Bændablaðið - 18.07.2013, Blaðsíða 26

26 Bændablaðið | Fimmtudagur 18. júlí 2013
Gróðrarstöðin Sólskógar starfandi í tveimur landshlutum:
Framleiða allt að tveimur milljónum skógarplantna á ári
Gróðrarstöðin Sólskógar var
stofnuð fyrir nær aldarfjórðungi,
árið 1989, en stofnendur
hennar og eigendur eru hjónin
Gísli Guðmundsson og Katrín
Ásgrímsdóttir, sem bæði eru
menntaðir garðyrkjufræðingar.
Gísli er Reykvíkingur, Katrín
fædd og uppalin á Höfn í
Hornafirði. Hún hafði um skeið
unnið í Hallormsstaðaskógi og
langaði að setjast að fyrir austan.
„Og mér tókst að tala Gísla inn
á að flytja þangað, enda var ég ekki
neitt að spara lýsingarorðin þegar
ég fór yfir helstu kostina við það að
búa á svæðinu,“ segir Katrín. Fyrsta
sumarið fyrir austan bjó fjölskyldan
á Seyðisfirði, árið 1988, og unnu
þau hjónin þar m.a. með opin svæði
í sveitarfélaginu, m.a. leiðina inn í
bæinn og við lónið. Gísli starfaði í
mörg ár við skrúðgarðyrkju og hefur
lagt hönd sína á plóginn við gerð
fjölmargra garða, einkum á Héraði
og Seyðisfirði, einnig á opinberum
svæðum eins og við Skriðuklaustur
og Hallormsstaðaskóla.
Starfsemi Sólskóga skiptist
nokkurn veginn í tvennt, um
helmingur snýst um framleiðslu
á skógarplöntum, m.a. fyrir
landshlutaverkefni í skógrækt,
en hinn um framleiðslu og sölu á
garðaplöntum. Alls starfa 8 fastráðnir
starfsmenn hjá fyrirtækinu, þar
af 6 garðyrkjufræðingar. Á
sumrin fjölgar umtalsvert í hópi
starfsmanna, en á þeim árstíma
starfa alls um 30-40 manns hjá
Sólskógum. Starfsemi fyrirtækisins
fer fram á tveimur stöðum á landinu,
á Fljótsdalshéraði þar sem fram fer
alhliða ræktun og sala garðplantna
og skógarplantna og einnig í
Kjarnaskógi á Akureyri þar sem líka
fer fram ræktun og garðplöntusala.
Sólskógar eiga einnig gróðurhús á
Hjallaleiru 1 á Reyðarfirði. Þar er
rekin plöntusalan Blómahornið sem
Anna Ragnheiður Gunnarsdóttir
garðyrkjufræðingur sér um rekstur á.
Hoppaði beint út í djúpu laugina
Katrín starfaði fyrstu árin sem
ræktunarstjóri Skógræktar ríkisins
í Hallormsstaðaskógi, en einnig
keyptu þau húsakost í Lönguhlíð
á Völlum á Fljótsdalshéraði og
byggðu þar upp litla gróðrarstöð.Á
árunum 1993 til 1995 var hún flutt
á nýbýli sem þau hjónin stofnuðu að
Kaldá á Völlum. „Stöðin var lengi
vel lítil og það stóð ekki annað til en
að hafa þann háttinn á,“ segir hún.
Svo fór þó að Katrín hætti störfum
í Hallormsstaðaskógi og snéri sér
alfarið að rekstri Sólskóga með
manni sínum. „Þetta vatt upp á sig
og vissulega hoppaði ég beint út í
djúpu laugina þegar ég sagði upp
starfi mínu hjá ríkinu og fór út í
sveiflukenndan einkarekstur. En ég
sé ekki eftir því, þetta hefur gengið
ágætlega hjá okkur.“
Upphaflega voru fyrst og fremst
ræktaðar trjáplöntur í garða á
vegum Sólskóga, en eftir að stöðin
var flutt að Kaldá var einnig farið
að rækta sumarblóm og síðar.
Árið 2004 hófust þau síðan handa
við að byggja upp aðstöðu fyrir
skógarplöntuframleiðslu. „Við
höfum bæði ástríðu fyrir framleiðslu
á skógarplöntum og fórum því út
í það, en það sem gerði útslagið
var að við fengum viðskipti við
Norðurlandsskóga og má segja að
boltinn hafi farið að rúlla í kjölfar
þess. Sá samningur var fyrsta stóra
stökkið upp á við í okkar rekstri,“
segir Katrín.
Straumhvörf í rekstrinum þegar
keypt var gjaldþrota gróðrarstöð
fyrir norðan
Straumhvörf urðu síðan í
rekstrinum þegar Sólskógar keyptu
gróðrarstöðina í Kjarnaskógi
á Akureyri eftir að hún varð
gjaldþrota, en þar hefur verið rekin
gróðrarstöð frá árinu 1947. „Það má
orða það þannig að við vissum ekki
fyllilega út í hvað við vorum að fara
þegar við keyptum stöðina, en eitt
það fyrsta sem við tókum eftir þegar
við tókum við var að henni fylgdi
mikil viðskiptavild og það var okkur
mjög dýrmætt. Í gróðrarstöðinni í
Kjarnaskógi höfðu margar kynslóðir
Akureyringa keypt garðaplöntur
ár eftir ár í byrjun sumars. Þessi
stöð á djúpar rætur í menningarlífi
bæjarbúa, þeim þykir mjög vænt um
skóginn sinn og þykir gott að koma
þangað,“ segir Katrín.
Undanfarin ár hafa Sólskógar
framleitt um 1,5 til 2 milljónir
plantna árlega, en fyrirtækið hefur
framleitt skógarplöntur fyrir
Norðurlandsskóga, Skjólskóga
á Vestfjörðum, Héraðs- og
Austurlandsskóga, Vesturlandsskóga
og Landgræðsluskóga.
Ríkið dró sig í hlé en
einstaklingar komu sterkir inn
Katrín segir að undanfarin ár
hafi vissulega orðið samdráttur
í gróðursetningum á vegum
landshlutaverkefnanna; í
kjölfar efnahagshruns hafi ríkið
dregið saman fjárveitingar
til þessara verkefna. Á hinn
bóginn hafi Sólskógar fengið
fleiri viðskiptavini, m.a. hafi
Héraðs- og Vesturlandsskógar
bæst í hóp þeirra sem fyrirtækið
framleiði skógarplöntur fyrir.
„Við höfum því ekki fundið
eins fyrir þessum samdrætti sem
orðið hefur í skógræktinni, fleiri
viðskiptavinir hafa vegið minnkandi
gróðursetningar upp,“ segir hún.
„Ríkið skar mikið niður
plöntukaup sín strax eftir hrun,
það hafði áður verið í hópi stærstu
viðskiptavina okkar en á móti kom
að einkaaðilar komu sterkir inn í
þess stað. Viðhorf fólks breyttist,
það fór að hugsa á annan hátt en
áður og gæðastundir í garðinum áttu
greiðari aðgang að hugum fólks en
áður. Margir fundu fyrir metnaði
til að koma sér upp fallegum garði
og dunda sér heima við, það hefur
eflaust komið í stað einhvers sem
fólk var upptekið við fyrir hrunið,“
segir Katrín og bætir við að fátt sé
eins gott og gefandi í sumarblíðunni
og að vinna í garðinum sínum.
Hún segir að nú síðastliðin tvö
ár hafi fyrirtæki og sveitarfélög
tekið vel við sér og ef til vill sé
það merki um að botninum sé náð
og hjólin farin að snúast af krafti
í atvinnulífinu á ný. „Við höfum
skynjað það bæði nú í sumar og
eins í fyrrasumar og fyrirtæki og
sveitarfélög kaupa meira af plöntum
og blómum til að prýða nánasta
umhverfi sitt. Á fyrstu árunum eftir
hrun sat það meira á hakanum,“
segir hún.
Um 5.000 fermetra
gróðurhúsapláss
Sólskógar hafa til umráða alls um
5.000 m2 gróðurhúsapláss auk
útiræktunarsvæða. Stærsta húsið er
um 2.000 m2 og er í Kjarnaskógi,
en það reistu þau Katrín og Gísli
fljótlega eftir að þau tóku við
rekstrinum fyrir norðan. Þau hafa
stöðugt unnið að uppbyggingu á
liðnum árum og nú hefur söluaðstaða
í Kjarnaskógi verið stækkuð og
endurbætt, skjólveggjum komið upp
og útisvæði stækkað. Í haust stendur
svo til að flytja 300 fermetra hús
austan af Héraði í Kjarnaskóg þar
segir Katrín Ásgrímsdóttir hjá Sólskógum.
Starfsfólk Sólskóga á Fljótsdalshéraði.
Starfsmenn Sólskóga í Kjarnaskógi á Akureyri.