Læknablaðið - 15.10.1986, Blaðsíða 40

266
1986; 72: 266-70 LÆKNABLAÐIÐ
Guðmundur Jón Elíasson, Kjartan Pálsson, Kristján Eyjólfsson, Atli Árnason,
Ágústa Andrésdóttir, Þórður Harðarson
VINSTRA GREINROF Á ÍSLANDIII
INNGANGUR
í fyrri grein (1) frá sömu höfundum var gerð grein
fyrir algengi og nýgengi vinstra greinrofs í
rannsóknarhópi Hjartaverndar auk tengsla þess
við aðra sjúkdóma, dánartíðni og dánarorsakir.
Tilgangurinn var, að kanna áhrif vinstra greinrofs
á heilsufar og lífslíkur íslendinga. Margar
rannsóknir á tengslum vinstra greinrofs við aðra
hjartasjúkdóma og lífshorfur hafa verið
mótsagnakenndar. Ýmist hefur virst, að vinstra
greinrof væri meinlaust fyrirbæri eða formerki
alvarlegra hjarta- og æðasjúkdóma (2).
í þessari grein er fjallað um niðurstöður
áreynsluprófs, hjartaómrits og röntgenmyndar af
hjarta og lungum þeirra, sem höfðu vinstra
greinrof og mættu í rannsóknina. Að auki er gerð
grein fyrir niðurstöðum sömu rannsókna, að
undanskildu áreynsluprófi, hjá fjórfalt stærri
samanburðarhópi. Könnuð voru tengsl þessara
rannsóknarþátta við sjúkdómseinkenni í báðum
hópunum. Loks var borið saman heilsufar
greinrofshóps og samanburðarhóps, með
sérstakri áherslu á hjarta- og æðasjúkdóma.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Rannsóknin tók til þeirra, sem höfðu vinstra
greinrof í einhverjum áfanga rannsóknar
Hjartaverndar (1), alls 27 karla og 17 kvenna
(tafla I). Meðalaldur karla var 63,9 ár (51-76) og
meðalaldur kvenna 61,8 ár (50-72).
Greinrofshópurinn var boðaður á tímabilinu
febrúar til apríl 1983 (1). Af 27 körlum voru 22 á
lífi og mætti 21 (95,4%). Af 17 konum voru 15 á
lífi og mættu þær allar.
Til samanburðar var valinn fjórfalt stærri hópur
úr rannsóknarhópi Hjartaverndar, sambærilegur
að aldri fyrir bæði kynin, en án vinstra greinrofs.
Valin voru tvö næstu einkennisnúmer fyrir ofan
og neðan einstakling með vinstra greinrof.
Alls voru því í samanburðarhópnum 108 karlar
Frá Lyflækningadeild Landspitalans, Röntgendeild
Landspítalans og Rannsóknarstöð Hjartavemdar. Barst
20/06/1986. Samþykkt 27/06/1986.
og 68 konur (tafla I). Meðalaldur karla var 66,6
ár (53-77) og meðalaldur kvenna 63,6 ár (52-74).
Samanburðarhópurinn var boðaður á
lyflækningadeild Landspítalans klukkan 12.30 til
14.30 mánudaga og þriðjudaga á tímabilinu frá
október 1984 til mars 1985. Fólkið var boðað
símleiðis af ritara Hjartaverndar eða
greinarhöfundum. Mæting var án sérstaks
undirbúnings og tók skoðun hvers einstaklings
um eina og hálfa klukkustund. Rannsóknin fólst í
eftirfarandi:
1. Sjúkrasaga, skráð með sérstöku tilliti til
hjarta- og æðasjúkdóma.
2. Líkamsskoðun.
3. Tólf leiðslu hjartarafrit skráð á 50 millimetra
hraða á sekúndu.
4. Hjartaómritun með 2,25 MHz örbylgjugjafa
samkvæmt tækni Feigenbaums (3). Notað var
tæki af gerðinni Picker Echoview System 80C.
5. Röntgenmynd af lungum og hjarta með
skuggaefni í vélinda og hjartarúmmál mælt
(4).
Sami læknir sá um hvern lið fyrir sig. K.E.
annaðist ómritun.
Alls mættu af samanburðarhópi 74 karlar og 56
konur (tafla I). Ein kona var látin og 18 karlar.
Krufningsskýrslur og sjúkraskrár þeirra voru
kannaðar.
Af þeim 11 konum og 16 körlum sem mættu ekki
til skoðunar, en voru á lífi reyndist unnt af afla
fullnægjandi upplýsinga um 6 konur og 8 karla
með athugun á sjúkraskrám sjúkrahúsanna í
Reykjavík og Hjartaverndar. Hins vegar voru 5
Table I. The study population.
Lcft bundle branch block Controls
women men total women men total
Attended . 15 21 36 56 74 130
Did not attend .. . 0 1 1 11 16 27
Death ,. 2 5 7 1 18 19
Total 17 27 44 68 108 176