Læknablaðið - 15.08.1986, Blaðsíða 30

168
LÆKNABLAÐIÐ
Ákvörðun á flúoríði t plasma:
Við ákvörðun á flúoríðþéttni í sýnunum var
notuð aðferð, sem lýst hefur verið af Fuchs,
o.fl. (1), með lítils háttar breytingum. Við
ákvarðanir á flúoríði var notað sérstakt
flúoríðnæmt rafskaut (Orion 940900) tengt
þar til gerðum spennumæli og sírita.
Aðferðinni í heild verður lýst nánar annars
staðar (2).
NIÐURSTÖÐUR
Tilraun I: Meðalþéttni flúoríðs í blóði til-
raunaþola var á bilinu 5,9-19,9 ng/ml. Á
mynd 1 er sýnd dreifing meðalgildanna eftir
einstaklingum. Meðalþéttni alls hópsins var
Number of individuals
ng/ml F-
Fig. 1. The distríbution of plasma fluoríde concentra-
tion in 12 subjects living in Reykjavik and vicinity. The
mean value for the group was 11.9 ng/ml ± 3.8 S.D.
ng/ml F-
Fig. 2. Absorption offluoride in 3 volunteers after in-
gestion of 1.5 mg F- (six sodium fluoride tablets). The
dotted line represents the average plasma fluoríde con-
centration in the same subjects during eight hours (3
determinations) on the day before taking the tablets.
The vertical bars represent the standard deviation.
ll,9ng/ml ± 3,8 S.D. Hjá sjö einstaklingum
sáust sveiflur í flúoríðþéttni á því tímabili,
sem tilraunin stóð. Voru sveiflur þéssar á
bilinu 20-50% frá meðalgildi og virtust koma
tilviljunarkennt.
Tilraun II: Samanlagðir frásogsferlar flúor-
íðs hjá þeim einstaklingum sem tóku 1,5 mg
af flúoríði í töfluformi eru sýndir á mynd 2.
Þéttni flúoríðs í plasma áður en töflurnar
voru teknar (0 punktur) var 15,4 ng/ml.
Hæsta gildi á ferlinum, 55,5 ng/ml, fékkst
eftir eina klukkustund. Eftir átta klukku-
stundir var flúroíðþéttnin fallin niður í 14,0
ng/ml. Fyrri tilraunadaginn var meðalþéttni
flúoríðs hjá þessum einstaklingum 14,1 ng/
ml og er hún merkt sem punktalína inn á
myndina. Meðalþéttni flúoríðs í plasma ein-
staklinganna þriggja, sem notaðir voru til
samanburðar, var 14,0 ng/ml fyrri tilrauna-
daginn en 17,7 ng/ml þann síðari. Var mis-
munurinn ekki marktækur (p>0.05).
UMRÆÐA
Niðurstöður tilraunar I sýndu að þéttni
flúoríðs í plasma var mjög mismunandi eftir
einstaklingum (mynd 1). Þannig var meira en
þrefaldur munur á hæsta og lægsta gildi.
Einnig sáust allmiklar sveiflur í flúoríðþéttni
sjö einstaklinga af tólf á því tímabili, sem
tilraunin stóð (8 klst.). Eru niðurstöður okk-
ar að þessu leyti mjög sambærilegar við
niðurstöður annarra (3, 4). Sýnt hefur verið
fram á, að jákvæð fylgni er á milli þéttni
flúoríðs í neysluvatni og í blóði manna (4, 5).
Niðurstöður okkar um þéttni flúoríðs í blóði
eru svipaðar og fundist hafa, þar sem
flúoríðþéttni neysluvatns er minni en 1 mg/1
(1 ppm) (4, 5). Flúoríðþéttni neysluvatns á
Reykjavíkursvæðinu er 0,05 mg/1 ± 0,01 (6).
Þar sem flúoríðþéttni neysluvatns er svo lítil,
er líklegt að flúoríð í matvælum ráði mestu
um flúoríðþéttni í blóði. Nýlegar rannsóknir
á flúoríði í íslenskum matvælum og
flúoríðtekju úr fæði (7) renna eindregið
stoðum undir þá ályktun.
Tilraun II sýndi, að frásog flúoríðs úr
töflum var hratt og náði hámarki eftir eina
klukkustund. Þéttni flúoríðs við upphaf og
lok frásogstilraunar (síðari daginn, mynd 2)
var mjög nálægt meðalþéttni flúoríðs í pla-
sma tilraunaþola daginn á undan. Má því
ætla að hún sýni eins konar jafnvægisgildi
(steady state level) flúoríðs i plasma hjá