Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.12.1940, Blaðsíða 5

i> j ö b ní
0!)
liafa rekstrargjöld ríkisstofnananna
liækkað um 1.3 millj. kr. á 5 ár-
uin, frá 1933—1938.
Rekstrargjöld ríkissjóðs jukust.
Tekjurnar þurftu þá líka að auk-
ast. Skattar og tollar voru hækkað-
i.r og gjaldgeta þegnanna þínd til
hinztu þrautar.
Að lokum er efnahagsstarfsemi
þjóðarinnar komin í sjálfheldu. Þó
að skattstiginn sé hækkaður, hætta
skatttekjurnar að aukast!
Það er ekki lengur nein leið út
úr ógöngunum önnur en að klifra
niður stigann hverfa frá villu
síns vegar.
Þessa staðreynd viðurkenna Fram-
sóknarmenn og socialistar árið 1939
með því að láta i hendur Sjálfslæð-
ismanna meðferð fjármála ríkisins,
við myndun samsteypustjórnarinn-
ar, þegar allt er á heljarþröminni.
Sjálfstæðismenn vissu hverju þeir
gengu að. Þeir sýndu þegnskap sinn
með þvi að ganga til samstarfs við
fyrri cindstæðinga um það, að gera
afturhvarfið á sviði fjármálanna
mögulegt.
Öllum mátti vera ljóst, að fram-
undan lá ekkert áhlaupaverk eða
vinsælt starf. Allra sizt, ef ekki
mætti til fulls treysta einlægni og
samhug fvrri andstæðinga i hinu
nýja samstarfi.
Á hvorttveggja hefir nii nokkuð
revnt: lilutdeild Sjálfstæðismanna í
fjármálastjórn ríkisins og einlægni
fvrri andstæðinga í samstarfinu.
Verður nú vikið að því að gera
sér nokkra grein fyrir því, hvernig
þeim málum er komið.
IV.
Menn gera að vonum ínikið að
því að festa sjónir á, hvort ekki
hafi nú þegar, við hlutdeild Sjálf-
stæðismanna í ríkisstjórninni, ver-
ið skorinn kúfurinn af gjöldum rik-
issjóðs og rekstrargjöldin lækkuð.
Það er eðlilegt að gera ráð fyrir
sliku. En tvenns ber þá að gæta,
sem ekki má gleymast. 1 fyrsta lagi
eru Sjálfstæðismenn ekki einráðir
um stjórn fjármálanna, eins og nú
Iiagar til. 1 öðru lagi stendur mik-
ill hluti útgjaldaaukningar ríkis-
sjóðs, sem orðið hefir á undanförn-
um árum, í beinu samhandi við þá
hreyttu stjórnarliætti, sem upp
voru teknir i stjórnartíð Framsókn-
armanna og socialista, að auka sí-
felll afskipti hins opinbera af hög-
um og' liáttum einstaklinganna, og
útgjöldin þannig að miklu leyti
hundin við lög og kerfi hins meira
og minna socialistiska stjórnarfars
síðustu ára.
Tímamenn hafa haldið því fram,
að ekki hafi staðið á Framsóknar-
mönnum, siðan Sjálfstæðismenn
fengu hlutdeild í rikisstjórninni, að
færa niður útgjöld fjárlaganna. Það
er rétt, að á síðustu tveim þingum
hefir vfirleitt verið sæmileg sam-
vinna í fjárveitinganefnd við þá
Framsóknarmenn, sem þar eiga
sæti. En á það hefir auðvitað ekk-
ert reynt í samhandi við afgreiðslu
fjárlaga, að dregið yrði úr gjöld-
um, sem leiða af siðara atriðinu,
sem nefnt var áðan, þ. e. lögum og
kerfi stjórnarfarsins undanfarin ár.
Til þess þarf almennar grundvall-
arhreytingar á fyrri stjórnarhátt-