Læknablaðið - 15.11.1980, Blaðsíða 32

282
LÆKNABLADID
Table I. Number of patients transported.
Rif — Reykjavík 23
Akureyri — Reykjavík 22
Blönduós — Reykjavík 21
Hvammstangi — Reykjavík 21
Stykkishólmur — Reykjavík 17
Patreksfjörður — Reykjavík 10
Hornafjörður — Reykjavík 10
Egilsstaðir — Reykjavík 6
Pórshöfn — Akureyri 10
Vopnafjörður — Akureyri 9
Blönduós — Akureyri 8
Siglufjörður — Akureyri 7
Raufarhöfa — Akureyri 7
Egilsstaðir — Akureyri 5
Djúpivogur — Neskaupstaður 7
Other 117
Total 300
Table II. Type of aircraft and number of flights.
Piper PA 23 Aztec........................... 86
Piper PA 31 Navajo ......................... 74
Britten Norman Islander..................... 45
Beech D 50Twin Bonanza...................... 24
Beechcraft D 18 ............................ 23
Cessna 310.................................. 18
De Havilland Twin Otter .................... 17
Cessna 305 .................................. 2
Piper Apache................................. 1
Helicopters:
Sikorsky HH 3 E ............................. 8
Hughes C 500 ................................ 2
Total 300
Table III. Reasons for transport.
Abortions and deliveries........................ 20
Fractures ...................................... 20
Other injuries.................................. 18
»Internal« diseases ............................ 16
Prematures, newborn, young children............. 12
Appendicitis .................................... 7
Mental disease................................... 6
Other........................................... 21
Total reported 120
flug í náttmyrkri voru 49. Stystur flugtími var
10 mínútur, en lengstur flugtími var tvær klst.
og 25 mínútur. Flugtími var oftast styttri en
ein klukkustund.
Tafir urðu í nokkur skipti og hamlaði veður
9 sinnum, oftast nokkrar klukkustundir, en í
eitt skipti var ekki hægt að fljúga vegna
veðurs í tvo daga samfleytt. Nokkrum sinnum
urðu tafir vegna ástands flugvallanna sjálfra,
svo sem vegna skorts á brautarljósum, yfir-
borð brautanna var ekki í lagi og í nokkur
skipti urðu tafir vegna pess að ekki var
blindaðflug að flugbrautunum. Tvisvar urðu
nokkrar tafir meðan beðið var eftir súrefnis-
kassa.
Athugað var hverjir fylgdu sjúklingunum í
fluginu og í 43 skipti voru pað læknar, í 24
skipti hjúkrunarfræðingar og í 37 skipti voru
pað aðstandendur eða aðrir.
Nokkuð erfiðlega gekk að fá upplýsingar
varðandi hvað gengi að sjúklingum peim sem
voru fluttir, en tafla III gefur nokkra vísbend-
ingu um algengustu kvilla. Pað sem flokkað er
undir önnur slys er meðal annars höfuðslys,
augnslys, brunar, aðskotahlutir í hálsi og vél-
inda, voðaskot, eitrun. Það sem flokkað er
undir »innvortis sjúkdóma« er meðal annars
nýrnasjúkdómar, »andarteppa«, kransæða-
stífla, asthma, »gat á lunga«, heilablæðing, Park-
insonveiki, blóðtappi, kviðslit, lungnabólga,
hrörnun, blóðsjúkdómar, ígerð. Eins og sjá má
virðist algengast að sjúklingar séu fluttir í
sjúkraflugvélum vegna alls konar slysa,
meðgöngu og barnsburðar og fylgikvilla í
sambandi við pað, svo og vegna fyrirburða og
sjúkdóma nýfæddra og lítilla barna.
Tveir sjúklinga létust á leiðinni í flugvél.
Annað var 4 mánaða gamalt barn með heila-
himnubólgu og hitt var sjúklingur sem hlotið
hafði slæmt höfuðhögg. Ekki urðu nein slys
eða óhöpp í sambandi við flugið sjálft.
Læknisfræðileg atriði
Eins og áður segir eru eins hreyfils flugvélar
lítið notaðar í sjúkraflugi nú orðið. Þær eru
yfirleitt 4-6 sæta og oftast er mjög lítið pláss í
peim, pannig að erfitt er að komast að
sjúklingunum til hjúkrunar og aðhlynningar.
Þær flugvélar sem algengastar hafa verið í
sjúkrafluginu á undanförnum árum eru nokk-
uð rýmri að innan, en ekki er hægt að segja að
plássið sé mikið, einkum í minni flugvélunum.
Einnig eru dyrnar oft mjög pröngar og erfitt
getur verið að koma sjúklingunum inn í vélina.
Pess vegna skiptir miklu máli að undirbúa
sjúklinginn eins vel og kostur er á fyrir
flugferðina. Ef sjúklingurinn parf að fá blóð
eða vökva í æð á leiðinni er nauðsynlegt að