Bændablaðið - 18.07.2013, Blaðsíða 2

Bændablaðið | Fimmtudagur 18. júlí 20132
Fréttir
Girðingarefni flýgur út:
Mikil og góð sala
„Það hefur verið mikið að gera í
sölu girðingarefna undanfarnar
vikur,“ segir Ellert Jón
Gunnsteinsson, verslunarstjóri
hjá Líflandi á Lónsbakka við
Akureyri. Hjá versluninni er
mikið úrval girðingarefna af
öllu tagi, venjulegar girðingar,
tré-, járn-, og plaststaurar auk
rafmagnsgirðinga.
Gríðarlegt tjón varð á girðingum
á norðanverðu landinu á liðnum vetri
en strax eftir hamfaraveðrið sem
varð í byrjun september á síðasta ári
kom í ljós að víða voru girðingar illa
farnar, skemmdar eða jafnvel ónýtar.
Bændur hafa síðan nýtt vorið til að
laga það sem aflaga fór og verið
iðnir við að auka girðingarefni að
sögn Ellerts.
Hann segir að fleiri aðilar norðan
heiða selji girðingarefni þannig
að salan dreifist nokkuð víða, en
hjá Líflandi hefur salan þó verið
óvenjugóð og meiri en vanalega.
„Girðingar komu mjög illa undan
snjóþungum og erfiðum vetri og við
höfum fundið fyrir því hjá okkur,
salan á girðingarefni hefur verið
mjög góð,“ segir hann. Nefnir hann
sérstaklega að mikil sala hafi verið
í plaststaurum, enda voru þeir víðast
hvar bognir og brotnir eftir snjóþunga
vetrarins. Eins nefnir Ellert að í allan
vetur hafi mikið selst af gaddavír, en
margir brugðu á það ráð að setja upp
nokkurs konar bráðabirgðaaðhald
heima við bæi sína. Girðingar voru
á kafi í snjó og þá settu bændur upp
gaddavírsgirðingar ofan á snjóinn,
m.a. til að halda hrossum heima við
bæi.
„Fólk er enn að kaupa
girðingarefni þótt komið sé fram á
mitt sumar en ég geri ráð fyrir að
aðeins fari að slakna á núna þegar
heyskapur fer að komast á skrið.
Svo verður örugglega byrjað aftur í
haust enda næg verkefni fram undan
í þessum efnum,“ segir Ellert. /MÞÞ
Bæjarráð Vesturbyggðar hefur
sent frá sér bókun um að tryggja
verði raforku á svæðinu. Í
bókuninni segir:
„Í tilefni af rafmagnsleysi sem
varð 6. júlí sl. á Barðaströnd þá vill
bæjarráð Vesturbyggðar taka undir
bókun frá því í janúar 2013 þar sem
skorað er á Orkubú Vestfjarða að
tryggja raforkuöryggi og varaafl á
Vestfjörðum. Það er ótækt að um mitt
sumar fari rafmagn af í 7 klukkutíma
vegna bilana á línum á svæðinu. Þetta
atvik sannar enn og aftur hversu
mikilvægt það er að endurnýja línur
á Vestfjörðum, varaafl verði aukið
og flutningsöryggi raforku sé tryggt
á svæðinu.“
Raforka verði tryggð
Sólveig Bessa Magnúsdóttir,
æðarbóndi með meiru í Innri-
Hjarðardal í Önundarfirði, segir
æðarvarpið hafa heppnast vel í
sumar, þrátt fyrir kulda í vor og
ágang refsins. Í Dúnlandi, félagi
æðarbænda í Ísafjarðarsýslum og
Vestur-Barðastrandarsýslu, eru
53 félagsmenn. Á svæði þeirra eru
í kringum 40 æðarvörp, en um 30
þeirra tilheyra félagsmönnum.
Þá á eftir að telja æðarvörp og
bændur í Reykhólasveit og á
Ströndum. Sagðist Sólveig áætla
að í heild væru á milli 50 og 60
æðarvörp á Vestfjörðum öllum.
Sólveig segir svolítið breytilegt
milli ára hversu stór vörpin séu.
Kollan færi sig dálítið til á milli
svæða þótt hún haldi oftast tryggð
við sinn stað.
„Ég hugsa að fuglinn hafi
sest upp allavega viku seinna en
undanfarin ár. Í fyrravor kom
snjóhret eftir að fuglinn var sestur
á hreiðrin og sat hann þá bara á
eggjunum og oft bara með hausinn
upp úr snjónum. Sums staðar
gáfust kollurnar þó upp og yfirgáfu
hreiðrin þegar þær snjóaði í kaf. Þá
urðu hreiðrin, eggin og dúnninn
ónýtur. Núna var vorið jafnkalt alla
daga og það komu engin hlýindi
eins og í fyrra. Mér sýnist afföllin
samt vera minni.
Fuglinn virðist hafa hegðað sér
nokkuð eftir veðrinu og seinkaði
bara varpinu. Þótt það hafi verið
fremur kalt það sem af er sumri
virðist það ekki hafa áhrif á
viðkomuna. Það eru jafn mörg
egg og venjulega og ungar sem
komast á legg. Kollan hefur heldur
ekkert verið að yfirgefa hreiðrin
þótt allt sé seinna á ferðinni. Þær
hegða sér bara eftir tíðarfarinu,
enda eru þetta alvöru Íslendingar
sem kunna að búa á þessu landi.
Mér sýnist útkoman úr dúntekjunni
vera nálægt því sem eðlilegt getur
talist.“
Samfara því að kollurnar settust
seinna upp seinkar öllu umstangi
æðarbænda við dúntekjuna.
„Við höfum oft verið að taka
síðasta dún úr hreiðrum í lok júní
en nú er komið fram í júlí [viðtalið
var tekið 6. júlí] og enn nokkrar
kollur á hreiðrum.“
– Hvað með verð fyrir dúninn?
„Það hefur aðeins verið að
mjakast upp. Ég held að það sé
í kringum 170.000 krónur fyrir
kílóið. Þá voru engar birgðir til í
landinu í vor því allt seldist upp.
Þetta lítur því ljómandi vel út í ár.“
Sólveig segir að öflugasti
kaupendahópurinn sé í Japan og þar
á eftir komi Þjóðverjar en minna sé
selt til annarra landa. /HKr.
Æðarbændur á Vestfjörðum bjartsýnir þrátt fyrir kalt vor og mikinn ágang refsins:
Æðarvarpið heppnaðist vel og
dúntekja líklega í meðallagi
sýndi afurðir æðarbænda á Bændadegi sem haldinn var á Dýrafjarðardögum
á Þingeyri um fyrri helgi. Mynd / HKr.
Girðingarefni hefur selst sem
aldrei fyrr norðan heiða, enda
varð gríðarlegt tjón á girðingum í
þeim landshluta eftir snjóþungan
Mývatnssveit, tekin skömmu eftir
á liðnu hausti.
Kjötafurðastöð KS á Sauðárkróki og sláturhús SKVH á Hvammstanga birta nýja verðskrá fyrir sláturfé:
Verð til bænda hækkar að
meðaltali um rúm 9 %
– höfum svigrúm og mikla trú á greininni segir forstöðumaður Kjötafurðarstöðvar KS
„Við teljum okkur hafa svigrúm
fyrir þessari hækkun og höfum trú
á greininni,“ segir Ágúst Andrésson,
forstöðumaður kjötafurða-
stöðvar KS á Sauðárkróki, en
Kjötafurðastöðin og SKVH á
Hvammstanga gáfu í byrjun
vikunnar út nýja verðskrá fyrir
sauðfjárinnlegg í sláturtíð 2013.
Áætlað er að slátra þrjá daga í
ágúst í sláturhúsinu á Hvammstanga
og er stefnt að því að ná inn í þá
slátrun 4-5.000 lömbum, en afurðirnar
verða sendar ferskar á markað í
Bandaríkjunum.
„Því biðjum við bændur að kanna
vel hvort þeir geti lagt okkur eitthvað
til þessa daga,“ segir á vef KS þar sem
nýja verðskráin er kynnt.
Töluverð hækkun
Ágúst segir að um töluverða hækkun
sé að ræða frá verðskránni í fyrra.
Erfitt er að bera verðskrárnar
nákvæmlega saman vegna innbyrðis
breytinga til hækkunar og lækkunar á
milli ára og breytinga á álagsgreiðslum
og fækkunar liða. Miðað við verð í
36 viku með álagsgreiðslum nemur
hækkunin samt um 9,5% en um 9,2%
miðað við grunnverð í síðustu viku
sláturtíðar án álags.
„Við höfum ekki áður verið fyrstir
til að birta verðskrá en gerum það
núna. Það var mat okkar að við
þyrftum að koma okkar skilaboðum
fljótt til bænda, en þau eru að við
höfum trú á greininni. Við höfum
fjárfest talsvert í okkar afurðastöðvum
til hagræðingar, sem og komið á
samvinnu milli KS og SKVH, sem
er smám saman að skila sér í öflugri
og hagkvæmari rekstri.“
Hann segir að sauðfjárbændur
hafi glímt við margvíslega erfiðleika
undanfarin tvö ár og félagið vilji með
nýju verðskránni og þeirri hækkun
sem í henni felst sýna bændum í verki
að þeir standi með þeim.
„Samdráttur í framleiðslu er
ekki það sem við þurfum á að
halda, heldur öflug sókn í öllum
landbúnaðargreinum, þar með talið
sauðfjárrækt.“
Jákvæð viðbrögð
Ágúst segir fyrirtækið hafa svigrúm
til hækkunar, undanfarin tvö ár
hafi fyrirkomulagið verið þannig
að greiddar hafa verið uppbætur
á innlegg í tenslum við afkomu,
en miðað við nýju verðskránna sé
fyrirtækið að gera miklar kröfur til
sín um enn meiri árangur í rekstri.
„En við munum að sjálfsögðu
skoða það þegar árið verður gert upp
hvernig til hefur tekist,“ segir Ágúst.
Hann segir mikilvægt að nýta vel
alla þá bestu markaðsmöguleika sem
fyrir afurðirnar eru „og þess vegna
biðlum við nú til þeirra bænda sem
lagt geta okkur til lömb í slátrun í
ágústmánuði, en það er nauðsynlegt
að komast sem fyrst af stað með sölu
í Bandaríkjunum. Þar hefur verið að
byggjast upp markaður á undanförnum
árum og menn bíða eftir fyrstu
sendingu haustsins,“ segir Ágúst en
samstarf af því tagi milli bænda og
afurðastöðva skapi betri afkomu.
Hann segir enn fremur að viðbrögð
bænda við nýju verðskránni hafi verið
mjög jákvæð og góð og pantanir fyrir
slátrun streymi inn.
„Það er ágætis hljóð í bændum
núna, heyskapur hefur gengið
ágætlega og útlit fyrir að heyfengur
verði víða betri en undafarin ár ,
þannig að mér finnst að bjartsýni
í þeirra hópi sé að aukast á ný og
vonandi eykur verðskráin okkar enn
frekar á bjartsýni þeirra.“
SS birtir verð í næstu viku
Steinþór Skúlason, forstjóri
Sláturfélags Suðurlands, segir að á
fimmtudag í næstu viku, 25. júlí,
verði stjórnarfundur hjá félaginu
þar sem m.a. liggi fyrir að taka
ákvörðun um nýja verðskrá fyrir
sláturtíð 2013.
„Við munum fjalla um málið á
þeim fundi og í framhaldi birta nýja
verðskrá á vef okkar,“ segir hann.
Hann kveðst fagna því að KS hafi
riðið á vaðið og birt verðskrá fyrir
sauðfjárinnlegg. „Ég fagna því að
verðskrá er birt tímanlega, það er
ekki gott að draga það fram eftir
sláturtíð að birta verðskrá,“ segir
hann.
Hærra verð en við áttum von á
Þórarinn Ingi Pétursson, formaður
Landssambands sauðfjárbænda,
tekur í sama streng og fagnar því
að ný verðskrá hafi verið birt hjá KS.
„Mér sýnist að verð sé nokkuð
yfir því sem sauðfjárbændur áttu von
á, en miðað við þá stöðu sem þeir eru
í margir hverjir og þá erfiðleika sem
yfir hafa gengið þurfa þeir á hækkun
að halda, þeim veitir ekki af þessu,“
segir Þórarinn Ingi. Hann segir nýju
verðskrána gefa til kynna að KS ætli
sér að sýna bændum stuðning og að
félagið hafi trú á að bjartari tímar séu
fram undan í greininni.
/MÞÞ
Þórarinn Ingi Pétursson fagnar
góðu verði fyrir kjötinnlegg hjá
afurðastöðvum KS og SKVH.