Læknablaðið - 01.03.1962, Blaðsíða 36
12
LÆKNABLAÐIÐ
Þykkvabæ. Þai' var aldi’ei fært
frá.
Uni aldamótin er farið að
reka lambær á fjall, og það er
oi’ðið algengt um 1910, og nú
er langt síðan nokkurs staðar
hafa verið ær i kvíum.
Ef við lítum aftur á krufn-
ingaskýrslur Dungals, sést, að
sullur finnst varla í nokkrum
manni, sem fæddur er eftir
1890. Kynni þá að vera, að hlul-
ur okkar sjálfra i útrýmingu
sullaveikinnar sé minni en tal-
ið hefur vei’ið, en breyttir hún-
aðai-liættir hafi tekið af okkur
ómakið, og er sama, hvaðan
gott kemur.
Enn finnst ]xó taenia echin-
ococcus á landi liér, en sjald-
gæf er hún orðin. Páll A. Páls-
son, Björn Sigui’ðsson og Kir-
sten Henriksen (11) leituðu að
echinococcus sullum í 20 þús-
undum fullorðins fjár og fundu
engan. Engin höfuðsóltai’kind
var heldur i þeim hópi, og virð-
ist þá taenia coenurus vera að
fara sömu leiðina. En slangur
fundu þau af netjasullum (Cy-
sticercus tenuicollis), svo að
taenia mai’ginata sýnist lifa
góðu lifi enn. Virðist því enn
vanta nxikið á, að hundar nái
ekki í sollin líffæi'i sláturfjár,
nema að siðasttaldi ormurinn
geti farið fleiri leiðir, en ekki
er mér kunnugt um, að það sé
þekkt.
Á Keldum voru 70 hundar
krufnir. 1 enguin þeirra fannst
taenia echinococcus né heldur
taenia coenui’us, en taenia mar-
ginata í þremur. í saur úr 75
hundum, sem fengið höfðu
ormalyf, og skoðaður var á
Keldurn, fannst taenia mai’gi-
nata í tveimur sýnishornum, en
ekki annað handorma. Hér
hefur mikil breyting oi’ðið á
í)0 árum.
Krabhe (6) krufði 100 hunda
ársgamla og eldri. Hann fann t.
echinococcus í 28, t. coenurus
i 18 og t. mai’ginata í 75. Hann
segir um t. echinococcus: „Den
fandtes hos over af Hund-
ene i saa udviklet Tilstand, at
den let kunde sees med det
blotte 0ie. Muligviis har den
endnu oftere været tilstede,
men er bleven overseet, naar
den nemlig var saa lille, at den
skjulte sig mellem Tarmtrevl-
erne. Den var altid tilstede i
talrige Exemplarer, underti-
den i uhyre Mængder.“
Breytingin er mikil frá því,
að allt moraði i sullum, en hún
er ekki nægjanleg, meðan
nokkur maður finnst sollinn.
Hvergi má því slaka á hirðu-
semi, þar sem búpeningi er
slátrað. En meðan taenia mar-
ginata lifir góðu lífi, sýnist
miklu vera áfátt um það.
Um þessar mundir er rúmt
ár, siðan síðasti sullurinn kom
í leitirnar. Ef allir þeir, sem á
umliðnum árum liafa fengizt
við sláti'un, hefðu gegnt ský-
lausii skyldu sinni, gert það.