Árbók Reykjavíkurbæjar - júl. 1953, Blaðsíða 52

34
Atvinnurekstur undir eftirliti borgarlæknisins í Reykjavík.
Tala í árslok Ástand húsnæSis 1950 Umgengni og hreinlæti 1950
I. Verzlanir: 1948 1949 1950 Gott Viðun- andi Lélegt Gott Viðun- andi Lélegt
1. Nýlenduvöruverzlanir:
Nýlenduvörur eingöngu 91 98 95 47 30 18 43 39 13
— með kjötvömm í kjötdeildum 12 12 12 5 5 2 3 8 1
— ásamt kjötvörum 17 18 18 11 3 4 5 9 4
— ásamt brauðvörum og mjólk 7 8 9 3 4 2 5 4 0
1. Samtals .... 127 136 134 66 42 26 56 60 18
2. Brauða- og mjólkurbúðir:
Brauðvörur eingöngu 28 29 29 9 17 3 7 19 3
— og mjólk 42 47 48 16 24 8 14 31 3
2. Samtals .... 70 76 77 25 41 11 21 50 6
3. Kjötverzlanir:
Kjötvörur eingöngu 32 34 36 14 17 5 10 21 5
— ásamt fiski (óunnum) .... 4 4 4 4 — — 2 2 —
3. Samtals .... 36 38 40 18 17 5 12 23 5
4. Fiskbúðir 28 35 35 7 9 19 3 10 22
5. Sælgætisverzlanir 22 22 22 2 19 1 16 6 0
X. Verzlanir alls .... 283 307 308 118 128 62 108 149 51
II. Iðnaður:
1. Brauðgerðarhús 2. Kjöt- og fiskiðnaður: 27 30 30 14 14 2 7 21 2
Sláturhús, kjötvinnsla, geymsla 7 2 — 5 2 1 4
Niðursuða 3 3 — — 3 — —
Fiskverkun »» >> 3 2 — 1 — 2 1
2. Samtals 13 7 — 6 5 3 5
3. Ýmis framleiðsla:
Kexgerðir >> >> 4 2 2 — 1 3 —
Sælgætisgerðir >» >> 15 8 3 4 7 7 1
Efnagerðir >> >> 11 5 5 1 2 8 1
Kaffibrennslur 4 2 1 1 2 1 1
Öl- og gosdrykkjagerðir >> >> 4 3 1 3 1 —
3. Samtals 38 20 11 7 15 20 3
II. Iðnaður alls 27 30 81 41 25 15 27 44 10
IH. Veitinga- og gististaðir: 1. Matsöluhús og aðrir veitingast. 58 56 55 35 14 6 21 24 10
— Sæti í 1000 3,2 3,4 3,6 — — — — — —
2. Gistihús 5 5 5 — — — 1 3 1
— Gestaherbergi 147 147 148 51 19 78 — — —
— Gestarúm 246 246 247 — — — — — —
Aths.: Tölur þær, sem hér eru tilfærðar um
ástand húsnæðis í verzlunum og veitingastöðum,
eiga eingöngu við þann hluta húsakynnanna, sem
notaður er til afgreiðslu. Vegna rúmleysis eru
hér ekki sýndar samsvarandi tölur varðandi
vinnsluherbergi, geymslur og önnur bakherbergi.
Árið 1905 var sett heilbrigðissamþykkt fyrir
Reykjavík (samkv. 1. nr. 26/1901), er gekk í
gildi 1. apríl s. á. Skyldi bæjarstjórn skipa heil-
brigðisfulltrúa, er hefði á hendi framkvæmd heil-
brigðismála, samkv. ákvörðun heilbrigðisnefndar
(sbr. ennfr. tilsk. um bæjarstjórn í kaupst., Rvk.,
20. april 1872, 16. gr.), og setja honum erindis-
bréf (gefið út 25. apr. 1905). Heilbrigðisfulltrúa-
starfið var gert að föstu starfi árið 1918. Var
Ágúst Jósefsson, prentari og bæjarfulltrúi, skip-
aður heilbrigðisfulltrúi frá 1. júlí að telja. Gegndi
hann heilbrigðisfulltrúastarfinu til 1. febr. 1946,
að Jón Sigurðsscxn, dr. med., var ráðinn heil-
brigðisfulltrúi, en Á. J. starfaði þó áfram við
heilbrigðiseftirlitið, á svipaðan hátt og áður, allt
til júlíloka 1950, að hann lét af störfum.
Árið 1948 var stöðu heilbrigðisfulltrúa, sem
hér eftir nefnist borgarlæknir, breytt (samþ.
bæjarstj. 1. apríl) og honum falið að vera ráðu-
nautur bæjarstjórnar og borgarstjóra um heil-
brigðismál, svo sem sjúkrahúsmál, fjárveitingu
til heilbrigðismála o. fl., auk þess sem hann ann-
ast heilbrigðiseftirlit á vegum heilbrigðisnefndar
eins og áður, en heilbrigðisnefnd skal gæta þess,
að haldin séu ákvæði heilbrigðissamþykktarinnar.
Með 1. nr. 51/1949 var héraðslæknisembættið í
Rvk. sameinað borgarlæknisstarfinu. Kom sú
skipan til framkvæmda 1. jan. 1950, og var J. S.
skipaður í starfið. Borgarlæknir er skipaður af
ráðherra, samkv. tilnefningu bæjarstjórnar, en
um starfssvið hans fer eftir reglug., er bæjarstjóm
setur og ráðherra staðfestir.
1 ársbyrjun 1950 (25. jan.) gekk í gildi ný
heilbrigðissamþykkt fyrir Reykjavík í stað
samþ. frá 1905 og annarra gildandi ákvæða um
heilbrigðiseftirlit, svo sem reglug. nr. 57/1941
um framleiðslu og sölu á rjómaís og reglug. nr.
71/1946 um hollustuhætti í mjólkurbúðum.
Aðalstarf heilbrigðisfulltrúa hefir frá upphafi
verið að hafa á hendi umsjón með framkvæmd
þrifnaðarmála, svo sem sorp- og salernahreinsun,
gatna- og holræsahreinsun, sem og hreinsun á
húsaleiðslum fyrir húseigendur, eftirlit með til-
búningi, geymslu og dreifingu matvæla og ann-
arra neyzluvara, kjöt-, brauða- og mjólkurbúð-
inn, nýlenduvöruverzlunum, ennfr. matvinnslu-