Læknablaðið - 01.03.1964, Page 46

20
LÆKNABLAÐIÐ
bólgueinkennum, Iiraðri og
grunnri öndun, þrálátari hósta,
bláleitum litarhætti, hröðum
hjartslætti, hækkandi liita, og
við hlustun heyrast slímhljóð
og stundum veikluð öndun. í
lunganu geta myndazt loftfylll
Iiolrúm, pneumatocele, og í-
gerðir, sem kunna að rvðja
sér braut í gegnum fleiðru
lungans og út í brjósthol. Safn-
ast þá gröftur og stundum loft
i brjóstholið. Stundum mvnd-
ast gangur eða fistill á milli
lungnaberkju og brjósthols,
sem hleypir lofti í gegn, þegar
sjúklingurinn andar að sér, en
vill leggjast saman og lokast,
þegar hann andar frá sér,
þannig að stöðugt safnast fyrir
meira loft úti í brjóstholinu
með yfirþrýstingi. Lungað fell-
ur ])á saman, þindin ýtisl nið-
ur á við og miðmætið (media-
stinum) yfir til gagnstæðrar
hliðar. Þessir atburðir geta
gerzt á örskammri stundu, og
lítið veikur sjúklingur verður á
örfáum mínútum dauðvona.
Öndunin verður ákaflega erf-
ið, hjartastarfsemin truflast og
barnið deyr, sé ekki að gert.
Enginn ætlast til, að al-
mennur heimilislæknir eða
sérfræðingur greini í heima-
liúsum, um livaða sýkla geti
verið að ræða. Hins vegar er
nauðsynlegt, að sérhver lækn-
ir, sem stundar ungbarn með
létta lungnabólgu eða jafnvel
einungis með meinlaust kvef,
geri sér grein fyrir binni lilut-
fallslegu auknu tiðni klasa-
kokka-lungnabólgu lijá þess-
um aldursflokki og sé á varð-
bergi fyrir hinum hættulegu
afleiðingum þeirra.
Þó að barn með lungnabólgu
sé komið á sjúkrahús, getur
verið ákaflega erfitt að komast
að því, livaða sýkill valdi
lungnabólgunni (og er alveg'
sleppt að ræða um veiru-
lungnabólgu í þessu sam-
bandi). Áreiðanlegastar upp-
lýsingar fást með ræktun frá
vökva úr brjóstholi, ef í hann
næst, og það er oftast auðvelt,
sé sjúklingurinn kominn með
fleiðruholsígerð. Ræktun frá
nefkoki má einnig hafa til
hliðsjónar. Sumir ná upp
magavökva í gegnum slöngu,
þar sem þeir vita, að mestallt
það slím, sem upp úr lungum
ungbarnsins kemur, rennur
niður í magann. Þeir strjúka
sýnishorni á gler, lita fyrir
sýklum og þykjast ná góðum
árangri á þennan hátt. Rækt-
un frá blóði er oflast árang-
urslítil. Disnev, sem áður er
nefndur, nolaði sína lungna-
ástungu, en ekki er vitað til, að
sú aðferð hafi verið tekin upp
af öðrum til daglegrar notk-
unar. Röntgenmyndataka er til
ómetanlegrar bjálpar, sérstak-
lega ef um loft eða graftar-
myndun er að ræða í brjóst-
Iioli. Röntgenmyndir geta
einnig verið til mikils gagns i