Læknablaðið - 01.04.1952, Blaðsíða 16

120
LÆKN ABLAÐIÐ
nauðynlegt að athuga þá viku-
lega til að byrja með og þegar
frá liður naumast sjaldnar en á
4ra vikna fresti. Það skal þegar
tekið fram að rannsókn á fast-
andi blóðsykri ein saman er vita
gagnlaus og stundum villandi.
Þó að blóðsykur sé nærri réttu
lagi að morgni dags, áður en
matar er ney tt, getur hann vei'ið
upp úr öllu valdi mestan hluta
sólarhringsins. Blóðsykur getur
meira að segja stundum verið
hækkaður að morgni dags, þó
að of mikið sé gefið af insúl-
ini. Mér er minnisstæð sextug
kona með allþunga sykursýki,
sem leitað hefir athvarfs lijá
mér undanfarin ár. Bjó hún
utanbæjar og kom venjulega til
mín á 5 vikna fresti. Um miðjan
apríl s.l. virtist allt með felldu,
en 3 vikum seinna, símaði hún
til mín og tjáði mér, að sykur-
sýkin myndi vera að versna,
því að sér væri farið að líða illa.
Eg sagði henni að koma l'ast-
andi næsta morgun og hafa með
sér morgunþvag og þvag frá
kvöldinu áður. Konan mætti á
tilsettum tíma, en henni hafði
láðst að hafa með sér kvöld-
þvagið. 1 morgunþvaginu fund-
ust um 3% af sykri auk lítils
háttar acetons, og blóðsykur
reyndist 272 mg%. Mér þótti
þetta undarlegt, þar sem alll
hafði verið í stakasta lagi mán-
uðum saman, konan samvizku-
söm og ekkert grunsamlegt á
daga hennar drifið, nema
nokkru meiri umsvif og á-
reynsla vegna veikinda á heim-
ilinu. Eg sagði henni að taka
insúlin og borða eins og venju-
lega og koma aftur 2 tímum
eftir hádegisverð. Þá mældist
lilóðsykur 67 mg. %. Ég minnk-
aði því insulinskammtinn og
viku seinna var kvöldþvag syk-
urlaust, fastandi hlóðsykur 117
mg. % og hlóðsykur 2 tímum
eftir hádegisverð 158 mg. %.
Hypoglycæmia liefir vafalaust
valdið vanlíðan hennar og lilóð-
sykur hefir áreiðanlega fallið
mjög nóttina áður en hún kom
til mín. Með þeim ráðum, sem
líkaminn hefir til þess að hækka
blóðsykur, þegar svo stendur á
(adrenalin o. fl.), hefir þetta
tekizt, en þá er oft hætta á að
skotið sé yfir markið og hlóð-
sykur hækki að óþörfu. Meðan
liypoglycæmia gætti, liefir liin
vegar myndazt aceton í líkam-
anum, líkt og á sér stað við
hungur og kolvetnaskort. Er
þetta ekki óalgengt fyrirhæri i
sykursjúku fólki. Verður lækn-
irinn að hafa það hugfast og má
hann ekki láta eina blóðsykur-
rannsókn villa sér sýn.
Oftast má það heita ógerning-
ur að fá til rannsóknar sólar-
hringsþvag sjúklinga, sem eru
á faralds fæti, þó að æskilegt
væri oft að mæla nákvæmlega
sykurmagnið. Verður því að
láta sér nægja að rannsaka
þvag, sem tekið er á ýmsum
tímum sólarhrings. Sjúklingar,