Læknablaðið - 01.06.1964, Blaðsíða 22

54
LÆKNABLAÐIÐ
ferð slíkra einstaklinga, og
auðveldara er að koma í veg
fyrir en lækna misnotkun Ivfja
hjá þeim.
Drykkjusjúklingar eru einn-
ig iðulega misnotendur ýmissa
annarra lyfja. Sumir komast
á amfetamin eða önnur örv-
andi lyf til að rétta sig af og
liressa eftir langvarandi
drykkju. Aðrir komast á svefn-
lyf eða meprobamat undir
svipuðum kringumstæðum og
uppgötva þá nautn lyfjanna.
Þurfi að nota lyf til að fleyta
drykkjusjúklingum yfir eftir-
köstin, er áhættuminnst að
nota ataractica úr fenothiazin-
hópnum eða chlorprothixen,
þrátt fyrir þær lifrar- og
nýrnaskemmdir, sem drykkju-
sjúklingar kunna að vera með.
Þá kemur og fvrir, að þeir,
sem aðeins eru haldnir „neu-
rosum“, fara að misnota lyf,
e. t. v. helzt þeir, sem eru mjög
illa haldnir af kvíða eða ein-
hverri áráttu. Stundum gerist
þetta af hreinni vanþekkingu
og skeytingarleysi hjá sjúkl-
ingnum, sem fær þá venjulega
ónóga meðferð að öðru leyti.
Hann heldur lækningu fólgna
í lyfjaátinu einu og venst á það
og verður beinlínis liáður á-
lirifum lyfjanna. Misnotkun
sem þessa er tiltölulega auð-
velt að koma í veg fyrir, fyrst
og fremst með því að útskýra
fyrir sjúklingnum, í hverju
sjúkdómurinn sé fólginn,
liveimig lyfin verka, hver liætta
geti verið samfara notkun
þeirra og síðast, en ekki sízt,
með því að veita sjúklingnum
næga geðlækningu (psyko-
therapi) og gefa aldrei nema
hæfilegan skammt af lyfinu i
einu.
Auk þeirra, sem eru greini-
lega afbrigðilegir fyrir, er og
nokkuð af annars eðlilegu
fólki, sem verður nautnasjúkt
vegna einhverra jrtri tilviljana,
t. d. vegna ofþreytu eða vegna
líkamlegra sjúkdóma. I þess-
um tilfellum má kannski meira
kenna um lyfjunum en ein-
staklingunum, því að við nógu
langvarandi notkun getur
myndazt ávani og einstakling-
arnir orðið liáðir verkun lyfj-
anna eða tyfjanotkunin verð-
ur ástríða, eins og alltaf verð-
ur fyrr eða síðar við notkun
morfíns. Sérstaka gát þarf að
liafa á barbiturötum í þessu
sambandi. Þegar fólk þarf að
fara að auka skammtinn, sem
það tekur á kvöldin, og þarf
20, 30 eða 40 cg af mebumal
eða pentymal, er það orðið háð
lyfjunum og hætta er á lvfja-
eftirköstum, ef notkun þeirra
er liætt snögglega.
Hve fljótt lyfjanotkunin
verður að ástríðu eða ávana
lijá „normal“ fólki, er misjafnt,
hæði eftir lyfjunum og ein-
staklingunum. Þess vegna
verður það aldrei of hrýnt fyr-
ir læknum og hjálparliði þeirra