Læknablaðið - 15.02.1980, Síða 54

32
LÆKNABLADIÐ
Þótt kandídatar reyndu að flytjast á milli hand-
læknisdeilda hérlendis, breytir pað litlu um, þar eð
deildirnar hafa í meginatriðum sambærilegan sjúk-
lingaefnivið. Ef til kæmi verkaskipting milli hand-
læknisdeildanna, sérstaklega I Reykjavík, væri pað
til bóta fyrir fræðsluaðstöðu, ef á tiltekna deild yrði
samansafnað ákveðnum sjúklingahópum og gæti
rotationskerfi milli deildanna og par með spítalanna
pá borið betri ávöxt en nú er mögulegt. Verkaskipt-
ing er komin lengra áleiðis á sviði bæklunar-
lækninga en alm. handlækninga og göngudeildar-
starfsemi er á pví sviði þróaðri. Pað yrði fyrst, þegar
skipulagðri pjálfun yrði á komið, að hægt yrði að
meta sýndan áhuga á fræðslu og par með hæfni
deilda til að veita sérfræðiþjálfun.
Nefndin lítur svo á, að óheppilegt sé fyrir
einstaka lækna og staðal stéttarinnar, að stefna að
pví, að þjálfun skuðlækna fari fram að mestu eða
öllu leyti hérlendis. Par til er kennslu- og pjálfunar-
efni of fátæklegt. Auk pess er það ávinningur fyrir
menn, að kynnast erlendum aðstæðum og fram-
kvæmd á pessum sviðum sem öðrum.
Nefndin telur hins vegar að ýmsu leyti æskilegt
og vel framkvæmanlegt, að hefja sérfræðipjálfun
hérlendis. Einkum ætti að vera viðráðanlegt að rifja
upp og kenna prekliniskar greinar I tengslum við
klinikkina. Hefur pað tvo kosti einkum:
1. Dregur úr pví óhagræði í þjálfun, sem dreifing
sjúklingaefniviðarins hefur í för með sér. 2. Veitti
sérfræðikandídötum æskilega pjálfun, setn þeir ann-
ars færu verulega á mis við, a.m.k. peir, sem fara til
Skandinaviu. Til ávinnings má einnig telja, að þetta
myndi lengja sérfræðinám á íslandi að nokkru til
samræmis við nám t.d. I Skandinaviu.
Skv. gildandi reglugerð íslenzkri um kröfur til
sérfræðimenntunar, eru kröfurnar hérlendis minni
en í nálægum löndum. í Skandinaviu er t.d. lágmarks-
tími frá kandidatsprófi að loknu sérnámi I handlækn-
isfræði 6V2-7V2 ár en á íslandi aðeins 5V2 ár og
sýnist óhjákvæmilegt að breyta íslenzkum sérfræði-
kröfum til samræmis við skandinavisku kröfurnar að
pessu leyti a.m.k.
íslendingar, sem fara til sérfræðináms I Skandinaviu
nú til dags, geta naumast staðið jafnfætis kollegum
sínum i kliniskri reynslu, ef íslenzka kandídatsárið er
látið gilda á við tveggja ára almenna pjálfun par,
fyrir upphaf eiginlegrar sérpjálfunar. Auk pessa eru
engar kvaðir í íslenzkri reglugerð um fræðileg
námskeið I sérnáminu, eins og nú er orðið I
Skandinaviu og loks eru engar kvaðir um sérfræði-
próf á neinu stigi, en um pað eru pegar kröfur í
Finnlandi og Svípjóð. Í pessu efni væri einnig
ráðlegt að taka mið af engilsaxnesku löndunum,
Bretlandi og Bandaríkjunum, en i þessum löndum er
annars vegar all strangt próf í miðju námi og hins
vegar sérfræðipróf að námi loknu.
Ihuga ber, hvort lengja ætti kandidatsár hér-
lendis í tvö ár, þannig að það samsvari tveggja ára
almennri þjálfun Skandinava.
Nefndin hefur spurzt fyrir um pað i Svipjóð,
Danmörku, Noregi og Bretlandi, hvort íslendingar
eigi möguleika á að ganga par inn I þjálfunarpró-
gram í handlækningum á einhverju stigi og byrjun-
arþjálfun á íslandi yrði pá viðurkennd.
Að vonum voru svörin óljós. Danir töidu að
íslendingar gætu gengið inn I sérfræðinám i Dan-
mörku á einhverju stigi. Svíar bentu á að heimild
væri fyrir því að taka gildan starfstíma á íslenzkum
spítölum í sænsku prógrammi. Dæmi eru enda til, að
svo hafi verið gert. Norðmenn töldu fræðilega
ekkert pví til fyrirstöðu, en kváðu óhjákvæmilegt að
leggja mat á hvert einstakt tilfelli.
Bretar segja að mögulegt ætti að vera fyrir
íslenzka lækna að koma til Bretlands í þjálfun í
handlækningum, en telja ekki mögulegt að tjá sig
nánar um það án þess að þekkt sé á hvaða stigi
þjálfunar þeir séu heima fyrir, er peir fara til
Bretlands. Stinga hins vegar upp á pví að petta sé
nánar rætt við hentugleika I London.
Bandaríkjamenn hafa sett lög í sínu landi, sem
útiloka nánast útlendinga og par með íslendinga, frá
að Ijúka sérfræðinámi í handlækningum í Bandaríkj-
unum, sé lögunum framfylgt. Þetta sakir pess, að
dvalarleyfi er mest 3 ár, eða skemmri tími en
hugsanlegt er að Ijúka þjálfuninni á. Óhugsandi má
telja, að pjálfun á íslenzkum spítölum verði tekin
gild i bandarísku pjálfunarprógrammi, a.m.k. hefur
sú raunin orðið á hingað til. Eins og sakir standa
virðast pví íslendingar helzt hafa að sækja fyrirmyn-
dir en ekki þjálfun, til Bandarikjanna.
HEIMILDALISTI FRAMHALDSMENNTUN í
HANDLÆKNISFRÆDUM Á ÍSLANDI
1. Reglugerð um veitingu lækningaleyfis og sér-
fræðileyfa nr. 39 19. marz 1970, sbr. reglugerð
nr. 249/1976 um breytingu á reglugerð nr.
39/1970.
2. Ársskýrsla Læknafélags íslands starfsárið 1974-
1975.
3. Arni Kristinsson & Guðjón Magnússon: Hug-
myndir um framhaldsmenntun í lyflækningum á
Lyflæknisdeild Landspítalans, des. 1972.
4. Sveriges Yngre Lakares Förening: Kirurgiut-
bildning i Sverige. NRYL XI, Helsingfors Nov.
1975.
5. Vidareutbildning af lákare 1978. Socialstyrelsens
författningssamling, Socialstyrelsen, Stockholm.
6. NLV-kurser 1976-77. Námnden för lákares vid-
areutbildning, Stockholm 1976.
7. Medical Education in Sweden. Current Sweden,
feb. 1977. The Swedish Institute, Stockholm.
8. Vilken sidoutbildning krávs för specialistkompe-
tensen? Sv. Lákartidningen, vol. 72, nr. 17, 1975.
9. Stig Bengmark: Kirurgi i M-lán — en perspek-
tivplan. Sv. Lákartidningen, vol. 72, nr. 25, 1975.
10. Námnden för lákares vidareutbildning juni 1978.
Persónulegar upplýsingar.
11. Suomen Láákáriliitto (Finlands Lákarförbund)
des. 1976. Persónulegar upplýsingar.