Læknablaðið : fylgirit - 01.02.1978, Qupperneq 25
AF HAGLEIK LÆKNISHANDA - 23
Aðalstrœti um 1882. Sjúkrahús Reykjavíkur við enda götunnar. (Ljósmyndir Sigfúsar Eymundssonar)
Höfn [15.07.02], en hinn sjúklingurinn miðaldra
kona, er var nær blind frá 5 ára aldri vegna sama
kvilla [04.05.92]. Upp úr barnaveiki kom stundum
sjónstillingarlömun (accommodationsparalysis), en
sá fylgikvilli var ekki alvarlegur, þar sem þessir
siúklincar gátu lesið með viðeigandi gleraugum
[24.11.08, 13.06.08].
Við skarlatsótt komu stundum fylgikvillar í augu,
einkum glærubólga og litubólga. Greint er frá 6 ára
dreng er fékk glærugúlp með miklum verkjaköstum.
Björn tók gúlpinn í svæfingu og hélt sjúklingurinn
auganu [19.07.02].
A þessum árum voru mislingafaraldrar of't skæðir
og gat komið sjóntaugarvisnun í kjölfar þeirra
[02.09.08].
Björn lýsir einu sinni sárasótt í augum, er það
sjúklingur með litubólgu (iritis syphilitica) á báðum
augum. Haíði sjúklingurinn sárasóttarútslátt og
eitlabólgu í nára. Lækningin var kvikasilfurssmyrsli
og atropin [02.03.05].
Björn lýsir ýmsum sjaldgæfum augnkvillum t.d
bólgu af ofnæmisuppruna: Conjunctivitis æstivalis
(vernalis) sjá 5. sögu.
Lýsingar eru gefnar á augneinkennum hvitingja
og tekur Björn eftir að sá kvilli muni vera arfgengur.
Einu sinni leituðu til hans þrjú systkini, sem öll voru
hvítingjar og sáu illa, einkum í birtu. Hann gerir sér
einnig ljóst að litefnahrörnun sjónu (retinitis
pigmentosa) er arfgengur sjúkdómur og í einni
sjúkrasögunni telur hann upp ættmenni með sömu
einkenni þ.e. náttblinda [18.03.98]. Björn greinir
þennan sjúkdóm ótrúlega oft.
Er Björn stundaði augnlækningar voru ekki
fundin ýmis áhöld, er nú þykja nauðsynleg og
sjálfsögð við greiningu sjúkdóma, svo sem augn-
spegill með rafhlöðu og tæki erganga fyrirrafmagni
s.s. rauflampi og önnur nákvæm rannsóknartæki. Ef
borin er saman aðstaða til að greina augnsjúkdóma
nú á tímum og um aldamótin síðustu, gegnir furðu
hveiju aldamótalæknamir gátu áorkað með einföldum
tækjabúnaði, en á sviði augnsjúkdóma er rétt greining
mikið komin undir nákvæmum rannsóknartækjum.
Björn lýsir olt sjúklegum breytingum í augn-
botnum, er hann greinir með augnspeglum. Hann
greinir m.a. frá æðubólgu (chorioiditis) og þeirra
tiðar meðferð á þessum kvilla, sem var Heurteloup
og pilocarpininndæling í gagnaugað, joð og
salisyllyf [ 11.10.94, 22.03.02].