leitt í ljós, aS í Japan
reyndust 40,2% af rottum vera
sýklaberar, í Englandi 30%, í
skiliS eftir í maga %—-1 líter.
Saltvatni var dælt í sjúkl. og drúfu-
sykur í dropatali í endáþarm.
BlóStaka var og reynd án sýnilegs
árangurs. Ennfremur coramin í
stórskömmtum, coffein o. fl. stimu-
lant. Morfin þeim, sem kvalir
höfSu og órólegir voru. Sódavatn
fengu sjúkl. í stórum stíl, sem þess
gátu neytt 0. fl. til varnar acidosis.
Mér virtust lækningatilraunir yf-
irleitt lítinn árangur bera. Magn
eitursins réSi úrslitum meir en
no-kkuS annaS. Þeir sem dóu, voru
sumir hverjir hraustmenni, aklrei
eða sjaldan misdægurt og s:Sur en
svo óreglumenn. Þeim varS fáfræS-
in aS meini. Þeir vissu ekki hvaS
þeir lögSu sér til munns.
Þótt fórnin hér sé dýr, væri hún
eigi til einskis, ef enginn íslending-
ur legSi sér þetta eitur til munns
hér eftir.
Vestmannaeyjum 1. des. 1943.
ól. ó. Lárusson.