Læknablaðið - 15.09.1980, Blaðsíða 35
LÆK.NABLAÐID
217
verið fjarlægðar í sex og sjö ára börnum og
meðalfjöldi fjarlægdra tanna var hverfandi í 8-
11 ára börnum, en nálgaðist eina tönn á barn í
12-14 ára ajdurshópnum. Meðaltala vidgerðra
fullorðinstanna var lægri en ein tönn á barn í
sex og sjö ára börnum en var orðin 1.6 í átta
ára börnum og var hæst í 14 ára aldurs-
flokknum, eða 7.9 viðgerðar tennur á barn.
Kynmismunurinn á DMF-tölunni virðist ná-
tengdur kynmismuninum á fjölda fullorðins-
tanna, sem fram eru komnar, eftir aldri
barnanna (mynd 2). Stúlkur taka fullorðinstenn-
ur fyrr en drengir, og hefur tannáta því lengri
tíma til aðgerða á fullorðinstönnum stúlkn-
anna. Pessi staðreynd er líklegri skýring á
hærri DMF-tölu stúlknanna heldur en að um
sé að ræða raunverulegan mismun á mótstöðu-
krafti kynjanna gegn tannátu.
Á mynd 3 má sjá sundurliðun DMF-tölunn-
ar eftir aldri barnanna. Að níu ára börnum
undanteknum, eru skemmdar tennur stærsti
liðurinn í DMF-tölu yngstu barnanna, en í 9,
12, 13 og 14 ára börnum hafa viðgerðar tennur
náð yfirhöndinni innan DMF-tölunnar.
Ágætis yfirlitsmynd af útbreiðslu tann-
skemmda í fullorðinstönnum íslenskra barna
fæst með flokkun barnanna eftir fjölda
skemmdra + fjarlægðra + viðgerðra (DMF)
fullorðinstanna (tafla VI). Hundraðstala barna
með allar tennur heilar lækkaði snögglega úr
50.7 í sex ára börnum niður í 22.5 í sjö ára
börnum og náði lágmarki sínu 1.2 í 13 ára
gömlum börnum. Ennfremur kom í Ijós, að
hundraðstölur barna, sem báru merki tann-
skemmda á, að minnsta kosti, helming allra
fullorðinstannanna, voru 24.6, 25.6 og 49.9 í 12,
13 og 14 ára aldurshópunum.
Fjöldi skemmdra + viðgerðra (DF) tannflata
á fullorðinstönnum hækkaði jafnt og pétt úr
1.5 á barn í sex ára börnum upp í 17.8 á barn í
14 ára börnum (tafla VII). Yfirleitt höfðu
stúlkur hærri meðaltölu DF flata en drengir.
Þessi hærri DF tala orsakaðist af hærri meðal-
tölu viðgerðra tannflata meðal stúlkna en á
meðal drengja.
DMF-tölur íslensku rannsóknarinnar voru
bornar saman við DMF-tölur sambærilegra
rannsókna í Danmörku (6), Færeyjum (18),
Lewis-eyju (4), Noregi (13) og Svípjóð (14).
Samanburðurinn leiddi í Ijós, að tíðni tann-
skemmda á pessum svæðum var mjög svipuð
(mynd 4). í sumum aldursflokkum var íslenska
tíðnin aðeins lægri, en hafa verður í huga, að
tíðni tannskemmda á samanburðarsvæðunum
Mean number
of teeth
and DMF permanent teeth per child by age and sex.
Mean number
of teeth
6 7 8 9 10 11 12 13 14
Age in years
Fig. 3. Mean number of decayed, missing, filled and
DMF permanent teeth per child, by age.